Derviş Mehmed Birrî Dede, tarafından yazılan, bülbülün güle olan aşkını anlatan mesnevi türünde manzum eser. Bülbül, durmadan sevgilinin güzelliklerini anlatır ve güle olan aşkından dolayı acı çeker. Gül ve bülbülün maceraları Türk Edebiyatına İran Edebiyatından geçmiştir. Ancak Osmanlı şairleri tarafından o kadar benimsenmiştir ki divan edebiyatında sıkça yer verilen konulardan biri olmuştur. Birrî’nin Bülbüliyyesi, Allah’a hamd ve peygamberlere naat ve salat ü selâmdan sonra Manisa’yı medheden bir manzumeyle başlar. Daha sonra Birrî, bu eseri yazış sebebini belirtir. Tabib-i sâni Ahmet Efendi, Fuâdî’nin manzum bülbüliyyesini kendisine vererek “bu manzûmeniŋ bâtını mahûd ammâ zâhiri harâbdır eger ana basar-ı basîretle nazm ve ol nazmı neùsre tebdîl idersek bir nâzik eser olmak bilâ-irtiyâbdır” der. Bunun üzerine böyle bir eser yazmaya giriştiğini anlatır.

Eserde geçen kuşlar birer insan tipini sembolize etmektedirler. Örneğin; baykuş, köşesine çekilmiş, tevekkül ehli bir dervişi, papağan, aşka değer vermeyen zahid tipini, karga, iftiracı, cahil, ham insan tipini ve tabi ki bülbül, ilahi aşkla yanan âşık tipini tasvir etmektedir. Birrî Dede'nin bülbüliyyesi üzerine, 1986 yılında Hüseyin Ayan bir bildiri, 2005 yılında Zeynep Şimşek Umaç tarafından yüksek lisans tezi hazırlanmıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Birrî, Derviş Mehmed Çelebi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/birri-dervis-mehmed-celebi