- Yazar Biyografisi (TEİS)
Beşir Fuat - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Can ŞAHİN
- Eser Yazılış Tarihi:1885
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:23/10/2022
USUL-İ TALİM (BEŞİR FUAT)
çeviriBeşir Fuat (d. 1852 - ö. 5 Şubat 1887)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Emil Otto’nun French Conversation-Grammar eserinin tercümesi. Usûl-i Ta’lim Fransızca öğrenmeye yeni başlayanlar için bir metot kitabıdır. Eserin kapağında “müellifi Heidelberg Dârülfünu Elsine şubesi müdebbiri Doktor Emil Otto. Ouçouli Ta’lim, Grammaire française théorique et pratique par Dr. Emil Otto Recteur a l’Université de Heidelberg, traduit par Bechir Fuad” ibareleri bulunmaktadır. Beşir Fuat, eserin başında yer alan “İfade-i Mütercim” başlıklı bölüme Ziya Paşa’nın “Bilmek istersen cihanı / Öğren ecnebi lisanı” beytini epigraf olarak eklemiş; bu bölümde Fransızca bilmenin gerekliliğinden ve öneminden bahsetmiştir.
Eser, Fransızcada bulunan sesli sessiz harfler, okuma alıştırmaları ile başlamaktadır. Her gramer konusu; “ders”, “mütalaa”, “ta’lim”, “lügat” ve “tercüme” bölümlerinden oluşmaktadır. Ders ve ta’lim bölümleri Fransızca, tercüme bölümleri Türkçedir. Beşir Fuat, Usûl-i Ta’lim eserinde yer alan Türkçe okuma parçalarının Fransızca doğru karşılıkları için Miftah-ı Usûl-i Ta’lim adlı cevap anahtarı mahiyetinde bir eser yayımlamıştır. Her konu anlatımının ardından çok sayıda örnek verilerek konunun kavranması ve pekiştirilmesi amaçlanmıştır. Konuların anlatımı oldukça temel düzeydedir. Aynı şekilde ta’lim ve tercüme kısımları da başlangıç seviye Fransızcadır.
Birinci dersin konusu belirli ve belirsiz artikeller, ikinci dersin konusu somut isimler, üçüncü dersin konusu çoğul isimler, dördüncü dersin konusu ismin yalın ve iyelik halleri, beşinci dersin konusu özel isimler, altıncı dersin konusu sayılamayan isimler, yedinci dersin konusu sayılamayan isimlerle yapılan tamlamalar, sekizinci dersin konusu edatlar, dokuzuncu dersin konusu sahiplik fiilinin (avoir: sahip olmak yardımcı fiili) kullanımı, onuncu dersin konusu sahiplik fiilinin geçmiş zaman çekimleri, on birinci dersin konusu olmak (etre) yardımcı fiili, on ikinci dersin konusu olmak fiilinin farklı zaman kiplerinde çekimi, on üçüncü dersin konusu birleşik zaman ve –miş’li geçmiş zaman kipinin kullanımı, on dördüncü dersin konusu olmak (etre) ve sahip olmak (avoir) fiillerinin olumsuz kullanımı, on beşinci dersin konusu olumsuz soru kipi kullanımı, on altıncı dersin konusu işaret ve soru sıfatları, on yedinci dersin konusu iyelik sıfatları, on sekizinci dersin konusu sayı sıfatları, on dokuzuncu dersin konusu sıra sayı sıfatları, yirminci dersin konusu sayı sıfatları, yirmi birinci dersin konusu belgisiz sıfatlar, yirmi ikinci dersin konusu niteleme sıfatları, yirmi üçüncü dersin konusu sıfatların eril ve dişil isimlerle uyumu, yirmi dördüncü dersin konusu isimden önce konumlanan sıfatlar, yirmi beşinci dersin konusu isimden sonra konumlanan sıfatlar, yirmi altıncı dersin konusu derecelendirme sıfatları, yirmi yedinci dersin konusu kıta, ülke, şehir isimleri ve bunların hal eklerine göre kullanımı, yirmi sekizinci dersin konusu sonu –er, -ir, -re ile biten fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, yirmi dokuzuncu dersin konusu fiillerin zaman kiplerine göre olumsuz ve soru çekimleri, otuzuncu dersin konusu vermek (donner) fiilinin farklı zaman kiplerine göre olumlu, olumsuz ve soru çekimleri, otuz birinci dersin konusu bazı fiillerin zaman kiplerine göre olumlu çekimleri, otuz ikinci dersin konusu sonu –ir ile biten fillere örnek olarak finir (bitmek) fiilinin farklı zaman kiplerine göre çekimi, otuz üçüncü dersin konusu sonu –re ile biten fiillere örnek olarak vendre (satmak) fiilinin farklı zaman kiplerine göre çekimi, otuz dördüncü dersin konusu zamirler, şahıs zamirleri, otuz beşinci dersin konusu şahıs zamirlerinin ismin hallerine göre çekimleri, otuz altıncı dersin konusu şahıs ve işaret zamirlerinin cümle içindeki kullanımı, otuz yedinci dersin konusu işaret zamirleri, otuz sekizinci