Emîrî'nin, 16. asır Fars şairlerinden Hilâlî-i Çağatayî’nin (ö. 1529-30) tasavvufi manada âşıkların sahip olması gereken özellikleri anlattığı Sıfâtü’l-Âşıkîn adlı tasavvufi-ahlâki mesnevisinin aynı isimle 1592 tarihinde Türkçeye nazmen tercümesi. Bu eser, bilindiği kadarıyla Emîrî’den önce veya sonra Türkçeye çevrilmemiştir. Tercüme metin pek çok noktada kaynak metinden ayrılmaktadır. Serbest tercümeyi tercih eden Emîrî metni büyük oranda genişletmiş, konunun işlendiği bölümlere 20 gazel eklemiş, bazı bölümlerin sırasını değiştirmiştir.

Eserin vezni, orijinal metnin vezni olan mefâ‘îlün mefâ‘îlün fe‘ûlün’dür. İlave edilen gazellerde ve kıta şeklinde yazılan metinlerde farklı vezinler kullanılmıştır. Tek nüshası bulunan Sıfâtü’l-Âşıkîn’i ihtiva eden yazma, Uppsala Üniversitesi Kütüphanesi’nde O Vet. 63’te kayıtlıdır.

Asıl metin 1238 beyitten, Emîrî’nin tercümesi ise 1799 beyitten oluşmaktadır. Emîrî, neredeyse her başlık altındaki beyit sayısını çoğaltmıştır. Türkçe ve Farsça karışık yazılan Sıfâtü’l-Âşıkîn tercümesinde Farsça beyitlerin sayısı 415’tir. Ayrıca bazı beyitler Türkçe-Farsça, Türkçe-Arapça mülemma olarak nazmedilmiştir.

Eserin konusunu oluşturan 20 bölümün ilk 19’unda bölüm sonuna, dokuzuncu bölümde ise ayrıca girişin sonuna eklenen gazellerin 16’sı Farsça, dördü Türkçedir. Farsça gazellerin altısı Emîrî’nin daha önce tertip ettiği ikinci divandan, ikisi ise dördüncü divandan alınmıştır.

Klasik edebiyat metinlerinde âdet olduğu üzere hamdele, salvele, münacat, naat gibi bölümleri ihtiva eden mukaddime; sebeb-i nazm ile münacat ve tarih kıtalarını da ihtiva eden hâtimenin dışında eser, 20 bölümden meydana gelmektedir. Her bölümde âşıkların sahip olması gereken bir özellik ele alınır. Her bölüm söz konusu özelliği ele alan girişle başlar, konuyla alakalı hikâye ile devam eder ve Emîrî’nin konuya uygun olarak yazdığı gazel ile sona erer. Eserde yer alan hikâyelerin çerçevesinde asıl metne sadık kalınmıştır.

Eserin ilk bölümü aşkın cevherine, son bölümü ise tevhide ayrılmıştır. Aradaki 18 bölümde âşıkların sahip olmaları gereken özellikler şu sırayla yer alır: Sadakat, vefa, güzel ahlâk, cömertlik, kahramanlık, edep, haya, sabır, şükretme, tevekkül, kanaat, himmet, ihsan, tevazu, az yeme, az konuşma, az uyuma, uzlet.

Emîrî’nin söyleyişini güçlü olarak nitelendirmek mümkünse de şekle müteallik bazı hususlarda aynı derecede başarılı olduğunu söylemek zordur. Ayrıca şair kafiye hususunda bazı yerlerde zorlanmıştır. Genel itibariyle aruzu tatbikte başarılı olduğunu söyleyebileceğimiz Emîrî’nin, döneminde yaygın olarak görülen ve bazı araştırmacılar tarafından aruz kusuru olarak değerlendirilen imale uygulamaları dikkat çekmektedir. Şair vezin icabı imale yaptığı yerlerde zaman zaman vokal harfleri tercih etmiştir.

Eser, günümüz Türkçesine de aktarılarak neşredilmiştir (Güleç, Doğan Averbek ve Şafak 2019).