BİR SERGÜZEŞT (ALİ MUZAFFER BEY)
hikâye
Ali Muzaffer Bey (d. ?/? - ö. 1330/1912)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Ali Muzaffer Bey tarafından yazılan hikâye. Yenileşme dönemi Türk edebiyatının örneklerinden olan Bir Sergüzeşt hikâyesi iki gencin yasak aşkı etrafında gelişen olayları konu almaktadır. 15 Nisan 1895 yılında İstanbul’da basılan eserin kapağında “Gayet tuhaf bir vakayı havidir” cümlesi, ilk sayfada ise “Bir Sergüzeşt-i Bedii” başlığı yer alır. Hikâye, yaşlı cerrahın genç bir kadınla evlenmesiyle başlar. Zaman içerisinde kadın, kasabanın kötü şöhretli genciyle yakınlaşır. Eşini mutlu etmek için elinden gelen her şeyi yapan cerrah, hastalarını ameliyat esnasında uyutmak amacıyla bir karışım hazırlar. Cerrahın dışarıda olacağı gece madam, sevgilisini eve çağırır. Delikanlı yanlışlıkla karışımı içer ve öldüğü düşünülerek boş bir sandığa konulur. Fakat sandık tefeciler tarafından çalınır. Delikanlı uyanıp hareket etmeye başlayınca sandık kırılır. Ne olduğunu anlamayan genç, hırsızlıkla suçlanarak tutuklanır. Hizmetçi kadın, madamla anlaşarak cerraha ve zabıta müdürüne delikanlının kendisiyle buluşmak için köşke geldiğini söyler. Genç adam kurtulur ve madamla aşkları kaldığı yerden devam eder.

Hikâye her ne kadar Ali Muzaffer Bey'in imzasını taşısa da konu itibariyle daha çok bir tercümeyi andırmaktadır. Ali Muzaffer Bey kalemini halkı bilgilendirmek amacıyla kullanır ve bu doğrultuda çok çeşitli konuları işler. Bu eserde sade ve anlaşılır bir dille dönemin en çok tercih edilen konularından olan kadın-erkek ilişkisini geleneksel roman anlayışı çerçevesinde ele alır. Hikayede eşler arasındaki yaş farkının yaratacağı sorunlar güldürü unsurları vasıtasıyla ifade edilir. Eser, anlatım tekniklerinin  yetersizliği ve dönemi içerisinde fark edilir bir yenilik getirememesi sebebiyle zamanının ötesine geçememiştir.

Ali Muzaffer Bey’in biyografisi için bk. “Ali Muzaffer Bey”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ali-muzaffer-bey

Eserden Örnekler


“Böyle bir hal içinde genç kadının artık ne kadar mükedder olup şaşırdığını tarife hacet var mıdır? Mümkün olduğu kadar gürültüsüzce ağladı, ah ve figan eyledi. Fakat böyle ağlamak, feryat etmek kar etmeyip eğer bu rezalet meydana çıkarsa namusu pâymal olacağını anlayınca kendine gelerek şu işi örtmenin çarelerini düşünmeye başladı.” (Ali Muzaffer 1985: 6-7).

“Neredeyim? Bu ne demek oluyor? Pekâlâ, hatırımdadır ki dün sevgilimin odasında bulunup bir sandık üzerinde uyuyor idim. Manası nedir? Acaba bir kaza mı oldu? Bir vaka mı zuhur etti? Hani ya cerrah bu gece avdet etmeyecek değil miydi? Yoksa avdet etti de zevcesi beni bu sandığın içine mi sakladı?” (Ali Muzaffer 1985: 9-10).

Kaynakça


Ali Muzaffer (1985). Bir Sergüzeşt. İstanbul: Şafak Kütüphanesi.

Kul, Nazan (1998). Ali Muzaffer Hayatı, Şahsiyeti ve Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


SAMAT, SÜMEYYE. " BİR SERGÜZEŞT (ALİ MUZAFFER BEY)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/bir-serguzest-ali-muzaffer-bey. [Erişim Tarihi: 08 Eylül 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 VİCDAN FACİALARI (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Diğer SÜMEYYE SAMAT
Görüntüle
2  ANDRE YUVANOVİÇ (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Diğer SÜMEYYE SAMAT
Görüntüle
3  HAYAL-İ SEVDA (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
4  HALİ ADA (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Diğer SÜMEYYE SAMAT
Görüntüle
5  ZAVALLI PEDER (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
6  MAHİR AHÇI (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Öğr. Gör. Egemen Ozan SÖNMEZ
Görüntüle
7 TASVÎR (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
8  EDÂ-YI NEZÎR (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Diğer SÜMEYYE SAMAT
Görüntüle
9  HAYIRSIZ ADA (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Öğr. Gör. Egemen Ozan SÖNMEZ
Görüntüle
10  KISMET YERİNİ BULUR (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Öğr. Gör. Egemen Ozan SÖNMEZ
Görüntüle
11  MUZAFFERİYET-İ OSMANİYE (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Diğer SÜMEYYE SAMAT
Görüntüle
12  FAKİR-İ MASUM (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Öğr. Gör. Egemen Ozan SÖNMEZ
Görüntüle
13  ÂLEMDE NELER YOK (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Prof. Dr. Nuran Özlük
Görüntüle
14  AF (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Öğr. Gör. Egemen Ozan SÖNMEZ
Görüntüle
15  TOPLU İĞNE (ALİ MUZAFFER BEY) Ali Muzaffer Bey Öğr. Gör. Egemen Ozan SÖNMEZ
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle