Şa’bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi’nin mensur kırk hadis tercümesi türünde yazdığı ve elimizde mevcut olan tek eseridir. “İnsanoğlunun efendisinin kelâmından haberlerin en güzeli” anlamına gelen Ahsenü’l-Haber min Kelâmi Seyyidi’l-Beşer adlı eser 73 varaktır. Eser, 1115/1703 tarihinde (yani cülûsu yılında) III. Ahmed’e (1703/1730) ithâfen hazırlanmıştır. Eserin mukaddime kısmında Hz. Muhammed’i çok sevdiği için bu eseri kaleme aldığını söyleyen müellif, eserinin muhtevâsını belirttikten sonra tertip ediliş biçimi hakkında da okuyucusuna bilgi vermektedir. Buna göre eserde on aşare-i mübeşşere, on kibâr-ı muhâcirin, on kibâr-ı ensâr-i güzîn ve on kadın sahabeden rivâyet olunan toplam kırk hadîs-i şerîf dört bölüm hâlinde sunulmuştur. Her hadîs tercümesinin ardından da o hadîsi rivâyet eden râvînin tercüme-i hâli verilmiştir. Râvîlerin hayat hikâyelerine ayrılan kısmın hadîslerin tercümesine ayrılan kısımdan daha geniş yer tuttuğu görülmektedir. Bu yönüyle eser, biyografik bir nitelik de taşımaktadır.

Eserdeki sıralama esas alındığında hayatları hakkında bilgi verilen hadîs râvîleri şunlardır: Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Ebû Muhammed Talha bin Ubeydullâh, Zübeyr bin Avvâm, Sa’d bin Ebî Vakkâs, Sa’îd bin Zeyd, Abdurrahmân bin Avf, Ebû Ubeyde bin el-Cerrâh, Abdullâh bin el-Abbâs, Abdullâh bin Ömer bin el-Hattâb, Abdullâh bin Mes’ûd, Abdullâh bin Amr el-Âs, Ebû Hüreyre Abdurrahmân, Ebû Mûsâ el-Eş’arî, Huzeyfe bin Yemânî, Ammâr bin Yâsir, Amr bin el-Âs, Mu’âviye bin Ebû Süfyân, Ebû Eyyûb Hâlid bin Zeyd, Câbir el-Medenî el-Ensârî, Zeyd bin Sâbit, Enes bin Mâlik, Ebu’d-Derdâ Uveymir, Ubey bin Ka’b, Mu’âz bin Cebel, Ebû Sa’îd el-Hudrî, Ebû Katâde, Sehl bin Sa’d, Hz. Âişe, Hafsa binti Ömer, Remle binti Ebû Süfyân, Ümmü Seleme, Ümmü Hânî binti Ebû Tâlib, Cüveyriye, Havle binti Hakîm, Meymûne, Zeyneb binti Ebû Seleme, Esmâ binti Ebû Bekir.

Meşâriku’l-envâr ve Kütüb-i Sitte başta olmak üzere eserin temel başvuru kaynakları arasında Mebâriku’l-Ezhâr, Kitâb-ı Müstetâb-ı Mesâbih, Kitâbü’t-Tergîb ve’t-Terhîb, Sahîh (İmâm Beyhakî), Sahîh (İmâm Müslim bin Haccâc), Tarîkat-ı Muhammediyye, Sünen (İmâm Ebû Ya’lâ Mevsılî), Sünen (Ebû Dâvûd Sicistânî), Mu’cem-i Kebîr (İmâm Taberânî) gibi hadîs kitapları yer almaktadır. 18. yüzyıl Osmanlı Türkçesi özelliklerini barındıran eserin dili, giriş kısmına nazaran daha sadedir. Arap dilinin edebî inceliklerinin de yansıtıldığı eserde Abdülkadir Karahan’a (1991: 248) göre müellifin on tane İslâm kadınına dair notları eserine dahil etmesi bu türün Türkçedeki ürünleri arasında küçük de olsa bir yenilik gibi kabul edilebilir.

Eserin mevcut 3 nüshası vardır. Abdülkadir Karahan (1991: 247) eserin sadece Ankara Üniversitesi Dil-Tarih Coğrafya Fakültesi Kütüphanesi, İsmail Sâîb Sencer Yazmaları 3762 numarada yer alan bir nüshasına ulaşabildiğini kaydederken Feridun Hakan Özkan (1999: 571-572) bu nüshaya ilâveten iki nüshasının daha bulunduğunu tespit etmiştir. Özkan tarafından tespit edilen nüshalar şunlardır: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Kütüphanesi Mustafa Con A 347, Süleymâniye Kütüphanesi Hacı Beşir Ağa 112.

Müellifin biyografisi için bk. "Vâsıf, Şaban-zâde Abdullah Vâsıf Çelebi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/vasif-sabanzade-abdullah-vasif