18. yüzyıl müelliflerinden Osman Şâkir’in iki dilli manzum lügatidir. Müellif, vefatından yaklaşık iki sene önce yazdığı eserinin adını ve telif tarihini 69. beyitte “Nazm-ı Dil-ârâ” terkibiyle hicrî 1231 (1815) olarak vermiştir (Duru ve Eren 2014: 11).

Eser 595 beyitten oluşmaktadır. Giriş kısmı 85 beyitten müteşekkil olup asıl sözlük bölümü 36 farklı vezinle yazılmış 52 kıt‘adan meydana gelmektedir. Eserde 1986 Farsça kelimenin Türkçe anlamı verilmiştir (Özkan 2013: 440; Kılıç 2013: 145; Duru ve Eren 2014: 16).

Nazm-ı Dil-ârâ'nın 71 beyit halinde yazılan sebeb-i telif kısmında müellif, çocukların kolay ezberleyebilmesi için Farsça manzum bir sözlük yazmak istediğini ifade eder. Ayrıca Sünbül-zâde Vehbî’nin (ö. 1809) Tuhfe-i Vehbî adlı eserindeki yüz civarında yanlışa temas eder. Kendisinin bu eserdeki gibi yanlış tercihlerde bulunmadığını söyler (Kılıç 2013: 149-151; Duru ve Eren 2014: 13). Osman Şâkir eserinde, önce Farsça kelimeyi ardından Türkçe karşılığını vererek okuyucunun işini kolaylaştırdığını belirtir. Lügatine sadece önemli kelimeleri aldığını, sözü uzatmadığını, böylece eserinin hacmi küçük ama içindeki sözcüklerin çok ve kıymetinin büyük olduğunu ifade eder (Kılıç 2013: 150).

Eserin lügat kısmı hurûf-ı hecâ üzere düzenlenmiştir. Her kıt‘anın baş tarafında kaçıncı kıt‘a olduğu, kafiye harfi, bahri belirtilmiştir. Müellif kıt‘anın son beytinde de aruz kalıbını yazmıştır (Duru ve Eren 2014: 15). Osman Şâkir her kıt‘anın sonuna, daha önce yazdığı Türkçe-Arapça-Farsça manzum lügati Müselles-nâme’de olduğu gibi, vezinle birlikte ilgili bahri de veren ve nasihatler içeren bir beyit eklemiştir (Kaya ve Ayçiçeği 2019: 34).

Nazm-ı Dilârâ’nın Michigan Üniversitesi İslami Elyazmaları 414 numarada kayıtlı nüshası müellif hattıdır (Kılıç 2013: 147; Duru ve Eren 2014: 22). Eser, Necip Fazıl Duru ve Abdullah Eren (2014) tarafından yayımlanmıştır. Şairin biyografisi için bk. “Osman Şâkir, Bozokî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/osman-sakir-bozoki.