MÜKÂLEMÂT-I EDEBİYE Fİ ȂSÂR-I NUSHİYYE ZAFERNÂME TERCÜMESİ (RÂSİH)
çeviri şerh
Osman Râsih (d. 11237/821-22 - ö. 1302/1884-85)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Vezir Büzürg-mihr ile üstadı arasında geçen ahlâka dair 39 soru ve cevaptan oluşan Zafer-nâme isimli eserin “kaba Türkçe” ile tercümesi ve şerhi. Şehzade Yusuf İzzeddîn’e takdim edilen bu kitapta Fihrist (1-5), Hülasa-i Kitap (1), Dibace-i Kitap (2-5), Mukaddime (5-10), Lahika (2-3)’dan sonra 39 mükâlemeden oluşan ana bölüme (3-61) geçilir. Ana bölüme kadar sayfa numaraları müteselsil değildir. “Hülasa-i Kitap”ta, eser tanıtılmış; “Dibace-i Kitap”ta padişaha yönelik övgünün ardından yedi beyitlik bir gazelle Şehzade Yusuf İzzeddîn’e takdim edilmiş; “Mukaddime”de kitabın muhtevasıyla ilgili teferruatlı bilgi verilmiş; “Lahika”da ise mükâlemenin ne olduğu, faydaları anlatılıp Yunan ve İran’da bu tarz eserlerin varlığına dikkat çekilmiş ve eser bu açıdan tanıtılmıştır.

Mükâlemât-ı Edebiye; Farsça soru - cevap, bunların tercümesi ve şerh edilmesi şeklinde tertip edilmiştir. Şerhler; konuya uygun hadisler, Pend-nâme’den seçilen parçalarla, mütercimin veya başka isimlerin manzum ve mensur sözleriyle zenginleştirilmiş ve bazen de “ihtarât”, “tevcîh” alt başlıklarıyla derinleştirilmiştir. 1290/1873’te İstanbul Yahya Efendi Matbaasında basılan esere dair henüz bir çalışma yapılmamıştır.

Mütercimin biyografi için bk. "Râsih, Osman". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rasih-osman

Eserden Örnekler


Üdebâ-yı sâlifenin mükâleme suretinde ya iki yahut daha ziyade birkaç kişi beyninde muhâvere tarikiyle pek çok te’lifât ve tasnifâtı vâki olduğu ve bu usûl-i mehâsin-i şümûlun Yunan ve İran’da dahi mesbûk idüğü hatta Eflatun’un bu usûlde hayli âsârı mevcûd ve meşhûd bulunduğu derkârdır. Memâlik-i Osmaniye’de hükemâ-yı müteahhirîn ulûm ve fünûna dair bazı müellefâtlarını usûl-ı mezkûre üzre tahrîr ve tanzîm etmiş oldukları bu usulün iki büyük fâidesi olup birisi beyân olunan madde hakkında vârid olan itirazâtı def' ve izâle edildiğinden vuzûh-ı tam ile istifade-i merâm olunmasını ve diğeri mevzu-i bahs olan madde her ne kadar mesâil-i amîkadan olsa kâri’îne mûcib-i kelâl olmayıp şevk ve rağbetle mütâlaa kılınmasını ve mükâlemât-ı edebiyye ve hikemiyye erbâb-ı mütâlaaya azîm bir eğlence olduğundan mâ-adâ tahsil-i ulûm ve fünûna küllî medâr ü medhâli bulunmasını mâciptir (Osman Râsih 1290/1873: 2, 3).

Kaynakça


Osman Râsih (1290/1873). Mükâlemât-ı Edebiye Fi Ȃsâr-ı Nushiyye, Zafernâme Tercümesi. Şeyh Yahya Efendi Matbaası.

Atıf Bilgileri


Yüksel, Süheyla. "MÜKÂLEMÂT-I EDEBİYE Fİ ȂSÂR-I NUSHİYYE ZAFERNÂME TERCÜMESİ (RÂSİH)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mukalemat-i-edebiye-fi-%C8%83sar-i-nushiyye-zafername-tercumesi-rasih. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MENÂKIB-I HAYEVÂN BERÂY-I TEŞHÎZ-İ EZHÂN (RÂSİH) Osman Râsih ( d. 1237/1822 – ö. 1302/1884) Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
2 ȂSÂR-I HAMÎDE-İ AKLÂM (RÂSİH) Osman Râsih Prof. Dr. Süheyla Yüksel
Görüntüle
3 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
4 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
5 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
6 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
7 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
8 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
9 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
10 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
11 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
12 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle