Mehmed Tevfîk'in dönemin kıraathanelerinde ve işret meclislerinde duyduğu ilginç hikâyeler, şiirler, kelam-ı kibarlar gibi ürünleri bir araya getirerek neşrettiği bir derleme mecmua. Eserin hemen başında mecmuaya bu kabilden (fıkra, hikâye, söylence vs.) ürün gönderen okuyuculara mecmuanın bir cildinin hediye edileceği duyurulmakta ve buradan eserin oluşmasına okuyucunun da katıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca eserin cüzler halinde neşredileceği, yeni ürünler geldikçe ekleneceği ve zaten okuyucunun hoşça vakit geçirmesi amaçlandığı gibi sebeplerle herhangi bir disipline bağlı olarak düzenlenmesine özen gösterilmediği belirtilmiştir. Eserin yalnızca altı cüzü basılmıştır.

Bireyin olumsuz tutum ve davranışları ile toplumsal bozukluklar, kurumlardaki çözülme gibi güncel unsurlar; hikâyelerde, fıkralarda, söylencelerde işlenmektedir. Bununla birlikte yine dönemin ruhuna ve üslubuna muvafık olarak olumlu/olumsuz örnekler çerçevesinde nasihatler de verilmektedir. Eserde hikâyeler, fıkralar ve söylenceler dışında beyitlere, kıtalara, gazellere; atasözlerine, deyimlere, vecizelere de yer verilmektedir. Önemli şahsiyetlerin ölümlerine düşülen tarihlere de rastlanmaktadır.

Eserde Yavuz Sultan Selim, Keçecizade İzzet Molla, İbn-i Kemal, Ragıp Paşa gibi bugün de tanınan simalarla birlikte dönemlerinde bilindikleri anlaşılan Hekim Sakıp Efendi, Hekimbaşı Cemal Efendi, Amerikalı Mösyö Taner gibi kişilere ait anlatılar da yer bulmuştur.

Doktorluk, askerlik gibi kadim mesleklerin yanında günümüze ulaşamamış muabbirlik, arz-ı hâlcilik gibi mesleklere de eserde rastlanmaktadır. Ayrıca mecmuanın neşredildiği dönemde  Amerika Birleşik Devletleri’nden de bahsedilmesi, eseri ilginç kılan unsurlardandır.

"Meşâhir-i Âlem" bölümünde dünyada tüm kültürlerce tanınmış Nuh, Yakup, Yusuf gibi peygamberler; Dört Halife ile birlikte Halil (İbrahim) Lokman gibi karakterlerin yanında Aristo, Eflatun, Calinus gibi hakîmlerle beraber Babil, Esterabat gibi mekân isimlerine de yer verilmiştir.

"Eş’âr" bölümünde İbn-i Kemal ve Nasreddin Hoca’dan bahisle kendilerine ait beyitler, anlatılar yanında ölümlerine düşülen tarihlere yer verilmiştir.

"Mârifet-i Emsâl-i Arâb" bölümünde Arap alfabesindeki bazı harfler hakkında birtakım bilgilerle Arapça tabirler, özdeyişler, deyimler, vecizeler bulunmaktadır. Birtakım durumların Arapçada ifade ediliş şekilleri hakkında da bilgiler mevcuttur.

"Min Kelâm-ı Hazret-i Ali" bölümünde ise Hazret-i Ali’ye atfedilen vecizeler aktarılmaktadır.

Âsâr-ı Perişan, bütün bu özellikleriyle sadece ilginç bir eser değil; meydana getirildiği dönemi hemen bütün renkleri ve desenleriyle yansıtan bir kaynak olarak değerlendirilebilir. Bunun yanında kültür muhitlerinin gündemi, mizaha yaklaşım, olumlu ve olumsuz karşılanan tutum ve davranışlar, hayatın olağan akışı gibi birçok başlık hakkında son derece orijinal çıkarımlar yapılmasına imkân tanıyacak bir başvuru mercii olarak düşünülebilir. Biteviye birbirlerini yaratan/besleyen fenomenler olarak dil ve kültür açısından bakıldığında ise Türkçe ve Türk kültürü açısından hem geleneksel hem kendi dönemi içinde modern bakımdan ipuçları barındırmasıyla “derleme ve taşıma” vazifesini de başarıyla yerine getirmektedir.

1 Ramazan 1297 (7 Ağustos 1880) tarihinden derlenen yazılardan oluşan eser Vakit Matbaasında basılmıştır.

Yazarın bilgisi için bk. "Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/tevfik-mehmed-tevfik-caylak-tevfik