ŞERH-İ VİLÂDET VE MU'CİZÂTÜ'N-NEBÎ (?)
mevlid
?

ISBN: 978-9944-237-87-1


Yazarı ve yazım tarihi bilinmeyen mensur mevlid. Eserin belirlenen tek nüshası İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi Koleksiyonu 4407 numarada kayıtlıdır.

İslam peygamberi Hz. Muhammed’in doğumu, çocukluğu, peygamber oluşu, peygamber olma yolundaki mucizeleri ve vefatının konu edildiği risalede yer alan kimi ifadeler, yazarın kimliği ve metnin yazılış tarihi hakkında bazı küçük bilgiler vermektedir. Bu ifadelerden biri metnin 84. varağında yer alan “Letâʾif adlu kitâbda zikr olundugı üzre” ibaresidir. Burada bahsedilen Letâ'if adlı eserin XV. yüzyıl şairi Hatiboğlu Mehmed'e ait olduğu düşünülürse eser 1517 yılı veya daha sonra kaleme alınmış olmalıdır. 111. varakta geçen “bu fakîr Medîne-yi münevvere kâdîsi iken” ibaresinden müellifin Medine kadısı olduğu anlaşılmaktadır. 134 varaktan oluşan harekeli metnin dil özellikleri yer yer Eski Oğuz Türkçesi özelliklerini (ünlü yuvarlaklaşmaları) yansıtmasına rağmen, harekelerdeki düzleşmeler eserin XVII. yüzyıl veya daha sonrasında istinsah edilmiş olabileceğini göstermektedir.

Kitabın pek çok yerinde Kur’ân-ı Kerîm’de yer alan ayet, bazı hadis ve dua içerikli Arapça ibareler yer almaktadır. Söz konusu ibarelerdeki yazım yanlışları, harekelerdeki tutarsız kullanımlar vb. nedenler -Medine kadısı olduğu düşünülen müellifin Arapçayı iyi bilmesi beklentisinden hareketle- eserin müellif hattı olmadığı, bir müstensih tarafından istinsah edildiği ihtimalini arttırmaktadır. Eserin sonuna (130. varaktan itibaren) metnin ana içeriğine ait olmayan “Ukkâşe Hikâyesi” eklenmiştir. Öğretici bir üslubun hâkim olduğu söz konusu destani hikâyede, Hz. Ukkâşe adlı sahabenin Hz. Muhammed’in peygamberlik mührünü görmek istemesi anlatılmaktadır. Nüsha bu ile sona ermektedir.

Eser üzerine bir yüksek lisans çalışması yapılmıştır (Topçu 2017). 

Eserden Örnekler


[...] ki hazret-i resûl-i ekrem sallallâhu aleyhi ve sellem hazretleri beşikde yaturken gördüm ay inüp mülâtafa iderdi mübârek parmaklarıyla işâret buyurduklarında inerdi anınçün cümleden mukaddem nübüvveti ikrâr idüp îmâna geldim didi ve hazret-i resûl-i ekrem sallallâhu aleyhi ve sellem buyurdılar ki belî gelürdi anınla söyleşirdim ve beni aglamakdan işgâl iderdi ve taht-ı arşda secdesinin sadâsını işidirdim ve beşiklerini melekler sallardı ve halîme dir ki sâ'ir ma'sûmlar büyürdigi gibi büyürmezdi üç aylık oldukda ayaga kalkdı ve dört aylık oldukda dîvâra tayanup yüridi ve beş aylık oldukda tayanmadan yüridi altı aylık oldukda tîz tîz yürimege başladı yidi aylık oldukda her tarafa giderdi sekiz ayda söylemege başladı... (Barikan Topci 2017: 62-63).

Kaynakça


Barikan Topci, Çağla (2017). Şerh-i Vilâdet ve Mucizâtü’n-Nebî (İnceleme-Metin-Dilbilgisel Dizin). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Barikan Topçu, Çağla. "ŞERH-İ VİLÂDET VE MU'CİZÂTÜ'N-NEBÎ (?)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/serh-i-viladet-ve-mu-cizatu-n-nebi-tees-1826. [Erişim Tarihi: 06 Ekim 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
2 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
3 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
4 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
5 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
6 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
7 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
8 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
9 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
10 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle