Müellifin Kitâb-ı seyr ü sülûk ismi ile de bilinen seyr ü sülûke dair meselelerle ilgili eseri. Bursevî, Tuhfe-i Vesîmiyye’yi 1133/1722 yılında III. Ahmed’in Enderun ağalarından Vesîmi mahlaslı Seyyid Ahmet Ağa’ya hediye olarak kaleme almıştır. Eserin girişinde İsmail Hakkı Bursevî Tuhfe-i Vesîmiyye’yi Vesîmî Seyyid Ahmet Ağa’nın kendine sormuş olduğu bazı tasavvufî sorulara cevap vermek amacıyla yazdığını belirtir.

Eserin dili Türkçe olmakla birlikte Arapça ve Farsça ibârelere yer verilmiş ve Farsça beyitlerin yoğunluk teşkil ettiği Tuhfe-i Vesîmiyye başta İsmail Hakkı Bursevî’nin kendi şiirleri olmak üzere edebî manzumelerle zenginleştirilmiştir. Tuhfe-i Vesîmiyye konuları itibâri ile seyr ü sülûkü konu edinmektedir. Eserde yer alan başlıca konular; mübâyaâ, ittihâz-ı şeyh, sülûk, sohbet, mürîd ve telkîn-i zikrdir. Bursevî konuları işlerken söz konusu kavramların Kur’ânî ve nebevî delillerini açıklamakta ve konularla ilgili gündemde olan muhtemel soru ve cevapları okuyucu ile paylaşmaktadır. Konuların anlaşılmasına yardımcı olmak üzere Bursevî’nin cevaplamış olduğu sorulardan bazıları şunlardır;

Şerîate mübaya kâfi iken niçin tarîkate mübayâaya gerek vardır?, Tezkiyeyi akaid ve amelleri şerîate göre ıslah etmek şeklinde anlayan zahir ehline tasavvuf ehlinin cevabı nedir? “Sizler yeryüzünde Allah'ın şahitlerisiniz” hadîsinden hareketle ehl-i imânın tamamının şehadetleri makbul müdür?, Hz. Peygamber’in vahiy öncesi bir nevî sülûk hâli olan Hira Mağarası'ndaki mücahedeleri nübüvvet öncesi olduğu için mensuh mudur?, “Ey Resûl, Rabbinden sana indirileni tebliğ et!” (Maide Sûresi, 5/67) âyetinde işaret edilen tebliğin mahiyeti nedir? Muhlas kullara niçin şeytan musallat olmaz? Bursevî seyr ü sülûkün temel esaslarını Tuhfe-i Vesîmiyye’de adeta özetlemiş ve eserini bir nevi tasavvuf ve tarikate giriş kitabı şeklinde tanzim etmiştir. Vahdet-i vücûd dairesinde kavramları temellendirmiş ve bilhassa alan dışı kalanlar için Tuhfe’yi bir mukaddime tavrında kaleme almıştır.

Tuhfe-i Vesîmiyye’nin on dört yazma nüshası tespit edilmiş olup Şeyda Öztürk tarafından üzerine bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır. Tuhfe-i Vesîmiyye, Üç Tuhfe Seyr ü sülûk ismiyle yayınlanmıştır. Müellifin biyografisi için bk. “Hakkı, Bursalı İsmail Hakkı Bursevî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hakki-bursali-ismail-hakki-bursevi