İstanbul'un fethini konu edinen manzum bir eser. Tepedelenli Ali Paşa'nın torunu olan Hüseyin Kâmil Bey tarafından kaleme alınan Numûne-i Şecâat, aruzun "feilâtün mefâilün feilün" kalıbıyla ve mesnevi şeklinde yazılmış on altı sayfalık küçük bir risaleden ibarettir. 1305/1888'de neşredilen eser, İstanbul’u fethini konu edinmektedir. Manzume, müellifinin ifadesine göre tarihî şahsiyetlerimizin kahramanlıklarının dile getirilmesinde gösterilen çekingenlikten ötürü müellifin bu husustaki vazifeyi üstüne alması üzerine kaleme alınmıştır.

Epik bir karakter taşıyan Numûne-i Şecâat'ın başında müellifinin imzasını taşıyan iki sayfalık bir mukaddime yer almaktadır. Mukaddimede, manzumenin Fatih Sultan Mehmet devrinde yaşayan ve İstanbul'un fethinde gösterdiği kahramanlıklarla bilinen Ulubatlı Hasan'a dair olduğu ifade edilmekte ve onun cesareti ön plana çıkarılmaktadır. Bu vesileyle manzumede Fatih'ten de sitayişle bahsedilmiştir. Tepedelenlizâde Hüseyin Kâmil Bey, eserinin bu yöndeki çalışmaları teşvik etmesini temenni eder ve söz konusu teşvikin başka isimleri harekete geçirip geçirmeyeceği sorusunun cevabını zamana bırakır.  Kâmil Bey'in zaman bıraktığı yanıtsız bıraktığı soruyu aynı sene Mürüvvet gazetesinde kaleme aldığı Numûne-i Şecâat başlıklı tanıtım yazısıyla Mehmed Zîver yanıtlar. Zîver, Avrupa'da sıradan isimlerin hayat hikâyelerinin bile defalarca basılarak halkın istifadesine sunulduğunu bizimse bu konuda çok geri kaldığımızı hatırlatarak Kâmil Bey'in Numûne-i Şecâat'inin bu hususta "mukaddime-i teşvik" olacağını ifade eder.

Numûne-i Şecâat, özellikle II. Meşrutiyet'le yükselen Osmanlı Devleti'nin geçmişteki zaferlerini yad etme bilincinin erken bir tecellisi olarak görülebilir. Hüseyin Kâmil Bey'in bu küçük manzumesi, millî bilincin oluşumuna katkı sunmuş fakat unutulmuş öncü eserlerden biridir. Millet, hamiyet gibi kavramlara muhtevasında yer veren Numûne-i Şecâat, bu hususta Namık Kemal'in açtığı yolu devam ettirmiştir.