Ahmed Vefik Paşa tarafından kaleme alınan eser. İlk olarak 168 sayfa hâlinde ortaya konulan eser daha sonra 303 sayfa olarak basılmıştır. Ön ya da arka kapağı ve künye bilgisi yoktur. Pek çoğu bugün de kullanılan yüzlerce atasözünü barındırmaktadır. Eserde yalnızca bildiğimiz anlamda atasözleri değil birtakım deyimler, tekerlemeler ve başka halk tabirleri de mevcuttur. Sözler elifba sırasına göre düzenlenmiştir. Ancak deyimler, büyüklerin sözleri, tekerlemeleri ve sözlerinin karışık olarak yer aldığı bölümler de bulunmaktadır. Aynı kelimeyle başlayan pek çok söz ise yan yana ve paragraflar oluşturacak şekilde yazılmıştır.

Ömer Faruk Akün’ün İslam Ansiklopedisi’nde yazdığı Ahmet Vefik Paşa maddesinde, Türkçülük fikrine ve halkın diline duyduğu büyük ilginin, Ahmet Vefik Paşa’nın Türk atasözlerini toplamaya yönelttiğini söylemiştir. Şinasi’nin 1863 yılında yapılan baskısından sonra 1870 yılında daha genişletilmiş olarak yeni baskısını yaptığı Durub-ı Emsal-i Osmaniye’sinin ardından Ahmet Vefik Paşa’nın 1871 yılında ortaya koyduğu bu eserin hep 1852’de basıldığının sanıldığını, bundan dolayı bu kitabın Şinasi’ye ve devrin 1852’den beri bu sahadaki diğer çalışmalara öncülük ettiği gibi yaygınlaşmış yanlış bir görüşün olduğunu belirtmiştir. Şinasi’nin, atasözlerini divan şiirinde ve münevverlerin dilinde değişiklik görmüş şekilleriyle nakleden eserini kendi elindeki malzemeye göre yetersiz bulduğu anlaşılan Ahmet Vefik, esas ağırlığı halk ağzındaki söyleyişlere yer verdiği derlemelerden oluşan bu eseri ortaya koyar. Bursalı Mehmed Tahir de Ahmed Vefik Paşa’nın eserindeki malzemelerin çoğunu Bursa’daki ihtiyarlardan topladığını söylemiştir. Bununla birlikte Ömer Faruk Akün, içinde 5000 kadar malzeme barındıran bu eserin iki ayrı baskısının olduğunun bilinmeyip sadece bir baskısının tanınması sonucu hakkında verilen bilgi ve hükümlerin hep eksik ve sathi kaldığını, iki baskı arasında fark diye bir mesele hatıra gelmediğini de belirtir. Ayrıca atasözleriyle ilgili bazı monografilerde Ahmet Vefik’in kitabının ayrıca Türkî Durub-i Emsal adını da taşıyan ilk baskısının 1288 olan neşir tarihinin 1287’ye çevrilerek Ahmet Mithat Efendi’ye mal edilmesini, buna karşılık Bursa baskısının Müntehabat-ı Durub-ı Emsal-i Türkiyye şeklinde uydurma bir ad altında, içinde 300 atasözü vardır‛ diye de bir kayıtla 1871’de İstanbul’da Matbaa-i Amire’de basılmış gösterilmesiyle bu yanlışlara yenilerinin de ilave edildiğini vurgulamıştır (1989: 152).

Eser, 1288/1871 yılında İstanbul’da basılmıştır. Bu eser daha sonra genişletilmiş ve Müntahabât-ı Durûb-ı Emsâl adıyla basılmıştır. Eser, Recep Duymaz tarafından “Atalar Sözü” adıyla yayımlanmıştır (2005).

Yazarın biyografisi için bk. “Ahmed Vefik Paşa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmed-vefik-pasa