- Yazar Biyografisi (TEİS)
? - Madde Yazarı: Dr. Selin BAYRAK
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Eski Uygur
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:Başlangıç-15. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Uygur
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Hikâye (Öykü)
- Yayın Tarihi:07/10/2021
MUKADDES TAVŞAN HİKÂYESİ
çatik, hikâye?
ISBN: 978-9944-237-87-1
Eski Uygur Türkçesi dönemine ait bir çatik.
Çatiğin hangi eserin parçası olduğu bilinmemektedir. Burkan inanışına göre canlılar, geldikleri dünyada yaptıkları amellere göre, Tanrılar âleminde, cinler âleminde, insanlar âleminde ya da hayvanlar âleminde, Nirvana’ya ulaşana kadar tekrar tekrar dünyaya gelmektedir. Buda’nın kendisi de birçok kez dünyaya gelmiştir. Çatikler, burkanların çeşitli hayatlarını konu edinen, olağanüstü olaylarla süslü masallardır (Ercilasun 2009: 244).
Mukaddes Tavşan Hikâyesinde, tavşan olarak doğan Bodisavat'ın maymun, kunduz ve porsukla iyi arkadaş olması, iyilikler yapması anlatılmaktadır.
Mukaddes Tavşan Hikâyesi, Uigurica IV serisinin U 797 (T III 84-59) ön, U 977 (T III 84-59) ön, U 797 (T III 84-59) arka, U 977 (T III 84-59) arka, U 450 (T III 84-36) ön, arka, U 1047 (T III B TV 51-d) ön, arka belgelerinde yer almaktadır.
Mukaddes Tavşan Hikâyesi üzerine Müller-Gabain’in Uigurica IV içerisindeki neşirleri; S. Himran’ın Uygurca Üç Hikâye adlı kitabı ve Ümit Özgür Demirci’nin Eski Uygurca Dört Çatik adlı eseri bulunmaktadır.
Eserden Örnekler
bir béçin ikinti kuntuz üçünç irbiç olar üçegü yme tözün yavaş erip ertiŋü sımtagsız ertiler anı üçün bodisatav oguşlug tavışganıŋ edgü yoldaşı bolyuklar erti ötrü bir ugurta tavışganıŋ éşleri béçin kuntuz irbiç olar üçegü bodisatav oguşlug tavışganka kelyük ertiler ol yme edgülüg tavışgan edgü kılınç küçinte körgeli artokrak çoglug yalınlıg erti.
(İlki maymun, ikincisi kunduz, üçüncüsü porsuk (idi). Onlar üçü birlikte asil, halim selim ve ziyadesiyle çalışkan idiler. Onun için tavşan kabilesinde (doğan) Bodisavat’ın iyi arkadaşları olmuş idiler. O zaman tavşanın arkadaşları maymun, kunduz, porsuk hep beraber tavşan kabilesinde doğan Bodisavat’a geldiler. O, iyilik sahibi tavşan, iyi davranışlarda (bulunduğu için) ziyadesiyle nurlu idi.) (Demirci 2014: 753-762).
Kaynakça
Demirci, Ümit Özgür (2014). Eski Uygurca Dört Çatik. İstanbul: Kesit Yay.
Ercilasun, Ahmet B. (2004). Türk Dili Tarihi. Ankara: Akçağ Yay.
Himran, Saadet (1946). Uygurca Üç Hikâye. İstanbul: İbrahim Horoz Basımevi.
Müller, F.W.K – Gabain, A. Von (1931). Uigurica, IV. SPAW, Berlin.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | SAMANTABHADRACARYÂPRANİDHÂNA | Kalım Keyşi | Diğer Tuğçe COŞKUN SEBER |
Görüntüle | ||
| 2 | SADDHARMAPUNDARÎKA SÛTRA ŞERHİ | ? | Dr. kenan azılı |
Görüntüle | ||
| 3 | NÎLAKANTHAKA SÛTRA | Şingko Şeli Tutung | Dr. kenan azılı |
Görüntüle | ||
| 4 | DÎVÂN (ŞÎRÎN) | Şîrîn, Şîrîn-i Dehlevî, Şîrîn-i Gûr, Radıyye Begüm, Raziye Begüm | Prof. Dr. Fatma Sabiha Kutlar Oğuz |
Görüntüle | ||
| 5 | ALTUN YARUK | Şıñko Şeli Tutuñ | Prof. Dr. Ceval Kaya |
Görüntüle | ||
| 6 | SEKİZ YÜKMEK YARUK / Fo shuo tian di ba yang shen zhou jing | ŞİNGKO ŞELİ TUTUNG | Hüseyin Yıldız |
Görüntüle |