Yozgatlı Alî (Nihânî) tarafından telif edilen manzum velayetnâme. Eserin adı başlık kısmında “Hâzâ Velâyet-nâne-i Hâcı Bektaş-ı Velî olarak geçer. Hacı Bektaş Veli’nin hayatını ve menakıbını anlatan ve yaklaşık 6200 beyitten oluşan eserde kırmızı mürekkeple yazılmış 56 konu başlığı vardır (Kurtoğlu 2015: 39-484). Nihâni, bu manzum eseri dönemin Hacı Bektaş Veli Dergâhı postnişini Feyzullah Efendi’nin (ö. 1849) isteği üzerine kaleme aldığını, eserin başında 22 beyitten oluşan bir tevhidin ardından “Beyan-ı Sebeb-i Nazm-ı Kitab” başlığı altında belirtir (Kardaş 2016: 129-130; Köprülü 1993: 259-260; Kurtoğlu 2015: 40). Bu açıklamadan sonra Hacı Bektaş Veli’nin ruhaniyetinden himmet istediği bir manzumeyi kaleme alır. Ardından Hacı Bektaş Veli’nin İmam Musa Kazım üzerinden Hz. Ali’ye uzanan soyu ve dünyaya gelişi, veliliği, Hacı lakabını alma sebebi anlatılır. Hoca Ahmed Yesevî’nin üstün özellikleri, Hacı Bektaş Veli’yi Rum’a göndermesi, Hacı Bektaş Veli’nin kış aylarında ağaçtan elma toplaması ve taşı çamur yapması gibi çeşitli kerâmetleri, Ahi Evran ile sohbeti, Kâbe’de namaz kılması, Kayseri’ye gitmesi, Osman Gazi’ye himmeti ve bu himmetten sonra Osman Gazi’nin padişah olması konularına değinir. Eserde Hacı Bektaş Veli’nin Seyyid Cemal, Sarı İsmail, Hacım Sultan gibi bazı halifelerinin özellikleri, faaliyetleri, Hacı Bektaş Veli’nin vefatı ve sonrasındaki kerameti dile getirilir (Kardaş 2018: 130-770; Kurtoğlu 2015: 42-483). Müellifin te'lif tarihi bildiren “Nâzım-ı Fakîrin Hitâm-ı Nazma Söyledikleri Târîhdir” başlıklı manzumesi ile eser tamamlanır (Kardaş 2016: 771; Kurtoğlu 2015: 484).

Eser mesnevi nazım şeklinde kaleme alınmıştır. Dili genel itibariyle sade ve anlaşılırdır. Nihânî aldığı medrese eğitiminin etkisiyle olsa gerek bazı yerlerde kısmen ağır ve ağdalı bir söyleyişle Arapça ve Farsça terkiplere başvurmuştur. (Kurtoğlu 2001: 38-39; Kurtoğlu 2001: 65-66; Kardaş 2016: 67-68). Kullanılan dil, müellifin yaşadığı dönemden ziyade eserde anlatılan olayların geçtiği döneme yakındır. Eserde pek çok atasözü ve deyim ustalıkla kullanılmıştır. Âyet, hadis ve Hz. Ali’nin buyruklarına da göndermeler vardır (Kardaş 2016: 67, 75-86). Eser genel olarak mesnevi nazım şeklinde yazılsa da yer yer farklı nazım şekillerine de başvurulmuştur (Kardaş 2016: 52, 54-55).

Köprülü, Nihânî tarafından hazırlanan Velâyet-Nâme-i Hacı Bektaş-ı Velî’nin, Uzun Firdevsi’ye ait mensur Velayetname’nin nazma çekilen bir kopyası olduğunu, Firdevsî’nin eserinde yer alan bazı ayrıntıların bu eserde yer almadığını bildirir (1993; 261). Kimi araştırmacılar ise Nihânî’nin eserinin kopya olmaktan öte, özgün bir eser olduğunu düşünür (Kurtoğlu 2001: 35-36). Ancak Nihânî’nin Uzun Firdevsî’den etkilenmediğini söylemek de mümkün değildir (Kurtoğlu 2016: 103; Kardaş 2016: 52).

Eserin bugüne kadar dört nüshası tespit edilmiştir. Velâyetnâme-i Hâcı Bektaş-ı Velî, Orhan Kurtoğlu tarafından yayınlanmıştır (2015). Eser, Sedat Kardaş tarafından 2016 yılında doktora tezi olarak çalışılmış ve aynı tez, 2018 yılında kitap olarak yayımlanmıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Nihanî, Yozgatlı Alî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nihani-yozgatli-ali