Açıkbaş Mahmûd Efendi tarafından yazılan tasavvufî bir risaledir. Risâle-i Nûrbahşiyye’nin bilinen tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi, H. Hayri-Abdullah Efendi Bölümü, numara 146’da kayıtlı olup eser nüshanın 112b-117a varakları arasında bulunmaktadır. Nesih hatla yazılan risalenin her sayfasında 17 satır bulunmaktadır. Başında kırmızı mürekkeple “Es-Seyyid Mahmûd eş-şehîr bi-Rûmiye (Urmiye) Şeyhi ed-Diyarbekrî–rahimehullâhu Teâlâ rahmeten vâsiaten dâimeten” ibaresi yazılarak risalenin kime ait olduğu belirtilmiş, ketebe kaydında ise Muhammed b. Abdullah tarafından 1323 (1905) tarihinde istinsah edildiği yazılmıştır. Müstensih bu nüshayı başka bir nüsha ile karşılaştırarak derkenarlara bazı bilgiler de yazmıştır. Derkenarların ait olduğu yerler, müstensih tarafından kırmızı işaretlerle işaretlenmiştir.

Açıkbaş Mahmûd yazdığı eserde üç tarikatın (Kübreviyye, Nakşibendiyye ve Nurbahşiyye) evrâdını yazmış ve bu evrâdın hangi sebeplere mebni olduğunu izah etmiştir. Nitekim bu durum Risâle’de “Bu risâle oldur ki, tarîk-i Nakşibendiyye’nün virdlerin beyân ider ve icâzetlerin ve bu silsile-i şerîfde Nakşibendiyye virdlerinden gayri virdler ki, cârî olunur ne sebeb iledir ki Kübreviyye ve Nûrbahşiyye’nin virdleri işlenür. Ve hâlâ üç tarîkin virdinden bu silsilede câri olunur.” şeklinde ifade edilmiştir (Açıkbaş Mahmûd Efendi 112b). Risâle-i Nûrbahşiyye esas olarak Nakşibendiyye ile Kübreviyye ve bunlardan ayrılan kol ve şubelerin evrâdını anlatmaktadır (Bursalı 1333: I, 14). Müellif önce Nûrbahşiyye’nin silsilesini ve evrâdının nasıl olacağını yazmıştır. Buna göre, bu tarikatın silsilesi Seyyid Mahmûd Nûrbahşiyye ulaştığı için virdin ondan alındığı ifade edilmiştir. Daha sonra da zikir esnasında okunacak virdler hakkında bilgiler verilmiştir. Necmeddin Kübrâ tarafından kurulan Kübreviyye Tarikatı’nın evrâdının sabah namazından sonra okunan “evrâd-ı Fethiyye” ve “zikr-i erre” olduğu izah edilmiştir. Varak 113b’den itibaren Nakşibendiyye Tarikatı’nın evrâdını, hangi pir devrinde nasıl bir uygulama olduğuna da işaret ederek anlatılmıştır. Bu tarikatların nafile ibadetleri yazıldıktan sonra (Açıkbaş Mahmûd Efendi 114b) Nakşibendiyye tarikatında silsile-i zeheb (Altın Silsile) olarak bilinen silsile hakkında bilgiler verilmiştir.

XVII. yüzyılda kaleme alınan eser, Eski Anadolu Türkçesinin dil özelliklerini büyük ölçüde yansıtır. Ancak Eski Anadolu Türkçesinde daima yuvarlak olan “(n)Uŋ” tamlayan ekinin düz vokalle de kullanıldığı görülür. Bu durum Eski Anadolu Türkçesinden Klasik Osmanlı Türkçesine geçişin yansımasıdır. Eserde genel olarak sade, anlaşılır bir Türkçe kullanılır. Bununla birlikte Arapça ve Farsça kelimelerden oluşan “beyne’l-icmâl ve’t-tafsîl, bi’t-tamâm, eyyâmu’l-beyz” gibi Arapça ve “silsile-i şerîf, vâlid-i büzürgvâr, icâzet-i irşâd” gibi Farsça yapıda tamlamaların sıkça kullanıldığı görülür. Eserde yazıldığı dönemde yaygın olarak kullanılan “ki” bağlacı ile bağlanan çok sayıda cümle vardır. Dinî-tasavvufi sahada yazıldığından müellif, bu sahaya ait “silsile, vird, tarîk, icâzet, mürîd, vukûf, rabıta” gibi terimleri sıkça kullanır. Mensur olarak kaleme alınan risalede, üç yerde toplam 42 Farsça beyte ve 1 Farsça cümleye yer verilir. Eser, Hasan Basri Öcalan tarafından bir makale olarak yayımlanmıştır (Öcalan 2008: 363-378).

Resmî'nin biyografisi için bk. “Resmî, Açıkbaş Mahmud Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/resmi-acikbas-mahmud-efendi