Osmanlı tarihindeki kırkı aşkın sefaretname içinde  en çok tanınanı (Rado 2008: 94) olan ve Yirmisekiz Çelebi Süleyman Ağa-zâde Mehmed Fâ'iz (d. ?/? - ö. 1144/1731) tarafından kaleme alınan eser. Yirmisekiz Mehmed Çelebi olarak tanınan müellif,  III. Ahmed zamanında Damat İbrahim Paşa tarafından, Pasarofça görüşmelerinde ikinci sözcü olarak katılması sebebiyle 1721'de  iki devlet arasındaki ilişkileri geliştirme ve Fransa medeniyetini inceleme amacıyla "Fevkalâde Büyükelçi" sıfatıyla  Paris’e gönderilmiştir (Lewis 2011: 65). Çelebi Mehmed'e, ayrıca  Kudüs’teki Katolik rahiplerin Kamame (Saint-Sepulcre) işlerine karışmaları yüzünden ortaya çıkan  anlaşmazlıkları çözme, Malta şövalyelerinin tutsak ettikleri Türk leventlerinin salıverilmelerini sağlama gibi görevler de verilmiştir (Akıncı 1973: 13).

Beraberinde divan kâtibi oğlu Mehmet Said Efendi ve dört yüz kişiye varan elçilik görevlileriyle beraber Fransız elçiliğinin temin ettiği tüccar kalyonuyla 7 Ekim 1720’de yola çıkan Mehmed Çelebi ve maiyetindekiler, kırk altı günlük bir yolculuktan sonra 21 Kasım 1720’de Fransa’nın Toulon şehrine ulaşır ve burada gösterişli bir törenle karşılanırlar ve görüşmelerini bitirdikten sonra da 3 Ağustos 1721’de Paris’ten hareket edip 8 Ekim’de İstanbul’a dönerler (Akıncı 1973: 13). Yirmisekiz Çelebi, İstanbul'dan ayrıldığı günden dönüşüne kadar olan hatıra ve intibalarını kendine has zarif ve orijinal üslubuyla kaleme alır ve  Sefâretnâme'sini III. Ahmed ve Damat İbrahim Paşa’ya takdim eder (Uçman 1975: 1).

Yirmisekiz Çelebi'nin Fransa Sefâret-nâmesi'nde, İstanbul'dan yola çıkışından başkent Paris'e ulaşana dek karşılaştığı olaylardan;  Tuileries Sarayı'nda Kral XV. Louis tarafından karşılanması ve kendileri adına yapılan karşılama törenlerinden;  çeşitli şehirlere yaptığı ziyaretlerden, Kral ile birlikte katıldığı davet ve törenlerden, gördüğü mimari yapılardan, ilmî buluşlardan ve Paris'ten İstanbul'a dönüşüne kadar yaşadıklarından bahsedilir. Çelebi, operadan resim sergilerine kadar birçok etkinliğe katılır. Paris Tıbbiyesini, rasathaneyi, kiliseleri, kaleleri, sarayları, şatoları, fabrikaları, ormanları ve hayvanat bahçelerini de ziyaret eder. Bütün bu ziyaretlerde Batı’nın kurumlarını yakından tanımaya çalışır ve uygulanabilir bir medeniyet projesinin imkânlarını araştırır (Lewis 2000: 129). Çelebi,  Türkiye’de eşi olmayan gösterişli eserler karşısında ağırbaşlılığını muhafaza etmiş, bunları yapılabilir şeyler olarak takdirle karşılamıştır (Rado 2008: 3). Osmanlı aydını Batı medeniyetini, özellikle bu medeniyetin üstün taraflarını ilk defa onun kaleminden öğrenmiştir. Çelebi’nin Sefâret-nâme'si, tabiatıyla o medeniyetin dayandığı temelleri değil sadece dış görünüşünü yansıtır. Gördüğü bazı yerler karşısında şaşkınlığını ve hayranlığını gizleyemez (Okay 2005: 14). Müellif, eserine âdeta bütün Fransa’yı sığdırır. Hiç bir kitap Türklerin Garplılaşma tarihinde bu küçük sefaretname kadar mühim yer tutmaz (Tanpınar 1988: 44). 

Çelebi'nin yanında Paris’e götürdüğü oğlu Said Mehmed Efendi, orada basımevlerini gezmiş, ayrıntılı bilgiler toplamış, İstanbul’a döndükten sonra da İbrahim Müteferrika ile ortak ilk matbaayı kurmak için harekete geçmiştir (Tanpınar 1976: 43). Bu sebeple Osmanlı’da matbaa ile ilgili gelişmelerde Yirmisekiz Mehmet Çelebi ve oğlunun büyük etkilerinin bulunduğu anlaşılmaktadır (Berkes 2002: 56-57). Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin ülkeye dönmesinin hemen sonrasında, onun getirttiği planlara göre inşa edilen yapılarda Fransız mimarisinin tesirlerinin görülmeye başlanması, süslemede barok ve rokoko tarzlarının ortaya çıkması bunu açıkça göstermektedir (Tanpınar 1976: 92). Padişah ve damadı da, İstanbul’da bir Versailles sarayı vücuda getirmek için Kâğıthane deresi civarında Sadabad adını verdikleri yerde saray inşaatına başlamışlardır (Perin 1946: 25). Avrupa etkisi sadece mimariyle sınırlı kalmamış zaman içinde hayatın diğer alanlarına da sirayet etmiştir (Tanpınar 1976: 92). Çelebi’nin ziyaretinin, Avrupa'da  ‘Turquerie’ denen ve giyim modasından resme, mimarlıktan müziğe pek çok alanda etkili olan Türk modasının doğuşunda önemli rolü olduğu kabul edilir. Mozart’ın, Çelebi’nin Paris’i ziyaretinden neredeyse yarım yüzyıl sonra bestelediği Saraydan Kız Kaçırma, Türk Marşı ve başka ‘alla turca’ eserleri, bu modadan beslenen sanat eserlerinin en meşhurlarındandır (Rado 2008: 95).

Fransa Sefâret-nâmesi'nin 5 İstanbul'da, 6'sı da yurt dışında olmak üzere toplam 11 âdet yazma ve birçok matbu nüshası mevcuttur (Unat 1968: 57-58).  1722-23 yıllarında Çelebi Mehmed Efendi hayattayken yazılmış bir nüshası, Köprülü Kütüphanesi'nin 202 numarasında kayıtlı bir cilt içinde diğer üç risale ile birlikte mevcuttur (Unat 1968: 57). Fransa Sefaretnamesi,  ilk olarak 1757'de Galland tarafından Fransızcaya tercüme edilmiş (Karal 1999: 19) ve Rado (1970, 2008), Uçman (1975), Akyavaş (1993), Tuncer (1987) tarafından sadeleştirelerek yayımlanmıştır. 

Yazarın biyografisi için bk. “Fâ'iz, Yirmisekiz Çelebi Süleyman Ağa-zâde Mehmed Fâ'iz/Fâyiz Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/faiz-yirmisekiz-celebi-suleyman