dersin konusu soru zamirleri, otuz dokuzuncu dersin konusu iyelik zamirleri, kırkıncı dersin konusu ilgi zamirleri, kırk birinci dersin konusu belgisiz zamirler, kırk ikinci dersin konusu edilgen fiiller, kırk üçüncü dersin konusu ulaşmak, varmak (arriver) fiilinin farklı zaman kiplerine göre çekimi, kırk dördüncü dersin konusu dönüşlü fiiller, kırk beşinci dersin konusu dönüşlülük zamiri, kırk altıncı dersin konusu gereklilik ve şart kipi kullanımı, kırk yedinci dersin konusu istek kipi kullanımı, kırk sekizinci dersin konusu niteleme zarfları, kırk dokuzuncu dersin konusu soru, yer yön ve zaman zarfları, ellinci dersin konusu azlık çokluk ve derecelendirme zarfları, elli birinci dersin konusu edatlar, elli ikinci dersin konusu bağlaç ve ünlemler, elli üçüncü dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, elli dördüncü dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, elli beşinci dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, elli altıncı dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, elli yedinci dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, elli sekizinci dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, elli dokuzuncu dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, altmışıncı dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, altmış birinci dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleri, altmış ikinci dersin konusu düzensiz fiillerin zaman kiplerine göre çekimleridir. Gramer konularından sonra kısa bir sözlük, gramer konularını pekiştirici diyaloglar, okuma parçaları ve şiirler yer almaktadır.
Eserin yayın tarihi 1885’tir. 259 sayfa ve büyük boy olan eser Seyfettin Özege Nadir Eserler Koleksiyonunda kayıtlıdır.
Yazarın biyografisi için bk. "Beşir Fuat". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/besir-fuat
Eserden Örnekler
Ta’lim: Le premier jour. La deuxième semaine de Janvier. Le quatrième mois de l’année. Je suis le huitième de ma classe. Mon frère est le onzième, Charles est le dernier. Un mois est la douzième partie de l’année. Le mois de Février a vingt-huit jours; Juin a trente jours. Janvier est le premier, Mars le troisième, Juillet le septième et Décembre le dernier mois de l’année. La cinquième fenêtre du second étage ou la sixième fenêtre du troisième étage. Voici la dernière bouteille. Je suis parti Mercredi. Mon oncle est arrive Vendredi.
Tercüme: Birinci (ilk) sene. Son sene. Altıncı ayın dördüncü haftası. Bir hafta ayın dördüncü kısmıdır. O (hafta) senenin elli ikinci kısmıdır. Martta otuz gün var. Çarşamba haftanın altıncı günüdür. Ne vakit vasıl oldunuz? Cumartesi günü vasıl oldum. Ne vakit hevaceniz azimet etti? Salı günü azimet etti. Nisan senenin ikinci, eylül yedinci ayıdır. Dördüncü katın üçüncü penceresi. Hemşirem sınıfının birincisidir. Ben yedinciyim. Ayşe sonuncudur. (Beşir Fuat 1885: 85).
Kaynakça
Emile Otto (1303/1885). Usûl-i Ta’lim, (Mütercimi Beşir Fuat). İstanbul: Şirket-i Mürettebiye Matbaası, 259 s.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | BİNBAŞIYI DAVET, KOMEDYA BİR PERDE (BEŞİR FUAT) | Beşir Fuat | Diğer Büşra ALTUNTAS |
Görüntüle | ||
2 | İKİ BEBEK (BEŞİR FUAT) | Beşir Fuat | Öğretmen Semira Miralay |
Görüntüle | ||
3 | VİCTOR HUGO (BEŞİR FUAD) | Beşir Fuad | Araş. Gör. Saliha TUNÇ |
Görüntüle | ||
4 | VOLTER [VOLTAİRE] (BEŞİR FUAD) | Beşir Fuad | Araş. Gör. Saliha TUNÇ |
Görüntüle | ||
5 | MİFTAH-İ USUL-İ TALİM (BEŞİR FUAT) | Beşir Fuat | Dr. Öğr. Üyesi Can ŞAHİN |
Görüntüle | ||
6 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
7 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
8 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
9 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
10 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
11 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
12 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
13 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
14 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
15 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |