Bulgar bir kızın ihtida serüveninin anlatıldığı manzum hikâye. Sözlükte yol gösteren, kılavuz, delil anlamlarıyla karşımıza çıkan ve Farsça asıllı bir kelime olan Bedreka ile ilgili Kâmûs-ı Türkî’de “Aslı “bedreha” yani yolun büyüğü olup ta‘rîb olunmuştur. Rehber, kılavuz, yol gösterici, delil; râ’nın kesriyle kıraati galatdır” (Şemseddin Sâmî 1317:283) ifadeleri yer almaktadır. Burada her ne kadar “Bedreka” kelimesinin “Bedrika” şeklinde imlası hatalı görülse de eserin ismi, edebiyat tarihi kaynaklarında ve Hüseyin Râcî Efendi’nin torununda bulunan nüshanın başında harekeli olarak “Bedrika” şekliyle karşımıza çıkmaktadır.

Bedrika aruzun "mef‘ûlü mefâ‘ilün fe‘ûlün" kalıbıyla yazılmıştır. Eser, ilk 9 beyti tevhîd, sonraki 17 beyti de na‘t türünden oluşan 27 beyitlik bir giriş bölümüyle başlamaktadır. Eserin ilk iki beyti Farsçadır. Tevhîd ve na‘t bölümlerinde başlıklandırmaya gidilmemiştir. Eserde daha sonra “Mukaddime” başlığı altında 18 beyitlik bir dibace yer almaktadır. “Mukaddime” başlığından sonra “Âgâz-ı Hikâyet” başlıklı bir giriş bölümü yer almaktadır. Bu bölüm içerisinde 46 ila 57. beyitler arasında başlık verilmeden tevhîd nazım türünün özellikleri doğrultusunda Allah’ın varlığı ve birliği aktarılmaktadır. 57. beyitle birlikte hikâyenin anlatımına başlanmaktadır. Asıl hikâyenin anlatıldığı bu bölüm 730. beyte kadar devam etmektedir. Eserin son 5 beyti başlık verilmeksizin dönemin padişahı Sultan II. Abdülhamid övgüsünden oluşmaktadır. 

Eser şu şekilde özetlenebilir: Günümüzde Bulgaristan sınırları içerisinde yer alan Kızanlık’a bağlı İsiva-i Bâla köyünde yaşayan Penka isimli bir Bulgar kızı daha küçük yaşlarda İslam’a meyletmeye başlamış nihayetinde buluğ çağına vardığında Zehra adını alarak Müslüman olmaya karar vermiştir. Yaşadığı yerde yeni dinini rahatça yaşayamayacağını anlayan Penka, Hasan isminde Müslüman bir delikanlıdan kendisini eş olarak kabul etmesini ve İstanbul’a kaçırmasını ister. Delikanlı da bu isteğini kabul ederek bir rehber vasıtasıyla birlikte İstanbul’a kaçmaya çalışırlar. Fakat gelişen bazı olaylar üzerine Bulgar idaresi tarafından yolda yakalanırlar. Daha sonra merkezî İstanbul hükümeti ile mahalli idare arasında bürokratik bir takım olaylar gelişir. Bulgar idarecileri Penka’nın ihtida etmediğini, meselenin bir kız kaçırma hadisesi olduğunu öne sürer. Merkez ise olay hakkında tahkikat başlatır ve soruşturmanın sona ermesine kadar kızın bir manastır gözetimine bırakılmasına karar verilir. Bir aylık bir süre zarfında manastırda alıkonulan Penka ebeveynini kendisini köye götürmeleri konusunda ikna etmeyi başarır. Fakat burada da eski dinine dönmesi için ailesinin baskılarıyla karşılaşır. Belli bir süre bu şekilde hayatına devam eden Penka bir kış gecesi babasıyla tartıştığı esnada korkudan evden kaçar. Bir Müslüman komşusu sayesinde belli bir süre saklanır. Ardından Rüstem adında birisinin yardımıyla İstanbul’a kaçmayı başarır. Burada bir devlet büyüğünün himayesinde bir müddet kalır. Daha sonra birinci firar teşebbüsü sırasında hapiste tutulan nişanlısı Hasan’ın da yanına gelmesiyle birlikte mutlu bir hayat yaşarlar.

Bedrika’da Hüseyin Râcî Efendi, dibace bölümünde eserini gerçek bir olaydan hareketle yazdığını ifade etmektedir. Yapılan çalışmalar sonucunda Osmanlı arşivlerinde Hüseyin Râcî Efendi’nin ifade ettiği gerçeklik olgusunu kanıtlayan belgelere ulaşılmıştır. Merkezî hükümet ile mahalli idare arasındaki resmî yazışmalardan oluşan bu belgelerde Bedrika’da aktarılan ihtida olayıyla ilgili detaylı bilgiler yer almaktadır (Algül ve Selçuk 2021: 128). 1311/1894 yılında kaleme alınan ve 735 beyitten oluşan Bedrika’nın iki nüshası tespit edilmiştir. Hüseyin Râcî Efendi eserini dönemin Şarkî Rumeli Cemaat-i İslâmiyye Reisi olan Ali Haydar Efendi’ye sunmuştur. Eser üzerine bir doktora tezi çalışması yapılmıştır (Algül 2021).

Şairin biyografisi için bk. “Râcî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/raci-huseyin-raci-efendi-karinabadli