ÜMİT YAHUT BİR KATİLİN AKİBETİ (FAİK REŞAD)
telif roman
Faik Reşad (d. 1287/1851 – ö. 1330/1914)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Faik Reşad’ın telif romanı. Ümit yahut Bir Katilin Akibeti’nin başlangıcındaki “İfade” (s. 2)’de eser “millî ve sahihü'l-vuku” olarak takdim edilir ve bu özelliklerinden dolayı yayımlamaya cesaret edildiği açıklanır. Daha sonra herhangi bir başlık verilmeksizin vakanın anlatımına geçilir. Eserde üç aşamalı anlatım vardır. Roman, Faik Reşad’ın Trablusgarp yolculuğundan bir kesitin anlatıldığı bir çerçeve hikȃye ile başlar. Faik Reşad, Gama isimli İngiliz gemisiyle Trablusgarp’a gitmektedir. Yol arkadaşları Trablusgarp valiliğine tayin olan (Hacı İzzet) Paşa ve mühürdarı Şemsi Bey’dir. Gemi, Malta adasında yolcuları bırakır ve burada bir müddet bekler. Otelde karşılaştıkları F. Bey ve onun sıra dışı tavırlarıyla dikkatleri çeken arkadaşı Hoca ile tiyatroya giderler. Dönüşte Faik Reşad yandaki odadan bir tambur sesi duyar. Tamburu çalan Hacı A.’dır. Tanışmanın ardından söz ona bırakılır, geçmişe gidilir, Hacı A.’nın anlatımıyla esas vaka okuyucuya sunulur. Tekrar aktüel zamana dönülen sayfalarda yazar ile Hacı A.’nın geleceğe dair konuşmaları yer alır. Eserin “Hatime” (s. 43, 44) bölümünde ise anlatıcı yine Faik Reşad’dır. Bu bölümde yazar, Trablusgarp’tan dönerken Malta’da yine Osmanlı otelinde konakladığı, Hacı A.’yı göremediği, otelde konaklayanların yanlarındaki cariyelerden birisiyle Malta’dan ayrıldığının tahmin edildiği bilgisini verir.

Bu eser, roman tekniği açısından basittir fakat neşredildiği yılların şartları göz önünde bulundurulunca gerçek bir konuyu romanlaştırmaya çalışması bakımından önemlidir.

Eser, 1307/1891-92 yılında İstanbul’da Kasbar Matbaası'nda basılmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. "Faik Reşad". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğühttp://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/faik-resad

Eserden Örnekler


İfade

Gayret-mendȃn-ı müellifîn ve mütercimînin himmetleriyle peyderpey vücuda gelen birtakım musanna, şaşalı ve o nispette değerli romanlar meyanında  “vaka” kabilinden olan şu hikâyeciği ithale cesaret edişim mevzuunun millî ve sahihü'l-vuku olması hasebiyle kütübhane-i erbab-ı mütalaada bunun içün bir cây-ı kabul bulabilmesi ümmidine mebnîdir. İhya Efendi Hâfidi Reşad (Reşad 1307:  2).

Kaynakça


Reşad (1307/1891-92). Ümit yahut Bir Katilin Akibeti. İstanbul: Kasbar Matbaası.

Yüksel, Süheyla (1997). “Faik Reşat’ın Tahkiyeli Eserleri”. Türklük Bilimi Araştırmaları 5: 371-390.

Yüksel, Süheyla (2017). Edebiyat Tarihçisi ve Eğitimci Bir Osmanlı Aydını Faik Reşat. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.

Atıf Bilgileri


Yüksel, Süheyla. "ÜMİT YAHUT BİR KATİLİN AKİBETİ (FAİK REŞAD)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/umit-yahut-bir-katilin-akibeti-faik-resad. [Erişim Tarihi: 23 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 GÜLDESTE: MECMÛA-İ ÂSÂR-I REŞÂD (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
2 HİKÂYE-İ ARİSTONOUS (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
3 NETÎCE-İ SEFÂLET (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
4 GENCİNE-İ LETÂİF (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
5 ESLÂF (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
6 TERÂCİM-İ AHVÂL (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
7 YENİ LETÂİF-İ İNŞA YAHUD MUHARRERÂT-I NADİRE (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
8 MUHARRERÂT-I NÂDİRE YAHUD HAZİNE-İ MÜNTEHABÂT (FAİK REŞAD) Faik Reşad Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
9 CAMİÜ'L-iBER, KISM-I EVVEL: HİKEMİYYÂT-I MENSURE (FAİK REŞAD) Faik Reşad (26 Eylül 1851/13 Haziran 1914 ) Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
10 AMELÎ VE NAZARÎ TA‘LÎM-İ KİTÂBET YÂHUD MÜKEMMEL İNŞÂ (FAİK REŞAD) Faik Reşad Dr. Öğr. Üyesi Samet ÇAKMAKER
Görüntüle
11 SERGÜZEŞT-İ HULÛSÎ (FAİK REŞAD) Faik Reşad Öğr. Gör. Sefa Toprak
Görüntüle
12 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
13 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
14 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
15 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
16 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
17 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
18 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
19 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
20 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
21 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle