BEDÂYİ' (VASFÎ/BERKÎ)
Resmî ve Edebî Notlar
Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî (d. 1269/1851 - ö. 1328/1910)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Berkî mahlaslı Şeyh Ali Vasfî Efendi (1851-1910)'nin eseri. Osmanlı Devleti’nin son döneminde divan edebiyatını tekrar canlandırma sorumluluğu taşıyan ve klasik edebiyat mensuplarının yetişme tarzında yetişen Şeyh Vasfî, şiirlerini de bu doğrultuda kaleme almıştır. Sanatçı, gençlik döneminde Muallim Naci ve Recaizade Mahmut Ekrem arasında devam etmekte olan eski-yeni tartışmalarında “eski”nin yani divan edebiyatının savunucusu olan Muallim Naci’nin yanında yer almıştır. (Kalyon 2015: 7) Divan Edebiyatı şairlerinin Fars ve Arap edebiyatlarını yakından tanıması gerektiğine inanan Şeyh Vasfi, Fars edebiyatından Enverî, Feridüddin Attar ve Molla Cami’den tercümeler yapmıştır.

Bedâyî, Vasfî Efendi'nin resmî ve edebî notlarından oluşur. Eser, padişaha övgü ifadeleriyle başlamaktadır. Eserin başlarında Padişah II. Abdülhamid’e yazılmış olan ve "Ey ser-efrâz-ı e'âli-i meâli unvân / A’kıl-ı dehri ider fikr-i metinin hayrân" beytiyle başlayan bir kaside bulunmaktadır (Vasfî 1310:  7). Mektub, cevabname, tebrikname, istirhâmname, leyle-i regaib içün, sene-i cedide içün, gibi bölümlerden oluşan eserin, dönemin dil özellikleri düşünüldüğünde sade denemeyecek bir üslupla yazıldığı söylenebilir.

Eser, İstanbul’da 1310/1894-95 yılında Matbaa-ı Nişan Berberyan'da basılmıştır.  

Müellifin biyografisi için bk. "Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/vasfi-berki-seyh-ali-vasfi 

Eserden Örnekler


Devletlü Efendüm Hazretleri Ahalisinden olduğumuz (Oruçgazi) mahallesinde vâkı ashâb-ı hayratdan merhum İsmail Ağa cami-i şerifi bir hayli zamandan beri ta'mîr edilmediğinden haraba yüz tutmuş ve üzerindeki tuğlalar fersûdeleştiği cihetle baran nüzulünde derununa seyelan ile mefruşatı çürütmekde ve her tarafından tahta ve direk parçalarıyla sıvaları dökülmekde bulunmuş olduğu gibi yağmurlu günlerde ve ba-husus mevsim-i şitâda cami-i şerif-i mezkûrda edâ-yı salat kabil olmadığından evkat-ı hamsede cevâmi-i ba’ideye azimete mecbur olup bu babda fevka'l-’ade meşakkat çekmekteyiz. Cami-i şerif-i mezkûr biraz vakt daha hal-i harabîde bırakılacak olursa ta’miri gayri kâbil bir dereceye geleceği derkâr ve böyle bir ma’bed-i şerifin mahvı hiçbir zaman tecviz buyurulmayıp yeniden inşası ise mebaliğ-i külliyeye tevkif ideceği be-dîdar olduğundan ihyâ-yı müberrat hususunda mebzûliyyet-i inâyat diyanet-i âyât-ı şâhâneleri an-be-an meşhûd-ı uyûn-ı şükrân olan şehriyâr-ı ma’muriyyet perver ve tâcdâr-ı âtıfet güster efendimiz hazretlerinin isr-i celil i hümayunlarına iktifaen nice emâkin-i mukaddesenin termimi uğrunda sarf-ı himmet ve bu vesile ile cânib-i meali menakıb hazret-i hilafet-penâhiye ed’iye-yi hayriyye isticlabına bezel mikdarat buyurageldikleri her rûz saha-arâ-yı be-rûz olan âsâr-ı muvaffakıyet [...] (Vasfî 1310: 52-53-54).

Kaynakça


Celepoğlu, A. (hzl.) (2013). İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. Ankara: AKM Yay.

Kalyon, Filiz  (2015). Barika, Yavuz Sultan Selim’in Şiirlerinden Seçmeler, Şeyh Vasfi. Ankara: Berikan Yay.

Kurnaz, Cemal, Mustafa Tatcı (hzl.) (2000). Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özsarı, M. (2010). "Şeyh Vasfi". İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.

Şeyh Vasfi (1310). Bedayi’, İstanbul: Matbaa-ı Nişan Berberyan

Atıf Bilgileri


KALYON, FİLİZ. "BEDÂYİ' (VASFÎ/BERKÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/bedayi-vasfi-berki. [Erişim Tarihi: 11 Haziran 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 BÂRİKA (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
2 CEZEBÂT (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
3 FEYZ-ÂBÂD (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
4 HİKEMİYYÂT-I İSLÂMİYYE (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
5 LEVÂMİ' (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
6 METÂLİ' (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
7 MÜNŞE'ÂT (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
8 REYÂHÎN (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
9 SEVÂTİ' (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
10 ŞÖYLE BÖYLE (VASFÎ/BERKÎ) Vasfî/Berkî, Şeyh Ali Vasfî Doç. Dr. FİLİZ KALYON
Görüntüle
11 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
12 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
13 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
14 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
15 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
16 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
17 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
18 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
19 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
20 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle