TIFL-I NÂİM (EDHEM PERTEV PAŞA)
çeviri
Edhem Pertev Paşa (d.1824-ö.1873)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Tıfl-ı Nâim, Edhem Pertev Paşa tarafından Victor Hugo'dan tercüme edilen şiir. Victor Hugo’nun Les Feuilles d’automne adlı kitabında yer alan şiirlerinden birinin Türkçeye tercümesi olan Tıfl-ı Nâim, 1 Kânûnuevvel 1870 yılında Ethem Pertev Paşa’nın birçok yazısının çıktığı Hakâyıkü’l-vekâyî gazetesinde yayımlanmıştır. Ethem Pertev Paşa’nın Tıfl-ı Nâim başlığını koyduğu tercümesinin aslı başlıksızdır. Uyuyan çocuk anlamındaki Tıfl-ı Nâim, Victor Hugo’dan Türkçeye yapılan ilk şiir tercümesidir. (Kerman 1978: 25-45)

Tercümenin öne çıkan özelliği, nazım şekline sadık kalınarak yapılmış olmasıdır. Tercüme, dili açısından da yeni ve etkilidir. Şeyh Galib’in, Hüsn ü Aşk eserinin diline uzanan şiir dili; Cenab, Hâşim ve Fecr-i Âti şairlerini etkilemiştir. (Tanpınar 2016: 265) Sekiz dizeli dokuz parçadan oluşan tercümenin bentlerinde ilk dört dize çapraz uyaklıdır ve sonraki dört dizenin ilk üç dizesi kendi içerisinde uyaklıdır, son dize ise ilk dörtlüğe bağlanmaktadır. Ethem Pertev Paşa, biçimsel olarak şiirin aslına sadık kalırken içerikte tercümeye kendisinden birçok şey katmıştır. İçeriği yerlileştirerek yaptığı değişiklikler, etkili şiir dili ve nazım şeklinin yeniliği Tıfl-ı Nâim çevirisini ilklerden yapar.

Edhem Pertev Paşa'nın biyografisi için bkz. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/pertev-ibrahim-edhem-pertev-pasa 

Eserden Örnekler


Bir tıfl-ı melek-nijâd ü nevzâd

Kehvâre-i izz ü rif’at üzre;

Ya eylemesin mi hâbı mûtad

Mâder kucağında rahât üzre?

Âsûdedir âlem-i fenadan,

Yoktur haberi bu maceradan,

Göz yumduğu demde mâsivâdan,

Lâhûta olur nezâret üzre. (Kerman 1978: 38)

Kaynakça


Akyüz, Kenan (2016). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri 1860-1923. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

Enginün, İnci. (2016). Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat’tan Cumhuriyet’e (1839-1923). İstanbul: Dergâh Yay.

Kerman, Zeynep (1978). 1862-1910 Yılları Arasında Victor Hugo’dan Türkçeye Yapılan Tercümeler Üzerinde Bir Araştırma. İstanbul: İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yay.

Tanpınar, Ahmet Hamdi (2016). On Dokuzuncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Dergâh Yay.

Ülken, Hilmi Ziya (2016). Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.

Atıf Bilgileri


Demir, Mehmet Ufuk. "TIFL-I NÂİM (EDHEM PERTEV PAŞA)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/tifl-i-naim-edhem-pertev-pasa. [Erişim Tarihi: 09 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1  ACÂ'İB-İ ÂLEM (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Prof. Dr. Fazıl Gökçek
Görüntüle
2 AHMED METÎN VE ŞİRZÂD YÂHUD ROMAN İÇİNDE ROMAN (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Prof. Dr. Fazıl Gökçek
Görüntüle
3 ALTIN ÂŞIKLARI (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Dr. Ayşe Sandıkkaya Aşır
Görüntüle
4 ANA-KIZ (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Öğr. Gör. CEMİLE ŞEN
Görüntüle
5  ARNAVUDLAR VE SOLYOTLAR (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Dr. Öğr. Üyesi Halef Nas
Görüntüle
6 LETAİF-İ RİVAYAT 11 / BAHTİYARLIK (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Doç. Dr. Sabahattin Çağın
Görüntüle
7  BELİYYÂT-I MUDHİKE (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Öğretmen Münevver Eroğlu
Görüntüle
8 LETÂİF-İ RİVÂYÂT 24 (BİR ACÎBE-İ SAYDİYYE) (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Diğer Güray Gümüş
Görüntüle
9 LETÂİF-İ RİVÂYÂT 9 (BİR GERÇEK HİKÂYE) (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Diğer Güray Gümüş
Görüntüle
10 BİR TÖVBEKÂR (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Öğr. Gör. CEMİLE ŞEN
Görüntüle
11 LETAİF-İ RİVAYAT 23 / CANKURTARANLAR (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Doç. Dr. Sabahattin Çağın
Görüntüle
12 CELLÂD (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Dr. Elmas Karakaş
Görüntüle
13 LETÂİF-İ RİVÂYÂT 12 (CİNLİ HAN) (AHMET MİDHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Diğer Güray Gümüş
Görüntüle
14 ÇENGÎ (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Prof. Dr. Fazıl Gökçek
Görüntüle
15 LETAİF-İ RİVAYAT 16 / ÇİFTE İNTİKAM (AHMET MİTHAT EFENDİ) Ahmet Mithat Efendi Öğr. Gör. Burcu ÇAKIN ERDAĞ
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle