ÂSÂR-I CELÂL (MEHMET CELAL)
manzum-mensur metinler
Mehmet Celal (d. 1867 - ö. 25 Ocak 1912)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mehmet Celal’e ait eser. Eser manzum- mensur karışık bir şekilde yazılmıştır. Eser içeriğini Sultan II. Abdülhamid Han’ı öven kaside, yine II. Abdülhamit’e ithaf edilmiş Leyle-i Regâib ve Arz-ı Şükrân başlıklı bir diğer kaside, üç adet “Musâhabe” başlıklı karşılıklı konuşmaların olduğu mensur metinler, “O Kadın” ve “Şi’r” başlıklı manzumeler, bir adet gazel, bir adet takrîz, “Güzel Kuzular”, “Bûse-i Muhabbet”, “Bir Gül”, “Bu Yetimler”, “Bir Kıza” başlıklı şiirler; “Bir Levha-i Ma’sûmâne”, “Pek Muzdarib”, “İstiğrâk” ve “Avret” başlıklı mensur metinler ve son olarak da Vecdî’nin Dîvânçe’si ile ilgili mektup oluşturmaktadır.

“O Kadın”, “Şi’r”, “Bûse-i Muhabbet”, “Bir Gül”, “Bir Kıza” başlıklı manzumelerde aşk, tabiat vb. lirik konular ön plandadır. “Güzel Kuzular”, “Bu Yetimler” adlı manzumede ise tabiat ve sosyal hayata dair konular işlenmiştir. Manzumelerde Arapça-Farsça ifadeler olmasına rağmen anlaşılır bir üslûp hakimdir. Eser içerisindeki gazelde “mef’ûlü mefâ’îlü mefâ’ilü fe’ûlün” aruz kalıbı kullanılmıştır.

Eser 104 sayfadan müteşekkildir. 1312/1894 yılında Alem Matbaasında eser basılmıştır ve İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklarında Bel_Osm_K.00095 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır.

Şairin biyografisi için bk. “ Mehmet Celal”. Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü.http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-celal 

Eserden Örnekler


Musâhabe

Biri bana –ekserîyâ- ne ile iştigâl etdiğimi soracak olsa hemân dâ’ima yazı ile meşgûl olduğumu anlar uykumun zamanlarını istisnâ etdikden sonra:

“Benim nedîme-i rûhum tefekkür etmedir”

“Dem-i tefekkür en hoş dem hayatımdır” (Mehmet Celal 1312: 12).

[...]

Bu Yetîmler

Sabâh olunca rû-nümâ-yı güneş olur ziyâ-yı nisâr

Tulû’a karşı bir zamân yanık yanık öter hezâr

Çemenistân-ı ahdara çiçekleri saçar bahâr

Nazîre-i arz ider o dem şebâbata şükûfe-zâr (Mehmet Celal 1312: 52).

[...]

Kaynakça


Aksoyak, İ. Hakkı (2005). “Ara Nesil Şairi Mehmet Celâl’in Müşterek Şiirleri”. Türkiyat Araştırmaları, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (3): 71-83.

Andı, M. Fatih (1995). Ara Nesil Şairi Mehmed Celâl: Hayatı, Görüşleri, Şiirleri. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.

Andı, M. Fatih (2016). "Mehmed Celâl". TDV İslâm Ansiklopedisi. C. 2, 220-221: https://islamansiklopedisi.org.tr/mehmed-celal [Erişim Tarihi: 10.06.2022].

Daşcıoğlu, Yılmaz (1995). Mehmed Celal'in Romanları ve Popüler Edebiyat Geleneği. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.

Mehmet Celal (1312). Âsâr-ı Celâl. İstanbul: Alem Matbaası


Atıf Bilgileri


Şengül, Emre. "ÂSÂR-I CELÂL (MEHMET CELAL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/asar-i-celal-mehmet-celal-tees-1532. [Erişim Tarihi: 02 Ağustos 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 OSMANLI EDEBİYÂTI NUMÛNELERİ (CELÂL) Mehmed Celâl Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
2 ADADA SÖYLEDİKLERİM (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Diğer Mehmet Ufuk Demir
Görüntüle
3 AK SAÇLAR (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
4 BÎ-VEFÂ (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
5 BİR KADININ HAYÂTI (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
6 BİR PEDERİN SERGÜZEŞTİ (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
7 CEMÎLE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
8 ÇELEBİ SULTÂN MEHMED YÂHUD MÜCEDDİD-İ DEVLET (MEHMET CELÂL) Mehmet Celal Akın ZENGİN
Görüntüle
9 DÂMEN-ÂLÛDE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
10 DEHŞET YÂHUD ÜÇ MEZÂR (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
11 ELVÂH-I MA'SÛMÂNE VE MAKÂLÂT-I EDEBİYYE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Doç. Dr. Şeyma Büyükkavas Kuran
Görüntüle
12 ELVAH-I SEVDA (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Prof. Dr. Yılmaz Daşcıoğlu
Görüntüle
13 ELVÂH-I ŞÂ'İRÂNE (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
14 FÂTİH SULTÂN MEHMED-İ SÂNÎ YÂHUD İSTANBUL FETHİ (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Akın ZENGİN
Görüntüle
15 GAZELLERİM (MEHMET CELAL) Mehmet Celal Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle