Mehmet Celâl’in Arap harfleriyle en çok baskısı yapılan romanı. Âşık olduğu bir genç tarafından iğfal ve terk edilen bir kadının düştüğü kötü durumlar, çektiği sıkıntılar romanın konusunu oluşturmaktadır. Roman, iç içe geçmiş hikâye parçalarından oluşmaktadır. Esaret meselesi, toplumun duyarsızlığı gibi problemler de metin içerisinde işlenir.

Metinde aynı zamanda bir edebî tür olarak roman da tartışma konusu edilir. Beşinci bölüm yazarın bir başka eseri olan Osmanlı Edebiyatı Numuneleri (Mehmet Celâl, 1894) adlı kitaptan alıntılanan roman üzerine görüşlerinden oluşmuştur. Aynı şekilde altıncı ve yedinci bölümlerde Ziya ve Cemal adlı karakterler üzerinden bir tür romantik ve realist edebiyat tartışması sergilenir.

Eser, Bir Kadının Hayâtı adıyla üç defa (1308/1893, Mürüvvet Matbaası (283+1 s.); 1311/1895-6, Matbaa-ı Safa ve Enver (292 s.); 1315/1897, Mahmut Bey Matbaası (259 s.)), Sefil Bir Kadının Hayatı adıyla bir defa (tarihsiz, Meşrutiyet Matbaası (336 s.)) olmak üzere dört defa basılmıştır. Eserin, Latin harfleriyle basılmış nüshaları da bulunmaktadır.

Yazarın biyografisi için bk. "Mehmet Celal". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-celal