BURSA ŞEHR-ENGÎZİ (HALÎL)
şehr-engiz
Halîl, Halîl-i Zerd (d. ?/? - ö. ?/I. Ahmed devri (1603-1617) sonları)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Halîl’in, doğduğu Bursa şehri için yazdığı şehr-engiz. Âşık Çelebi, Halîl-i zerd olarak da bilinen şairden bahsederken “Burusa hakkında dil-berleri evsâfında bir şehr-engîz-i şekl-i kıtʿa dimişdür andan ceste ebyâtdur.” şeklinde bir bilgi vermektedir (Kılıç 2010: 1535). Bu ifadedeki dikkati çeken “şehr-engîzi-i şekl-i kıt‘a” vurgusudur. Kendisi de şehr-engiz türünde eser sahibi olan Âşık Çelebi, şehr-engizin nazım şeklinin diğer örneklerinden farklı olduğunun altını çizmiştir. Beyit sayısı bilemediğimiz şehrengizin örnek beyitlerinin kafiyesinden ve Âşık Çelebi’nin vurgusundan dolayı nazım şeklinin kıt‘a-i kebire olduğunu söyleyebiliriz. Feilâtün/feilâtün/feilâtün/feilün kalıbıyla yazılmış eserden elimizde örnek olarak verilen sadece 3 beyit vardır. Bu beyitlerde “Mû-tâb (kıl dokumacısı)” ve “Katır-zâde” lakaplı iki güzel yer almaktadır.

Şairin biyografisi için bk. “Halîl, Halîl-i zerd”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/halil-halili-zerd

Eserden Örnekler


Ebyât

Kılca assı idemez kim sever mû-tâbı

Çulı torbayı yir onmaduk olur aña uyan


Ben katır-zâdeden ey dil nice el çekmeyeyüm

Eşek ayağı geçer ‘âşıkına ol fettân


Sevme baş ağrısı oğlan ki reh-i ‘ışkında

Derd-i ser çekmeyenün başına itmez dermân (Kılıç 2010: 1535).

Kaynakça


Akkuş, Metin (1987). Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Bursa Şehr-engizleri. Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.

Kılıç, Filiz (2010). Âşık Çelebi, Meşâʿirüʾş-Şuʿarâ İnceleme-Metin. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Levend, Agâh Sırrı (1958). Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehr-engizlerde İstanbul. İstanbul: İstanbul Fethi Derneği İstanbul Enstitüsü Yay.

Tığlı, Fatih (2020). Türk Edebiyatında Şehrengizler. Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Tığlı, Fatih. "BURSA ŞEHR-ENGÎZİ (HALÎL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/bursa-sehr-engizi-halil. [Erişim Tarihi: 15 Ocak 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 LEYLÎ VÜ MECNÛN (HALÎL) Halîl, Halîl-i Zerd Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ
Görüntüle
2 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
3 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
4 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
5 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
6 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
7 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
8 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
9 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
10 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
11 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle