- Yazar Biyografisi (TEİS)
Ahmet Mithat Efendi - Madde Yazarı: Dr. Barış Berhem Acar
- Eser Yazılış Tarihi:1879
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Diğer
- Yayın Tarihi:01/10/2021
SEVDA-YI SA'Y U AMEL - TEŞRÎK-İ MESÂİ - TAKSÎM-İ MESÂİ (AHMET MİTHAT EFENDİ)
diğerAhmet Mithat Efendi (d. 1844 / ö. 28 Aralık 1912)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Ahmet Mithat Efendi tarafından ekonomi üzerine yazılan ve kitap olarak yayımlanan eser. 1879 yılında Tercüman-ı Hakikat’te yer alan iki uzun makaleden oluşmaktadır. Bu makalelerden ilki, “Sevda-yı Sa’y ü Amel” adını taşırken ikincisi “Teşrîk-i Mesâi - Taksîm-i Mesâi” şeklinde adlandırılmıştır. Eser, Ahmet Mithat Efendi’nin diğer eserlerini anlamak için de önemli olan ekonomi anlayışını gözler önüne sermektedir.
Kitabın ilk bölümünü teşkil eden “Sevda-yı Sa’y ü Amel”de yazar, çalışma sevgisinin öneminden bahseder. Ona göre çalışma sevgisi, hem bireyi hem de toplumu maddi olarak refaha eriştirecek, manevi anlamda da doyuma ulaştıracak en önemli yoldur. Kadınlar için de çalışma sevdası en ulvi sevdadır. Burada yazarın bahsettiği çalışma, şahsi teşebbüsle gerçekleştirilen ticari işlerdir. Memurluğa heves edilmesini uygun görmeyen Ahmet Mithat Efendi için her gencin girişimci bir ruhla çalışma hayatına atılması gerekir.
“Teşrîk-i Mesâi - Taksîm-i Mesâi” bölümünde ise çalışma sevdası aşılanan bireyin bundan sonra yapması gereken ilk teşebbüs, sermayeyi arttırmak ve işini büyütmeye yönelik adımlar atmaktır. Yazar, iş birliği ve iş bölümü sayesinde bunun gerçekleşeceğini söyler. İş birliği, bir sermayedarın tek başına altından kalkamayacağı bir işe diğerleriyle ortaklaşarak girişmesi anlamında kullanılırken, iş bölümü, iş birliğiyle kurulan şirketteki görevlerin sermayedarlar arasında paylaştırılması maksadını taşır. Çalışma sevdasına sahip olan ve iş birliğiyle iş bölümünün önemini kavrayan toplumların önünde kimsenin duramayacağını söyleyen Ahmet Mithat Efendi, Osmanlı’nın kurtuluşunun da buradan geçtiğini vurgular. Şahsi teşebbüsün önemi, iş bölümü ve iş birliği gibi meselelere bu kadar erken bir dönemde değinen bu kitap, hem ortaya koyduğu fikirlerle ekonomi politiğe bir giriş yapması, hem de halkın anlayabileceği dilde ve bolca örnekle yazılması sebebiyle oldukça önemlidir.
Ahmet Mithat Efendi’nin biyografisi için bk. “Ahmet Mithat Efendi”. Türk Edebiyatı İsimleri Sözlüğü.http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-mithat-efendi
Eserden Örnekler
Eserden örnekler:
"[M]emalik-i müterakkiyenin semere-i sa'y ile dünyaca en mesut bir hâlde bulunan ahalisi nezdinde 'amour du travail' denilen bir de sevda-yı sa'y ü amel vardır ki sevdanın vücuh ve suver-i sairesi meyanında şiddetçe sevda-yı vatan ve sevda-yı hürriyetten aşağı değildir." (Ahmet Mithat Efendi, 2019: 21)
"[S]a'y ü amele nazar-ı nefretle bakan ten-perverleri dahi mesut eyleyen bunca esbab-ı refah ve rahatı ve bunca terakkiyat-ı medeniye ve vesail-i mamuriyeti husule getirenler yalnız uşşak-ı sa'y ü amel olduğuna hiç şüphe etmemelidir." (Ahmet Mithat Efendi, 2019: 34)
"[K]endisinde sevda-yı sa'y ü amel olmadıktan sonra insan çiftliğe değil bir kazaya bir vilayete sahip olsa yine esnemekten başka vakit geçirecek bir meşguliyet bulamaz." (Ahmet Mithat Efendi, 2019: 40).
Kaynakça
Ahmet Mithat Efendi, Sevda-yı Sa’y ü Amel, (hzl. Hakan Kartal). İstanbul: Dergah Yayınları, 2019.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ACÂ'İB-İ ÂLEM (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Prof. Dr. Fazıl Gökçek |
Görüntüle | ||
2 | AHMED METÎN VE ŞİRZÂD YÂHUD ROMAN İÇİNDE ROMAN (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Prof. Dr. Fazıl Gökçek |
Görüntüle | ||
3 | ALTIN ÂŞIKLARI (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Dr. Ayşe Sandıkkaya Aşır |
Görüntüle | ||
4 | ANA-KIZ (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğr. Gör. CEMİLE ŞEN |
Görüntüle | ||
5 | ARNAVUDLAR VE SOLYOTLAR (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Halef Nas |
Görüntüle | ||
6 | LETAİF-İ RİVAYAT 11 / BAHTİYARLIK (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Doç. Dr. Sabahattin Çağın |
Görüntüle | ||
7 | BELİYYÂT-I MUDHİKE (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğretmen Münevver Eroğlu |
Görüntüle | ||
8 | LETÂİF-İ RİVÂYÂT 24 (BİR ACÎBE-İ SAYDİYYE) (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Diğer Güray Gümüş |
Görüntüle | ||
9 | LETÂİF-İ RİVÂYÂT 9 (BİR GERÇEK HİKÂYE) (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Diğer Güray Gümüş |
Görüntüle | ||
10 | BİR TÖVBEKÂR (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğr. Gör. CEMİLE ŞEN |
Görüntüle | ||
11 | LETAİF-İ RİVAYAT 23 / CANKURTARANLAR (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Doç. Dr. Sabahattin Çağın |
Görüntüle | ||
12 | CELLÂD (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Dr. Elmas Karakaş |
Görüntüle | ||
13 | LETÂİF-İ RİVÂYÂT 12 (CİNLİ HAN) (AHMET MİDHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Diğer Güray Gümüş |
Görüntüle | ||
14 | ÇENGÎ (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Prof. Dr. Fazıl Gökçek |
Görüntüle | ||
15 | LETAİF-İ RİVAYAT 16 / ÇİFTE İNTİKAM (AHMET MİTHAT EFENDİ) | Ahmet Mithat Efendi | Öğr. Gör. Burcu ÇAKIN ERDAĞ |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |