Vâhidî’nin, kutsi hadis, hadis, Hz. Alî, Ebû Hanîfe, Üveys, Mâlik gibi İslam büyüklerine ait bazı sözleri Türkçeye çevirmek suretiyle meydana getirdiği manzum eseri. Eserine elifba harfleri sırasına göre (elif-nâme) ve mesnevi şeklinde bir tevhidle başlayan, aynı biçimde Hz. Peygamber’i ve onun “Çâr Yâr” (Dört Dost) adıyla da anılan dört seçkin sahabesini öven şair, Allah’a münacatta bulunur. Bundan sonra mensur olarak kitabı yazış sebebini anlatmaya başlayan Vâhidî, o Sultan’ın, insanları varlık âlemine getirip buradan götürmesinden maksadının kullarına zatını tanıtmak, güzel isim ve sıfatlarını bildirmek, kendi yolunda yürütmek, itaat edenlere ihsanda bulunmak olduğunu anlatır. Kendisinin, “ahiretin tarlası” diye tarif edilen dünyada amel tohumunu ekmekte kusurlu, fakat kalplere söz tohumunu ekmeye muktedir olduğu için kutsi hadis, hadis, İslam büyükleri ve mutasavvıflarına ait sözleri derleyip nazmen Türkçeye çevirerek bir eser bırakmak istediğini belirtir. Böylece Arapça bilmeyenlere haber vermeyi, sonra gelen mümin kardeşlerinin, tercümesine doğruluk gözüyle bakıp kendisini hayır dua ile anmalarını dilediğini ifade eder. Eserini tamamladığında yüzünü yere koyarak Allah’a yönelen şair, kitabı için isim istemiş ve can göğü tarafından ona “Cinânü’l-Cenân” adı verilmiştir. Bu bahsi müteakiben eserinin faziletini taliplere anlatmaya geçen şair, kitabını 29 bap hâlinde, elifba harfleri sırasına göre düzenlediğini, sekiz cenneti ve onun sekiz ırmağını düşünerek her kutsi hadis, hadis ve vecizeyi sekizer beyitle çevirip açıkladığını belirtir. Derleyip tercüme ettiği sözlerin sayısının 232 olduğunu bildiren Vâhidî, eserinin sonunda onu 936/ 1529-30 yılında tamamladığını haber verir.

Mütercimin kitabının elde bulunan yegâne yazma nüshasında (Ankara Millî Ktp. 06 Mil Yz A 6817), 4 kutsi hadis, 30 hadis, Hz. Ali’ye ait 190 vecize ve Hz. Ebû Hanîfe, Üveys, Mâlik, Süfyân-ı Sevrî’ye nispet edilen birer özdeyiş olmak üzere, toplamda 228 sözün tercüme ve şerh edildiği görülmektedir. Çevrilen hadislerin çoğu, Abdurrahmân-ı Câmî’nin (817-898/1414-1492) derleyip nazmen Farsçaya aktardığı rivayetlerdir. Bildirilen sayılardan anlaşıldığı üzere, Cinânü’l-Cenân’ın en büyük kısmını, Hz. Ali’ye nispet edilen sözlerden seçilmiş vecizelerin tercümesi teşkil eder. Şairin Türkçeye çevirdiği Hz. Ali sözlerinin çoğu, Nesrü’l-Leâlî isimli derlemede yer alan cümlelerdir.

Cinânü’l-Cenân’ı, İkdam gazetesi sahibi Ahmet Cevdet (1862-1935), 1313/ 1896 yılında “Âsâr-ı Eslâfdan” dizisinin ikinci kitabı olarak bastırmış; Veled Çelebi (İzbudak, 1869-1953) tarafından yazılıp metnin sonuna eklenen incelemede, onun sahibi Vâhidî’nin, Kara Dâvud Efendi’nin torunu Abdülvâhid (ö. 985/1577-78) olduğu -ihtiyat payı bırakılarak- ileri sürülmüştür. Anılan Arap harfli baskı için esas alınan yazmada, eserin meydana getiriliş yılını bildiren beytin bulunmadığı anlaşılmaktadır. 936/ 1529-30 yılında tamamlanmış bir eserin, Kara Dâvud Efendi’nin genç yaşta öldüğüne dair bilgi bulunan torunu Abdülvâhid tarafından telif edilmiş olması mümkün görünmemektedir. Son yıllarda yapılan ilmî araştırma ve yayınlardaki bazı ipuçları, Cinânü’l-Cenân’ı yazan şair Vâhidî’nin, Kitâb-ı Tevâ’if-i Aşere (Menâkıb-ı Hâce-i Cihân ve Netîce-i Cân), Saâdet-nâme gibi eserlerin sahibi Vâhidî olduğunu düşündürmektedir.

Cinânü’l-Cenân’ı Hasan Yılmaz yüksek lisans tezinde inceleyip Latin harflerine çevirmiş; Süleyman Efendioğlu ise genişçe bir dil incelemesini müteakiben Latin harflerine ve günümüz Türkçesine aktararak yayımlamıştır (Efendioğlu 2013).