TERKÎB-İ BEND-İ NA'T-ÂMÎZ (NÜZHET)
naat manzumesi
Nüzhet, Mehmed Nüzhet (d. 1244/1828 - ö. 1304/1887)

ISBN: 978-9944-237-87-1


19. yüzyılın önemli bir devlet adamı olmasının yanı sıra kaleme aldığı eserlerle münşi ve şair olarak da dikkatleri çeken Mehmet Nüzhet Efendi’nin içinde Arapça ve Farsça beyitleri de ihtiva eden ancak çoğunlukla Türkçe beyitlerden müteşekkil Hz. Peygamber’i methettiği eseri. Eserin varlığını İbnülemin Mahmud Kemal İnal (1969: 1269) nakletmiştir. Terkîb-bend nazım şekliyle ve naat türünde kaleme alınan eser, on bentten oluşmaktadır. Müstakil bir eser olarak İstanbul’da tabedilen Terkîb-i Bend’in ne zaman kaleme alındığına ve hangi tarihte tabedildiğine dair basılan nüshada bilgi yoktur. Eser, Nüzhet’in üç dildeki şiir kabiliyetine dair fikir vermesinin yanı sıra Hz. Peygamber’e duyduğu derin sevgiyi göstermesi bakımından oldukça kayda değerdir.

Terkîb-i Bend’in besmeleyle başlayan mensur mukaddimesinde Nüzhet, manzumenin kendisine ait olduğunu; Hz. Peygamber’in şefaatine nail olmak ve bütün keder ve sıkıntılardan kurtulmak ümidiyle onun zât-ı pâkine iltica ve yakarış kabilinden kaleme alındığını vurgulamıştır (Mehmet Nüzhet yty: 2). Müellifin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında doktora tezi yapan Maksut Belen, Terkîb-i Bend’in bazı parçalarını İbnülemin’den naklen aktarmıştır (2010: 102-103). Dolayısıyla eserin tamamı üzerinde herhangi bir bilimsel çalışma yapılmamıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Nüzhet, Mehmed Nüzhet". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nuzhet-mehmed-nuzhet 



Eserden Örnekler


Ol şem'-i dil-fürûz-i kıdem lem‘a-i hulûd

Pervâne sûz-i kurbgeh-i Hâlıku’l-vedûd


Devr ederek menâzil-i burc-i risâleti

Mişkat-ı hâtemiyete çün eyledi vürûd


Gark eyleyince nûra tulû‘ı dü âlemi

Tevhîd-i zât anınla tamâm oldu rû-numûd


Ol nûrdur mütemmim-i îcâd-ı kâinât

Ol nûrdur müemmin-i ser-mâye-i vücûd


Ol nûrdur bütün sekaleyne tavâfgâh

Ol nûrdur melâikeye Ka be-i sücûd


Ol nûrdur hakîkat-i sırr-ı Muhammedî

Ol nûrdur ki hiç kabûl eylemez kuyûd


Ol nûrdur Cenâb-ı Hudâ bârgâhına

A’mâl-i sâlihât içün süllem-i su’ûd


Ol nûrdur sa’âdet ehl-i sa’âdeti

Dergâh-ı zi’l-menende eden mazhar-ı su’ûd


Ol nûrdur şekâvet ehl-i şekâveti

Temyîz ile şekâvetine gösteren hudûd (Mehmet Nüzhet yty: 15-16).

Kaynakça


Belen, Maksut (2010). Mehmet Nüzhet Efendi’nin Hayatı, Edebî Kişiliği ve Eserleri Üzerine Bir İnceleme. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.

İnal, İbnülemin Mahmud Kemal (1969). Son Asır Türk Şâirleri. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.

Mehmet Nüzhet (yty). Terkîb-i Bend. İstanbul.

Atıf Bilgileri


ÇALKA, Mehmet Sait. "TERKÎB-İ BEND-İ NA'T-ÂMÎZ (NÜZHET)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/terkib-i-bend-i-na-t-amiz-nuzhet. [Erişim Tarihi: 19 Ocak 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MUGNİL-KÜTTÂB (MEHMED NÜZHET) Nüzhet, Mehmed Nüzhet Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
2 MU'ADDİLÜ'L-İMLÂ VE MÜKEMMİLÜ'L-İNŞÂ (NÜZHET) Nüzhet, Mehmed Nüzhet Dr. Maksut Belen
Görüntüle
3 KİRLİ ÇIKI (NÜZHET) Nüzhet, Mehmed Nüzhet Dr. Maksut Belen
Görüntüle
4 LETÂ'İFÜ'L-MUHÂDARÂT (NÜZHET) Nüzhet, Mehmed Nüzhet Dr. Maksut Belen
Görüntüle
5 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
6 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
7 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
8 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
9 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
10 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
11 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
12 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
13 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
14 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle