Mehmed Celâl'in dokuz bölümden oluşan bu eseri. Osmanlı Edebiyatı Nümuneleri, edebiyat bilgi ve teorisi ile tarihine dair birçok bilgi barındırmakta, aynı zamanda verdiği örneklerle Osmanlı edebiyatının bir antolojisi olma özelliği göstermektedir.

Osmanlı Edebiyatı Nümuneleri, dokuz bölümden oluşmaktadır. Kitabın "Birinci" bölümünde Mehmed Celâl Osmanlı edebiyatı hakkındaki kanaatlerini genel bir çerçevede sunduktan "İkinci" bölümde edebiyatın temel kavramlarını tanımlamaktadır. Bu bölümde edebî sanatların tarif edilmesinden şiir örnekleri de sunulmaktadır. "Aksâm-ı Muharrerât" başlıklı üçüncü bölümde, nesir edebiyatının türleri ve ağırlıklı olarak roman ve çeşitleri hakkında örnekler eşliğinde izahlarda bulunulmaktadır. "Aksâm-ı Eş'âr" başlıklı dördüncü bölümde ise nazım şekilleri ve türleri tanımlanarak örneklerle izah edilmiştir. Kitabın beşinci bölümü "Osmanlı Aruzu" başlıklı olup burada aruz vezinleri hakkında herhangi bir bilgi verilmeden vezinler sunulmuş ve altlarında örnekler verilmiştir.  Eserin altıncı bölümü "Akvâl-i Hakimâne-i ve Cümel-i Edebiyye" başlıklı olup meşhur sözlerden alıntılar sunulmuştur. Yedinci bölümün başlığı  "Eş'ârımızdan Bir Nebze", Sekizinci bölümün başlığı da "Âsâr-ı Mensûreden Bir Nebze" başlıklı olup bu iki bölüm antoloji özelliği göstermektedir. İki bölümde manzum ve mensur edebiyatımızdan seçilen örnekler sunulmuştur. Kitabın edebiyat tarihi özelliği gösteren dokuzuncu bölümü ise "Üdebâ ve Şuarâ-yı Osmâniyyeden Bir Kısmı" başlıklı olup divan şairlerinden bazıları ile çağdaşı bazı edebiyatçılar hakkında eserlerinden örnekler eşliğinde bilgi verilmiştir. 

Osmanlı Edebiyatı Nümuneleri'nin metni, Safiye Akdeniz tarafından bir kitap çalışmasıyla neşredilmiştir (2020). 

Yazarın biyografisi için bk. "Mehmet Celal". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/mehmet-celal