IV. Murad’ın (salt. 1623-1640) bir lugazına yazdığı cevaptan hareketle 17. yüzyıl divan şairlerinden olduğu anlaşılan Cihâdî’nin (ö. ?/?), Bûsîrî’nin (d. 608/1212-ö. 696/1297?) Kasîde-i Bürde’si için kaleme aldığı manzum Türkçe tercüme. Cihâdî, 162 beyitten oluşan tercümesinde, kaynak şiirden farklı olarak remel bahrinin "fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün" kalıbını kullanmıştır. Vezni başarıyla tatbik eden şair, zaman zaman bazı aruz tasarruflarına başvursa da edebî geleneğin izin verdiği ölçütlerin dışına çıkmamıştır. Cihâdî, ölçüde olduğu gibi kafiye konusunda da kaynak metinden farklı bir yol izlemiş ve eserini “mim” yerine revi harfi “elif” olan mücerred kafiye ile kaleme almıştır. Arapça ve Farsça kelimelerin yanı sıra “ala, ana, ola, sana, yana…” gibi Türkçe kelimelerle de sık sık kafiye yapan şair, kafiye bulma hususunda zaman zaman sıkıntı yaşamış ve aynı kafiye kelimesini sık aralıklarla kullanmama kuralını ihlal etmiştir.

Cihâdî’nin tercümesinde Arapça ve Farsça tamlamalar yok denecek kadar azdır. Şairin birçok beyitte kafiye olarak Türkçe kelimeleri seçmesi, bilhassa kaynak metindeki sözcüklere esasına uygun Türkçe karşılıklar bulması, bunları şiir diline ustalıkla yerleştirmesi ve yer yer “çerviş, incük, kovcı, sünük, esle-, iv-, kar-, sı-, soğul-, üründüle-, yiyle-…” gibi arkaik Türkçe kelimeler kullanması, tercihini daha ziyade sade bir dilden ve samimi bir üsluptan yana kullandığını gösteren önemli ayrıntılardır. Orijinal metnin anlamını yansıtmaya gayret eden Cihâdî, kaynak şiirin çevirisi bittikten sonra üç beyit hâlinde tercümesinin veznini söylemiş ve şefaat arzusuyla bu eseri kaleme aldığını dile getirmiştir.

Cihâdî’nin Kasîde-i Bürde tercümesinin tespit edilebilen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi Nuruosmaniye Koleksiyonu 4023 numarada kayıtlı olup içinde müellifi bilinmeyen Arapça Bürde Şerhi, Arapça kaside şerhleri ve dinî mensur izahların bulunduğu toplam 98 varaklı bir mecmuanın 1b-43a sayfaları arasında yer almaktadır. Tercüme, Hamza Koç ve Şermin Baka Telli tarafından yayıma hazırlanmaktadır.

Şairin biyografisi için bk. “Cihâdî, Cihâdî Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/cihadi-cihadi-efendi