BİR GECE (ABDULLAH ZÜHTÜ)
roman
Abdullah Zühtü (d. 1869 - ö. 29 Mayıs 1925)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Abdullah Zühtü’nün romanı. Yazarın Güller, Dikenler romanının devamı niteliğindedir. Kitabın “Bir Söz” başlıklı ön sözünde Bir Gece romanının konusunun gerçek bir olaya dayandığını belirten Abdullah Zühtü, Saadet gazetesinde çalıştığı dönemde bir gün, zengin bir tüccarı öldüren bir katilin babası tarafından ele verildiğine dair bir cinayet haberi okuduğunu ve bu habere dair bir roman yazmaya karar verir vermez, bu cinayete adı karışmış kişilerle görüştüğünü belirterek, şahısların isimlerini değiştirmek suretiyle bu romanı kaleme aldığını ifade eder.

Necati adında, yirmili yaşlarında bir genç, babası Bayram Efendi tarafından ihbar edilerek, Tüccar Hasan Efendi’yi öldürme suçuyla tutuklanır. Olayın tahkikatı için görevlendirilen zabıta memuru Küçük Hüseyin Efendi, üvey anne Zekiye Nimet’i sorgular, sorgu esnasında tavırlarından şüphelendiği Bayram Efendi’yi ise tutuklar. Bu çerçeve vakaya paralel olarak Necati’nin günlük defterlerinin Küçük Hüseyin Efendi’nin eline geçip okumaya başlamasıyla, cinayetin gerçek yüzünü aydınlatacak vakaların öğrenilmesine vesile olacak çekirdek vaka da anlatılır.

Günlük, mektup, rüya gibi farklı anlatım tekniklerinin bir arada kullanıldığı Bir gece romanı, yayımlandığı yıllarda dönemin en çok okunan polisiye romanlarından biri olmayı başarmıştır. Eser, Sabah gazetesinde tefrika edildikten sonra ilk olarak 1316/1899 yılında Mihran Matbaası tarafından kitap olarak yayımlanmıştır.

Abdullah Zühtü’nün biyografisi için bk. “Abdullah Zühtü”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdullah-zuhtu 

Eserden Örnekler


“Nice senelerden beri tamir görmemiş, Sulukule caddesinin ücra bir köşesinde kalmış olan bu kar-i kadim hanenin gayrı muntazam tuğlalarla mestur heyulası üstüne bezler paçavralar asılmış tahta raflar konulmuş olan medhaline nazaran bütün taksimat-ı dâhiliyesini biçimsiz bütün tefrişat ve tezyinatı derme çatma bulunması tahmin edildiği hâlde bu oda şu zan ve tahminin büsbütün hilafında idi.” (Abdullah Zühtü 1316/1899: 178).

“Koca mütalaahane içinde derin sükûn ve sükût oluyordu. Şişesiz ve abajursuz bir hâlde yatan hava gazının ziyası medid sayeler hâsıl ederek muttasıl titriyordu. Pencerelerden yaz gecelerine mahsus sıcak ve hafif rüzgâr geliyor… Öksüzlüğümü yalnız o gece bütün şiddetiyle hissetmiştim.” (Abdullah Zühtü 1316/1899: 399).

Kaynakça


Abdullah Zühdü (1316/1899). Bir Gece. İstanbul: Mihran Matbaası.

Bayram, Sibel (2019). Bir Ara Nesil Hikâyecisi Abdullah Zühdü Hayatı-Eserleri-Hikâyeciliği. İstanbul: Kriter Yayınevi.

Atıf Bilgileri


HASDEDEOĞLU, M. Onur. "BİR GECE (ABDULLAH ZÜHTÜ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/bir-gece-abdullah-zuhtu-tees-1296. [Erişim Tarihi: 02 Ağustos 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MATMAZEL YÜZ MİLYON (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
2 FİRARİ BİR KIZ (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
3 ESRÂR-I MÜDHÎŞE (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
4 MARSUEN'İN MİLYONLARI (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
5 BEŞ YÜZ BİN FRANK (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
6 MÜTEEHHİL (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
7 REHGÜZÂR-I MATBUATTA (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. M. Onur HASDEDEOĞLU
Görüntüle
8 ADELİNA'NIN ESRARI (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
9 GÜLLER DİKENLER (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. M. Onur HASDEDEOĞLU
Görüntüle
10 ŞANLI ASKER (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. M. Onur HASDEDEOĞLU
Görüntüle
11 YANDIM AMAN! [KANTOSU] (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
12 LEYDİ (ABDULLAH ZÜHTÜ) Abdullah Zühtü Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
13 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
14 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
15 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
16 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
17 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
18 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
19 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
20 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
21 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
22 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle