- Yazar Biyografisi (TEİS)
Mahremî, Ahmed - Madde Yazarı: Prof. Dr. Hatice Aynur
- Eser Yazılış Tarihi:?/?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:27/12/2021
BASÎT-NÂME (MAHREMÎ)
Türkçe kelimelerle yazıldığı ve manzum olduğu tahmin edilen eserMahremî, Ahmed (d. ?/? - ö. 942/1535)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Mahremî’nin hakkında çok konuşulan fakat günümüze ulaşmayan eseri. Bu eserden ilk olarak Âşık Çelebi “bir Basît-nâme’si vardur ki cümle elfâz ve teşbîhât ve temsîlâtı Türkî’dür. İçlerinde lâf-ı ‘Arabî ve Acemî yokdur” şeklinde söz eder (Âşık Çelebi 2010, II: 788). Eserden söz eden ikinci kişi Gelibolulu Âlî olup şunları söyler: “Basît-nâme-nâm bir risâle diyüp sâfî Türkî dilden bu makûle ebyât ile nazm getürmüşdür.” (İsen 1994: 271). Âşık Çelebi ve Âlî’nin verdiği bu bilgilerinden yola çıkan Fuad Köprülü, Mahremî’yi Türkî-i Basit Akımı’nın temsilcilerinden biri olarak görmüştür. Her iki tezkirecinin eserden örnek olarak verdiği beyit bu akım için her zaman örnek gösterilir: "Gördüm segirdür ol ala gözlü geyik gibi/Düşdüm saçı duzağına bön üveyik gibi". Köprülü'nün de belirttiği gibi diğer tezkireler bu eserden hiç söz etmemektedir. Her iki tezkire yazarının verdiği bilgiler yetersiz olduğundan eserin konusu, manzum veya mensur mu olduğu bilinmemektedir. Öte yandan Köprülü'nün de öne sürdüğü gibi Âşık Çelebi'nin “bu uslûbla bir iki gazel derc eylemişdür” ifadesi ile Âlî'nin ...“sâfi Türkî dilden bu mâkûle ebyât ile nazm getürmişdür” sözleri eserin mesnevi tarzında yazılmış olabileceği ihtimalini akla getirir.
Şairin biyografisi için bk. "Mahremî, Ahmed". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mahremi-ahmed
Kaynakça
Aynur, Hatice (hzl.)(1993). Mahremî ve Şeh-nâmesi I. Kısım Yavuz Sultan Selim Dönemi: İnceleme-Metin-Sözlük-Dizin. Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Aynur, Hatice (2009). “Türkî-i Basît Hareketini Yeniden Düşünmek”. Turkish Studies: Edebiyatımızda Mahallîleşme ve Türkî-i Basît-Prof. Dr. Mustafa İsen'e Armağan 4 (5): 34-59
İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Künhü'l-Ahbâr'ın Tezkire Kısmı. Ankara: AKM Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Köprülü, Fuad (1924). "Milli Edebiyatın İlk Mübeşşirleri". Bugünkü Edebiyat. İstanbul: İkbal Kütüphanesi. 77-81.
Köprülü, Fuad (1928). "Millî Lisan ve Edebiyat Ceryanının ilk Mübeşşirlerinden Şair Mahremi". Hayat 5: 2-3.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ŞEH-NÂME (MAHREMÎ) | Mahremî, Ahmed | Prof. Dr. Hatice Aynur |
Görüntüle | ||
2 | ŞÜTÜR-NÂME (MAHREMÎ) | Mahremî, Ahmed | Prof. Dr. Şener Demirel |
Görüntüle | ||
3 | MECMA'Ü'L-LETÂYİF (MAHREMÎ) | Mahremî, Ahmed | Doç. Dr. Çetin Kaska |
Görüntüle | ||
4 | TARABÜ'L-MECÂLİS (MAHREMÎ) | Mahremî, Ahmed | Prof. Dr. Hatice Aynur |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂNÇE (MAHREMÎ) | Mahremî, Ahmed | Prof. Dr. Hatice Aynur |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
7 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
8 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
9 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
10 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
11 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
12 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
13 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
14 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
15 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |