Namık Kemal’in tarih konulu eseridir. Basım tarihi açısından Bârika-ı Zafer, Namık Kemal’in ilk eseri olan Devir-i İstîlâ’dan beş yıl üç ay sonra basılan ikinci eseridir. Bu 16 sayfalık risale, 1862’nin Ramazan ayında ve yalnızca bir günde kaleme alınmış olmasına rağmen yazılışından on yıl sonra 1872’de yayımlanmıştır. Bu bakımdan Bârika-ı Zafer, hem Namık Kemal’in kaleme aldığı ilk tarih konulu eseri olması hem de basılan ikinci kitabı olması bakımından önemlidir. Bârika-ı Zafer’in 1872 ve 1888 yıllarında iki baskısı mevcuttur (Pala 1989: 5). Ömer Faruk Akün, eserin 1872’deki orijinal baskısından sonra birçok kaçak baskısının yapıldığını ve bu baskıların orijinal olmadığını ifade etmektedir (1976: 9).

Bârika-ı Zafer, konu olarak Fatih Sultan Mehmet’le ilgili bir fetihname niteliğindedir ve İstanbul’un fethinin yıldönümü münasebetiyle kaleme alınmıştır (Pala 1989: 5). Eser henüz yirmili yaşlarındayken Namık Kemal’in, Fatih Sultan Mehmet’e duyduğu derin hürmeti yansıtmaktadır. Ayıca bu eserle Namık Kemal, kendisinin de eski nesirle rahatlıkla eser verebileceğini eski edebiyat taraftarlarına gösterme amacı gütmektedir. Bu sebeple Bârika-ı Zafer’de basit bir cümle bile uzun, karışık bir cümle yapısı ve Arapça, Farsça terkiplerle ifade edilmektedir. Ayrıca imaj dünyası açısından da Namık Kemal, eski nesir sahasının içerisinde kalmaktadır (Kaplan 1954: 74). Bârika-ı Zafer’i eski nesir özellikleri ile karşılaştırarak inceleyen Kaya Bilgegil, eserin bu bakımdan acemilikler gösterdiğini, hatta dil, bilgi ve mantık hataları içerdiğini vurgulamaktadır (2014: 178).

1862’de Şinasi ile tanışarak yeni edebiyat sahasında eser vermeye başlayan Namık Kemal’in bu mecrada Tasvîr-i Efkâr ve sonra da Avrupa’da Hürriyet’te devam ettirdiği edebî ve siyasi mücadelesi akabinde 1870’te İstanbul’a döndükten sonra, yeni edebî yönelişini yansıtan bir eser yerine, yıllar önce kaleme aldığı eski bir eseri yayımlamış olması Bârika-ı Zafer’le ilgili dikkat çeken bir yöndür. Abdullah Uçman, bu yönelişin sebebini, Namık Kemal’in Osmanlı Devleti’nin yükseliş tarihine duyduğu ilgiye bağlamaktadır (1992: 74). Mehmet Kaplan ise Bârika-ı Zafer’in kaleme alındığı 1862 senesinde Şinasi’nin Namık Kemal üzerindeki tesirine rağmen Namık Kemal’in hâlâ eski ve yeni arasında bir gelgit yaşadığını, hatta bu iki zıt kutba birden yönelişin Namık Kemal’in eserlerindeki genel eğilimi yansıttığını belirtir (1954: 71).

Eser, İskender Pala tarafından yayımlanmıştır (Pala 1989).

Yazarın biyografisi için bk. “Namık Kemal”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/namik-kemal