ADAMCIL (AHMET VEFİK PAŞA)
tiyatro oyunu, komedi
Ahmet Vefik Paşa (d. ?/? - ö. 1309/1891)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Molière’in 1666’da yayımlanan Le Misanthrope isimli komedyasının çevirisi. Manzum hâlde kaleme alınmış olan eser, Türkçeye mensur olarak nakledilmiştir. İnsanları sevmeyen kişi anlamına gelen “misanthrope” kelimesi Ahmet Vefik Paşa çevirisiyle Türkçede “adamcıl” olarak karşılık bulmuştur. Eserde on bir oyun kişisi mevcut olup bunların tamamı çeviri metinde yer alır. Kişilerin özel isimleri aslında olduğu gibi kullanılır. Çeviri metin beş fasıl hâlinde tertip edilmiştir. İlk fasıl bir, ikinci fasıl dört, üçüncü fasıl altı, dördüncü fasıl dört, beşinci fasıl ise yedi meclis hâlinde tertip edilmiştir.

Oyunda, Fransız aristokrat sınıfından kişilere ait ahlaki düşkünlükler konu edilir. Oyun kişilerinden Alceste ahlaki değerlere sadık kalmayı prensip edinmiş bir kişidir. Açık sözlü olması ve doğru bildiklerini her ortamda söyleyip insanları yargılaması sebebiyle çevresindeki insanlarla çok fazla uyumlu bir durumda değildir. Bu yüzden etrafındaki insanlar tarafından sürekli olarak eleştirilmektedir. Arkadaşı Philinte ise ona kıyasla daha uyumlu bir karakterdir. İnsanları olumlu ve olumsuz yönleri ile kabul etme yolunu seçer ve onları yargılamaz. Alceste, hafif bir kadın olan Celimen’e aşık olmuştur. Genç kadınla evlenmek için onu ahlaklı bir kadın olmaya ikna etmeye çalışır. Celimen ahlaki düşkünlüklerini ardında bıraktığını söylemiş ve âşığının dilediği gibi yaşamaya başladığını gösteriyorsa da durum bunun aksidir. Bir süre sonra Alceste âşık olduğu kadın tarafından aldatıldığını öğrenir. Bunun üzerine insanlara karşı olan inancını kaybeder ve tek başına ıssız bir yerde yaşamaya karar verir.

Ahmet Vefik Paşa'nın biyografisi için bk. "Ahmet Vefik Paşa". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-vefik-pasa 

Eserden Örnekler


Alsest

Ettiğinizin özrü nakabil

Can tende haram! Utanmalıydı

Bin türlü pişman olmalıydı

Ah, hayanızdan siz ölmeliydiniz!

İnsan-ı kâmil ikrah eder böyle

Amelden; teselli de bulmaz.

Vay, bir herifin yüzüne gülüp

Türlü laf ile müdara edip

Muhabbet, hürmet izhar eder de

Tazim ve vedde guya boğarsın

Peymen ve sevkent vad-ı rıkıyet

Ben de görür de sonra sorarım. [...]

(Molière, 1933: 12-13)


Kaynakça


Akün, Ömer Faruk (1989). “Ahmed Vefik Paşa”. İslâm Ansiklopedisi. C. II. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 143-157.

Molière (1847). Le Misantrope (Edition Classique). Paris: Librairie Classique d'Eugene Belin.

Molière (1933). Adamcıl. (çev. Ahmet Vefik Paşa). (hzl. Mustafa Nihat Özön). İstanbul: Kanaat Kütüphanesi. 


Atıf Bilgileri


Soydaş, Hakan. "ADAMCIL (AHMET VEFİK PAŞA)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/adamcil-ahmet-vefik-pasa. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1  ARSLAN AVCILARI YÂHUD HAK YERİNİ BULUR (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
2  AŞK-I MUSAVVER (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
3  ATALAR SÖZÜ - TÜRKÎ DURÛB-I EMSÂL (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
4 AZARYA (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
5  CİL BLAS SANTİLLA'NIN SERGÜZEŞTİ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
6 DEKBÂZLIK (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
7 DON CİVANİ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Dr. Esra Dicle
Görüntüle
8  DUDU KUŞLARI (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
Görüntüle
9  HERNANİ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
10  HİKÂYE-İ HİKEMİYYE-İ MİKROMEGA (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
11  İNFİ'ÂL-İ AŞK (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
12 KADINLAR MEKTEBİ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Dr. Esra Dicle
Görüntüle
13 KOCALAR MEKTEBİ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Dr. Esra Dicle
Görüntüle
14 MERÂKÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Dr. Esra Dicle
Görüntüle
15 MUACCİZLER (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmet Vefik Paşa Öğretmen Emre Şengül
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle