BIR MÜTEVERRİMENİN HİSSİYÂTI (TEPEDENLİZÂDE HÜSEYİN KAMİL)
şiir
Tepedelenlizâde Hüseyin Kamil

ISBN: 978-9944-237-87-1


Tepedelenlizade Hüseyin Kâmil tarafından yazılan kırk sayfalık bir eser. İki Söz kısmında şair, Abdülhak Hamid’in Bir Sefilenin Hasbihali'ni taklit ederek eserini yazdığını belirtir. Hamid, eserinde sevdiği tarafından terk edilen bir kadının düşkün olması ve toplum tarafından dışlanmasını nazım ve nesir şeklinde işlerken olayları bir tanık gibi aktarır. Hüseyin Kamil ise sadece şiirlerden oluşan ancak konu bakımından benzerlik taşıyan eserindeki kadının gerçek olduğunu,  onun son vasiyeti üzerine eseri yayınlattığını yazar.

Eser, veremli genç bir kadının ölümünden önceki son anlarında hastalığın etkisiyle kendisine görünen eski sevgilisiyle hesaplaşmasını konu alan şiirlerden oluşur. Müteverrime ile Bir Hayalet başlığı altında kahramanın sevdiği tarafından terk edildiği ve onun yüzünden düşkün bir kadın olarak toplum nezdinde kötü bir imaj edindiği işlenir. Kahramanın geçmiş yaşantısı, duyguları, üzüntüsü bu bölümdeki hesaplaşmada hayali muhataba yansıtılır. Son dakikaları “etrafa âmâle-i nigâh eder, düşünür, ağlar, hayâlete tevcih-i hitâb ederek, yavaş yavaş ağlar, hayalet gider, meyus, mahzunane tebessüm eder, acı acı güler, müsterhimâne, tebessüm ile” gibi başlıklar altında kahramanın çelişkileri şeklinde işlenir. Yazar, kahramanın kandırılmışlığını ve düştüğü durumu anlatırken onu okuyucunun gözünde temize çıkarma çabası için girer. Kahramanın kimsesiz büyüdüğü için sevgi görmediğine, kandırılarak cinsel bir meta haline dönüştüğüne vurgu yapar. Toplumun onu dışlaması ve görmezden gelmesine eleştiri getirir. Eserin son bölümünde bir başka hayalet  belirir ve kahramanın annesinin ruhuna sığındığı anda ölümü gerçekleşir.

A. Maviyan Şirket-i Mürettebbiye Matbaası tarafından basılmıştır.

Eserden Örnekler


Müteverrime ile Bir Hayalet

Niye geldin yine sen ey hunhar?

Niye geldin yine sen ey gaddar?


Ettiğin cevr ü eziyet az mı?

Verdiğin derd ü felaket az mı?


Böyle giryân mı idim ben evvel?

Sen yetiştin bana oldun engel!


Bir zaman böyle değildim nâlân!

Akıbet sen beni ettin giryân!


Yetişir başka belâlar kurma!

İstemem gayrı çekil git durma


Senden ikrah ederim ben şimdi

Durma karşımda çekil sen şimdi!


Başıma türlü felaket getiren

Bilirim ben yalnız sensin sen! (Tepedenlizade, 1304: 5-6).

Kaynakça


Ağca, Ümran (2001). Tepedelenlizade Hüseyin Kâmil Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri. Yüksek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.

Çetindaş, Dilek (2017). “Tepedelenlizade Hüseyin Kâmil Ve Santimantal, Gotik, Manzum Soliloğu: Bir Müteverrimenin Hissiyatı”. Sobider Dergisi. (17): 114-151.

Tarhan, Abdülhak Hamid (2001). Kahpe/Garam. İstanbul: Dergâh Yayınları.

Tepedelenlizade Hüseyin Kâmil (1304).Bir Müteverrimenin Hissiyâtı. İstanbul: Asır Matbaası.


Atıf Bilgileri


Dağ, Necla. "BIR MÜTEVERRİMENİN HİSSİYÂTI (TEPEDENLİZÂDE HÜSEYİN KAMİL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/bir-muteverrimenin-hissiyati-tepedenlizade-huseyin-kamil. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
2 ÇIÇEK BAHÇESİ (KISM-I EDEBÎ) Ahmed Cemal Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
3 MAHSÛL-İ ÖMRÜM (MEHMED NÂİM) Mehmed Nâim Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
4 MUSAVVİRÂT-I ŞEVK (NÂMIK) Nâmık, Alî Rızâzâde Nâmık Kemâl Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
5 BEYTÜ’L-HAZEN (FÂİZ) Ferâizcizâde Osman Fâiz Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
6 GEHVÂRE-I EDEB (GELİBOLULU MEHMED RIF'AT) Rıf’at, Gelibolulu Mehmed Rıf'at Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN
Görüntüle
7 İNŞİRÂH (MEHMED CEMÂL) Mehmed Cemâl ( d. ?/? – ö. 1305/1887-88’den sonra) Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
8 FERSÛDE (MESUD) Erganili Mesud Dr. Kadriye Hocaoğlu Alagöz
Görüntüle
9 TERÂNELERİM (HALÎL RÜŞDÎ) Halîl Rüşdî Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 BİR BÎÇÂRENİN TÂRİH-İ HAYÂTI (CEMİL) Cemil Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
11 GONCA-İ HAYÂTIM (SALÂHÎ) Mehmed Selâhaddîn Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
12 ŞERHU NAZMİ'L-LE'ÂLÎ / ZİYÂ'U'L-KULÛB Ahmed el-Behisnî Dr. Öğr. Üyesi Ömer Faruk Güler
Görüntüle
13 NAZMÜ'L-LE'ÂLÎ DER-TERCÜME-İ NESRÜ'L-LE'ÂLÎ (KÂSIM) Kâsım Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
14 CİNÂNÜ'L-CENÂN (VÂHİDÎ) Vâhidî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
15 TERCÜME-İ SAD-KELİME-İ HAZRET-İ MURTAZÂ (VAHDETÎ) Vahdetî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle