Muhyî-i Gülşenî'nin 1585-86 senesinde istinsah edilmiş ahlâk kitabı. Şeyhi Ahmed Hayâlî’nin iki kızı ile evlilik yaşayan şair eserini, evliliklerinden olan çocukları için kaleme aldığını ifade eder. Eser, Sultan III. Murad’a sunduğu Siret-i Murâd-ı Cihân (974/1567-68) adlı nazım-nesir karışık eserinden bazı nazımların örneklerle açıklanması ve “Fasl-ı Sâlis” bölümünden itibaren tamamen alınmak suretiyle oluşturulmuştur.

Edebiyat tarihimiz boyunca ahlâk kitaplarında, Peygamberimizin “Ben, ancak güzel ahlâk tamamlamak için gönderildim.” kutsî hadisinden hareketle insanlığı, kazandırılması amaçlanan güzel vasıflarla kemâle ulaştırmak ve ulaşılan mertebede kalıcı olma unsurları; başta kutsal kitabımız olmak üzere sünnet-i seniyyeden ve hadislerden beslenerek işlenir. Muhyî-i Gülşenî’nin eseri Ahlâk-ı Kirâm da bu minval üzere, şairin almış olduğu ilim dersleri ve yaşam deneyimlerinden yola çıkarak kendisinden önce kaleme alınan ahlâk risaleleri ve kitapları ile aynı paralellikteki tasavvufî eseridir. Eser, bir ‘unvân, üç ihsân ve bir pâyan bölümlerinden müteşekkildir. Nazım-nesir karışık kaleme alınmıştır. İnsanoğlunun anne rahmine düşmesinden itibaren başlayan dünya serüveninde ahlâkî eğitimi, değişim ve dönüşümü; nefsinin ve davranışlarının eğitimi; aile ve aile hayatında bireylerin görev ve sorumlulukları, akraba ve komşuları ile ilişkileri; devlet ve devlet idaresi, siyasi ahlâk, devlet adamlarının görev ve sorumluluklarının yanı sıra halkla ilişkilerinin nasıl olması gerektiği konularına dair öğretiler işlenir.

Müstakil olarak tespit edilen iki adet Ahlâk-ı Kirâm nüshası bulunmaktadır. Bu nüshaların dışında, İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Fatih Koleksiyonu 3496 numarada kayıtlı Sîret-i Murâd-ı Cihân adlı müstakil bir nüsha bulunmaktadır. Nüshalar dışında, Ahlâk-ı Kirâm’ın mevcut bölümlerinden muhtasar nüshaları da mevcuttur. Mısır Hidiv Kütüphanesindeki mecmuanın 241a-272b varak aralığındaki ve 1002/1594-95 istinsah tarihli İcmâlî Ahlâk adlı eser, Ahlâk-ı Kirâm’ın İhsân-ı Sâlis adlı bölümünün özeti olarak kaleme alınmıştır. Aynı mecmuanın içerisindeki Ahlâk-ı Kerîm adlı bölüm de yine Ahlâk-ı Kirâm’ın İhsân-ı Sâlis bölümün özeti mahiyetindedir. Bir diğeri ise İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi NEKTY02769 yer numarasında kayıtlı, Ahlâk-ı Kirâm Muhtasarı adlı, 1014/1605-06 istinsah tarihli ve 44+1 varak müstakil eserdir. Bu eser de, Ahlâk-ı Kirâm’ın İhsân-ı Sâlis adlı bölümünün özeti olarak kaleme alınmış ve Mısır Valisi Seyyid Mehmed Paşa’ya sunulmuştur.

Ahlâk-ı Kirâm üzerine bir doktora tez çalışması Abdullah Tümsek tarafından gerçekleştirilmiştir (1995). Tümsek, bu çalışmasını daha sonra yayına dönüştürmüştür (2004). 

Yazarın biyografisi için bk. "Muhyî-i Gülşenî, Ekmekçi-zâde Şeyh Muhyiddin Muhammed Gülşenî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/muhyii-gulseni-ekmekcizade-seyh