THERESE RAQUİN (MUALLİM NACİ)
çeviri
Muallim Naci (d. 1850 - ö. 13 Nisan 1893)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Muallim Nâcî’nin Emile Zola’nın aynı adlı romanının bir kısmını çevirdiği eseri. Bu eser, Emile Zola tarafından uyumsuz bir evlilik yaşayan bir çift olarak Camille ile Thérèse arasındaki ilişkinin sonuçlarının natüralizm ilkeleri doğrultusunda aktarılması esasına dayanmaktadır. Thérèse, halasının oğlu olan kocası Camille’i Laurent ile aldatır ve nihayetinde cinayetle ölümüne sebep olur. Daha sonra Laurent ile evlense de bu cinayetin vicdanî yükünden kurtulamaz ve zehir içerek intihar eder. Zola, tüm bu cinai ve cinsî meseleleri oldukça açık bir üslûpla okuyucuya aktarmıştır.

Muallim Naci ise bu eserin ilk dokuz kısmını çevirdiğinden olay örgüsü nihayete erememiş, Thérèse’in Laurent ile yaşadığı maceranın yalnızca bir kısmı okura sunulmuştur. Fakat bununla beraber ruh çözümlemeleri ve karakterlerin tasvirleri Muallim Nâcî’nin karakteristik üslûbundan izler taşımaktadır.

Eserin başına eklediği “ifade-i merâm” kısmında Muâllim Naci, Zola’nın natüralizmden kaynaklı açık üslubunu kendince sansürlediğini, eserdeki bazı kısımları sildiğini ifade etmiştir. Bununla beraber eser, öncelikle tefrika hâlinde 1304’te (Haziran) Mecmûa-i Muallim’de neşredilmeye başlanmış, daha sonra kitap hâlinde basılmıştır (1307).

Bu çeviri aynı zamanda Emile Zola’dan Türkçeye çevrilmiş ilk roman olma hüviyetini de taşır. Daha sonra 1942’de K. N. Duru, 1943’te Sitare Sevin ve 1968’de Adnan Cemgil tarafından da çevrilmiştir. Ayrıca 1922’de Mahmut Esad tarafından Hortlak adıyla sahneye koyulmuş, 1954 yılında da Gelin ismiyle radyoda temsil edilmiştir (Enginün, Z. Kerman 1977: 244-245).

Muallim Naci’nin biyografisi için bk. “Muallim Naci”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/muallim-naci

Eserden Örnekler


“Genç kadın cüretten, saygısızlıktan hoşlanıyor gibi görünüyordu. Hiçbir tereddüdü, hiçbir korkusu yok idi. Tehlikeyi hiçe sayarak ve bu hâlde nefsinde bir nevi gurur bularak bir serbâzî-i fa’âlâne ile fuhşiyâta atılırdı. Âşığı geleceği vakit ihtiyat nâmına yaptığı şey istirahat etmek üzere yukarı çıkacağını halasına haber vermekten ibaret idi. Âşığı orada bulunduğu zaman ise gürültü etmekten sakınmayı kat’â düşünmeksizin yürür, söyler, bî-bâkâne hareket ederdi. İşin ibtidâlarında bazen (Loren) ürkerek (Terez)’e yavaşça der idi ki: “Canım! O kadar gürültü etme. (Madam Raken) şimdi yukarı çıkar”.

(Terez) gülerek şöyle cevap verirdi: “Adam sen de! Sen muttasıl titriyorsun… O, tezgahının arkasında mıhlanmış kalmıştır. Buraya gelip de ne yapacak? Bir şey çalınmasın diye ödü patlar…” (Muallim Nâcî 1307: 71-72)

Kaynakça


Enginün, İnci, Zeynep Kerman (1977). "Türkçede Emile Zola Tercümeleri ve Emile Zola Hakkında Yazılar Bibliyografyası (1885-1973)".  Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi.

Mecmûa-i Muallim. (1304). Thérèse Raquin (Terez Raken)

Muallim Naci. (1307). Thérèse Raquin. (Emile Zola). İstanbul: Âlem Matbaası.

Uçman, Abdullah. “Mecmûa-i Muallim”. İslâm Ansiklopedisi. C. 28. Ankara: TDV Yay.

Uçman, Abdullah. “Muallim Nâci”. İslâm Ansiklopedisi. C. 30. Ankara: TDV Yay.

Atıf Bilgileri


Odunkıran, Cemile. "THERESE RAQUİN (MUALLİM NACİ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/therese-raquin-muallim-naci-tees-1739. [Erişim Tarihi: 06 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ISTILÂHÂT-I EDEBİYYE (MUALLİM NÂCÎ) Nâcî, Muallim Nâcî Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
2 ARÛZ NÜMÛNESİ (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Araş. Gör. Çağla Akar
Görüntüle
3 ATEŞPÂRE (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Diğer Enes Alim
Görüntüle
4 ÇOCUKLAR İÇİN LUGAT KİTÂBI (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
5 DEMDEME (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Araş. Gör. Çağla Akar
Görüntüle
6 EMSÂL-İ ALÎ (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Diğer Enes Alim
Görüntüle
7 ESÂMÎ (MUALLİM NÂCÎ) Muallim Nâcî Dr. Öğr. Üyesi Ali ŞEYLAN
Görüntüle
8 FÜRÛZÂN (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Araş. Gör. Çağla Akar
Görüntüle
9 HURDE-FÜRÛŞ 1 (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Dr. Öğr. Üyesi Ali ŞEYLAN
Görüntüle
10 İNŞÂ VE İNŞÂD (MUALLİM NÂCİ) Muallim Naci Dr. Öğr. Üyesi Can ŞAHİN
Görüntüle
11 İNTİKÂD (MUALLİM NACİ -BEŞİR FUAT) Muallim Naci Dr. Öğr. Üyesi Halef Nas
Görüntüle
12 KÂMÛS-I OSMÂNÎ (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
13 LUGAT-I NÂCÎ (MUALLİM NÂCİ) Muallim Naci Dr. Öğr. Üyesi Ali ŞEYLAN
Görüntüle
14 MEDRESE HÂTIRALARI (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Diğer Saime Kemerci
Görüntüle
15 MEHMED MUZAFFER MECMU'ASI (MUALLİM NACİ) Muallim Naci Dr. Öğr. Üyesi Özlem Kayabaşı
Görüntüle
16 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
18 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
19 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
20 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
21 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
22 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
23 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
24 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
25 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle