DÎVÂN (BEHCETÎ HÜSEYİN EFENDİ)
şiirler
Behcetî Hüseyin Efendi (d. ?/? - ö. 1095/1683)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Hüseyin Efendi'nin Behcetî mahlası ile yazdığı şiirlerden oluşan eseri. Edebiyatımızda Behcetî mahlasıyla şiirler yazan 4 şairden biridir. Kaynaklarda bu kişilere ait bilgiler birbiriyle karıştırılmıştır. (Ölmez 1997:124-144). Şairin Türkçe Dîvân'ında 30 kaside, 5 musammat, 507 gazel, 13 tarih, 101 rubai olmak üzere toplam 656 müstakil manzume bulunmaktadır. 172 varaktan oluşan eserde 4992 beyit yer alır. 

Gazellerinin tamamı tasavvufi muhtevâ taşımaktadır. Şiirlerini sözlerinin mükemmelliği yönünden Hâce Kemal-i Isfahânî'ye dil ve üslup zenginliğiyle Urfî'ye, kahramanlık duygularını ifadesiyle Firdevsî'ye benzetir. Fahriyelerinde sözlerinin tatlı, kıvrak; üslubunun coşkun ve akıcı olduğunu ifade eder. Kasidelerinin fahriye bölümleri Nef’î'yi hatırlatmaktadır.  Kasidelerinin fahriye bölümleri Nef’î'yi hatırlatmaktadır. Behcetî dönemindeki pek çok şairden etkilenmiştir. Kasidelerinde Nefî, gazellerinde Mantıkî, Fehim-i Kadim, Nâilî-i Kadim, Nâbî, Nedim-i Kadîm'in etkisi altındadır.

Şairin Türkçe Divan'ı üzerine bir doktora tezi yapılmıştır (Ölmez 1996).

Şair biyografisi için bk. "Behcetî Hüseyin Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/behceti-huseyin-efendi


Eserden Örnekler


Sanman dili su'âle o kâfir gelür gider 

Hışm ile bahr-i zahmet-i hâtır gelür gider


Gelmezse sadr-ı sîneye ol gamze vechi var

Tîr-i kazâ o arsaya vâfir gelür gider


Tenhâ degül harâb ise de hâne-i vücûd

Derd ü belâdan ana müsâfür gelür gider


Vîrân iden yine sitem-i bî-kerânıdur

Dil hânesine gamzesi nâdir gelür gider


Tıfl-ı felege bahş edemez Behcetî gibi

Bu dehre çok mu'allim-i mâhir gelür gider (Ölmez 1996 :  465).



'Âlem-i pür-zûr-ı aşkun terk-i cânı sâhtedür

Gülsitânı hûbdur ammâ hazânı sâhtedür


Rüstem-i gamze bile çekmekde anı 'acz ider

Ol şeh-i hüsnün kemân-ı ebruvânı sâhtedür


Pâre-i elmâs iken eşküm yine kâr eylemez

Tâk-ı hûn-âlûd-ı çeşmüm nâvdânı sâhtedür


Cevrini ey dil sakın gösterme ol şûhun cevâz

Nev-heves eşheb-süvârânun gümânı sâhtedür


Gerçi hûbân nerm olur uşşâka eyâ Behcetî

Bü'l-'acebdür ki bu Rûm'un dilberânı sâhtedür (Ölmez 1996 : 467).



Kaynakça


Behcetî Hüseyin Efendi. Zafernâme. Süleymaniye Ktp. Esad Efendi Bölümü 2368.

Ölmez Ahmet (1997). “Behcetî Hüseyin Efendi, Hayatı, Edebi Şahsiyeti ve Eserleri”. Türklük Bilimi Araştırmaları (4):124-144.

Ölmez, Ahmet (1996). Behcetî Hüseyin Efendi, Hayatı, Eserleri ve Divanı'nın Metni. Doktora Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Aksoyak, ismail. "DÎVÂN (BEHCETÎ HÜSEYİN EFENDİ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-behceti-huseyin-efendi. [Erişim Tarihi: 12 Eylül 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ZAFER-NÂME/Mİ'RÂCÜ'Z-ZAFER (BEHCETÎ HÜSEYİN EFENDİ) Behcetî Hüseyin Efendi ismail Aksoyak
Görüntüle
2 DÎVÂN (ABDÎ, HİMMET-ZÂDE ŞEYH ABDULLÂH EFENDİ) Abdî, Himmet-zâde, Şeyh Abdullâh Efendi Dr. Öğr. Üyesi Bekir Belenkuyu
Görüntüle
3 GENCÎNE-İ İ'CÂZ (ABDÎ, HİMMET-ZÂDE) Abdî, Himmet-zâde Şeyh Abdullâh Efendi Araş. Gör. Emrah Baş
Görüntüle
4 DÎVÂN-I LUGAZ (ABDÎ, HİMMET-ZÂDE) Abdî, Himmet-zâde, Şeyh Abdullâh Efendi Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
5 DÎVÂN (FASÎH, AHMED DEDE) Fasîh, Ahmed Dede Dr. Öğr. Üyesi GAMZE ÜNSAL TOPÇU
Görüntüle
6 FARSÇA DÎVÂNÇE (FASÎH, AHMED DEDE) Fasîh, Ahmed Fasîh Dede Dr. Öğr. Üyesi Fatih Odunkıran
Görüntüle
7 BEHİŞT-ÂBÂD (FASÎH, AHMED DEDE) Fasîh, Ahmed Dede Dr. Öğr. Üyesi Fatih Odunkıran
Görüntüle
8 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (FASÎH, AHMED DEDE) Fasîh, Ahmed Dede Dr. Öğr. Üyesi GAMZE ÜNSAL TOPÇU
Görüntüle
9 MÜNŞE'AT (FASÎH, AHMED DEDE) Fasîh, Ahmed Dede Dr. Öğr. Üyesi GAMZE ÜNSAL TOPÇU
Görüntüle
10 DÎVÂN (FENÂYÎ, CENNET MEHMED EFENDİ) Fenâyî, Cennet Mehmed Efendi Prof. Dr. ABDULLAH AYDIN
Görüntüle
11 DÎVÂN (HİMMET/ABDÎ, BOLULU ŞEYH HİMMET EFENDİ) Himmet/Abdî, Bolulu Şeyh Himmet Efendi Araş. Gör. Emrah Baş
Görüntüle