Abdünnâfi İffet Efendi’nin Nâfi‘ mahlasıyla yazdığı şiirlerinin yer aldığı eseri. Daha çok bürokratik ve âlim yönüyle tanınan şairin Arapçadan tercüme edilmiş ve ilim erbabınca muteber birçok mensur eseri bulunmaktadır (Özcan 2000: 1470). Şiirlerinin yer aldığı tek eseri Dîvân’ıdır. Eser, klasik divan tertibine uyularak kaleme alınmış olup yaklaşık 5500 beyit ihtiva etmektedir. Dîvân’ında şairliğinin güçlü olduğunu ispatlayacak nitelikte ve nicelikte şiirleri bulunan Nâfi‘, neredeyse klasik Türk edebiyatında kullanılan bütün nazım şekillerinden örnekler sunmuştur. Eserde 288 gazel, 89 kaside, 52 müfret, 26 nazm, 23 kıt’a, 12 mesnevi, 10 mısra, 7 muhammes, 3 şarkı, 2 tahmis, 1 murabba, 1 müseddes, 1 mütessa, 1 tercî-bend ve 1 terkîb-bend bulunmaktadır.

Dîvân’daki şiirlerin büyük çoğunluğunu gazeller oluşturur. Bu şiirlerinde üslup âşıkane ve şuhanedir. Aşk konulu gazellerini tasavvufi gazeller takip eder. Felekten yakınma ve dünyanın geçiciliği temaları üzerine inşa edilen ve hikemî üslupla yazılmış bu şiirlerinde Nâfi‘, zahitliği reddeden rindane bir tutum sergiler. Kâdirî tarikatının büyüklerine yazılmış manzumeler, Mevlânâ’yı metheden kasideler ve Hz. Ali methiyeleri, Maktel-i Hüseyn ve Kerbelâ mersiyeleri şairin çok yönlü tarikat eğilimleri hakkında ipuçları taşır. Devlet büyüklerine yazılan methiyeler, niyaz/talep-nâmeler, tarihler ve savaş ve anlaşmaları ele alan gazavat-nâme/zafer-nâme türleri sosyal ve siyasi hayata yönelik türler olarak karşımıza çıkar. Iydiyye, bahariyye, kalem-nâme ve cülusiyye işlenen diğer kaside türlerindendir.

Dîvân’nın 2 nüshası vardır. Nüshalar, İstanbul Üniversitesi NEK 10029/TY 894.35-1 numara ile Berlin Millî Kütüphanesi Ms. or. quart. 1367 numarada kayıtlıdır. Bahsi geçen bu iki nüshadan hareketle Dîvân üzerinde doktora tezi hazırlanmıştır (Gündüz 2018).

İstanbul Üniversitesi NEK 10365/TY 894.35-1 numarada şair adına kayıtlı nüshanın şiir sayısının azlığı, tamamlanmamış şiirler ve temmet kaydına dair herhangi bir bilginin bulunmaması sebebiyle tam bir Dîvân hükmünde olmadığı; Millî Kütüphane 06 Mil Yz FB 203 numarada şair adına kayıtlı diğer  nüshanın ise şairin adıyla sehven kaydedildiği ve Abdünnâfi mahlaslı farklı bir şaire ait olduğu tespit edilmiştir. 

Şairin biyografisi için bk. “Nâfi, Abdünnâfi İffet Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nafi-abdunnafi-iffet-efendi