18. yüzyılda Çağatay sahasında kaleme alınan Azadı Dövletmemmet (ö. 1173/1760)'in dinî-ahlaki mesnevisi. Aruzun “fâilâtün fâilâtün fâilün” kalıbıyla yazılan ve 483 beyitten oluşan mesnevide, ayet ve hadislerden yararlanılarak sekiz cennetin güzelliklerinden bahsedilmiştir. Behiştnama, klasik mesnevi tertibine göre düzenlenmiştir. Eserin ilk 29 beyti tevhit ve münacat niteliği taşıyan giriş bölümünü oluşturur. Şair, Allah’ın varlığı ve kudreti, Hz. Muhammed, dört halife ve din büyüklerinin övülmesinin ardından   asıl bölüme (30-460)  başlar. Bu bölümde sekiz cennet ve orada bulunan saray, köşk ve ırmaklar tasvir edilir. Burada yaşayacakların taşıyacakları nitelikler ve bu güzel nimetlere ulaşabilmeleri için dünyada yapmaları gerekenler anlatılır.  Bitiş (hatime) kısmında da, eserin yazılış sebebive hangi tarihte yazıldığı (1170/1756-57) belirtilerek mesnevisi tamamlanır. 

Azadı, Behiştanama'da  Hz. Muhammed ve onun döneminde yaşamış ve çok sayıda hadis rivayet etmiş olan İbn-i Abbas, İbn- i Mesud, Hz. Ali gibi önemli şahsiyetlerin sözlerinden ve çeşitli kıssa ve rivayetlerden yararlanmıştır.   Eserin dikkat çeken bir yönü de millî kimlik ve dil bilincini yansıtmasıdır. Şair, Arapça ve Farsça ile işinin olmadığını, eserini Türk dostları için Türkçe yazmaya gayret ettiğini vurgular. Yaptığı işin çölde bulunan bir kap su kadar kıymetli olduğunu belirtir. Bunlar, Ali Şir Nevayî’nin Azadı üzerindeki tesirini de göstermektedir.  Nitekim şairin oğlu Mahtumkulu da şiirlerinde Türkmence kelimeleri kullanmayı tercih etmiş ve Türkmencenin edebî dil olarak teşekkülünde önemli bir rol oynamıştır. Bu sebeple, Türkmenlerin 18. yüzyıldan itibaren gruplar hâlinde yerleşik yaşama geçme sürecinde, Azadı ve oğlu Mahtumkulu,  Türkmen millî kimliğinin inşasında ve Türkmencenin bir edebiyat dili hüviyeti kazanmasında önemli bir role sahip olmuştur.

Azadı’nın Vagz-ı Azad eseri Türkmenistan'da Saylanan Eserler adıyla Z. B. Muhammedova tarafından (1982), külliyatı da Türkiye'de Godarov tarafından Dövletmemet Azadı Eserler Yıgındısı başlığıyla neşredilmiştir (2012). Soner Sağlam'ın doktora tezinde ise Behiştnama'nın  tamamı Türkiye Türkçesine aktarılmıştır (2011).

Şairin biyografisi için bk. "Azadı, Dövletmemmet". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü.http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/azadi-dovletmemmet