- Yazar Biyografisi (TEİS)
Aşkî, Mustafa - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ
- Eser Yazılış Tarihi:1272-1274
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mesnevi
- Yayın Tarihi:13/12/2021
Mİ'RÂCNÂME
mesneviAşkî, Mustafa (d. 1200-1204/1785-1789 - ö. 1288-1294/1871-1877)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Mi’râcnâme, Kilisli Aşkî Mustafa b. Ömer’in (d. 1200-1204/1785-1789 - ö. 1288-1294/1871-1877) bütün manzumelerini ihtiva eden Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif adlı külliyatın içinde yer alan bir mesnevîdir. Aruzun hezec bahrinin “me fâ î lün / me fâ î lün / fe û lün” kalıbıyla yazılmış bu manzumenin üç nüshası vardır. Biri Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi Bölümü’nde (HM) Dîvân-ı Fevâidu’l-Uşşâk adlı külliyatın içinde 65a-72a yaprakları arasında yer alır ve 215 beyittir. İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Kütüphanesi’nde yer alan Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif adlı külliyatın içinde 215 ve üçüncü nüsha olan Yapı Kredi Semet Çifter Araştırma Kütüphanesi’nde yer alan Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif adıyla kayıtlı külliyatta 214 beyit hacmindedir.
Manzumeye HM nüshasında "Der na't-ı keyfiyyet-i mi'râc / Bi-şefâ'at-i Muhammedüm muhtâc" ismi başlık olarak konulmuştur. Genel olarak bu mesnevîde mi’râc hadisesi etraflıca nazm edilmeye çalışılmıştır. Eserde tarih beyti bulunmadığından ne zaman yazıldığına dair bir bilgi yoktur. Ancak tertip sırası düşünüldüğünde H. 1272 ila 1274 yılları arasında yazılmış olması muhtemeldir. Nüshalarda müstensih olarak Mehmed Salih Efendi’nin adı geçmektedir. Eser ilk olarak Orhan Bilgin tarafından bir makaleye konu olmuş ve metni yayınlanmış (Bilgin 1999); daha sonra Aşkî hakkındaki yapılan yüksek lisans ve makalelerde de tanıtılmıştır (Baş 2007, 2012).
Şairin biyografisi için bk. “Aşkî, Mustafa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/aski-mustafa
Eserden Örnekler
Sığındım Hakka bismillâh güftem
Dür-i mi'râc-ı na'ti hoşça süftem
Açıldı hamdile hâme dühânı
Şükür zîr oldı şükr ile zebânı
Açıldı gonca gülzâr-ı vahdet
Saçıldı 'âleme buy-ı meserret
...
İden ol Rasûlullâh tasdîk
Ebu Bekre anun-çün dindi Sıddîk
İçüpdür her biri hamr-ı safâdan
Hazer kıl şâir ana pür cefâdan
Bulup Mi'râcnâme 'Aşkî gâye
Salât olsun Rasûle bî-nihâye
(Aşkî Mustafa Efendi. Dîvân-ı Fevâidu’l-Uşşâk (Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif). Süleymaniye Ktp. Hacı Mahmut Efendi, No: 3934. 65-72)
Kaynakça
Aşkî Mustafa Efendi. Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif. İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Ktp. No: 9.
Aşkî Mustafa Efendi. Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif. Yapı Kredi Sermet Çifter Araştırma Ktp. Yazma No: 662.
Aşkî Mustafa Efendi. Dîvân-ı Fevâidu’l-Uşşâk (Behce-i Letâif ve Lehce-i Maârif). Süleymaniye Ktp. Hacı Mahmut Efendi, No: 3934.
Baş, Mehmet Şamil (2007). Aşkî Mustafa Efendi’nin Vahdet-nâme Mesnevisi (Metin, Muhteva, Tahlil). Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baş, Mehmet Şamil (2012). “Aşkî Mustafa Efendi'nin Hayatı Eserleri Ve Sâkînâme Mesnevîsi”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 35: 249-280.
Bilgin, Orhan (1999). “Aşkî Mustafa Efendi ve Mi’râc-Nâmesi”. Prof. Dr. Nihat M. Çetin’e Armağan: 97-116.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | AŞKNÂME | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
2 | VAHDETNÂME | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
3 | DER NA’T-I MESNEVÎ VE SÂHİB-İ MESNEVÎ | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
4 | SÂKÎNÂME | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂN (AŞKÎ) | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
6 | TA’TİRÜ ERCÂİ’D-DEVLETİ’L-MECÎDİYYE Bİ-TÎBİ AHBÂRİ BELEDİ HAYRİ’L-BERİYYE | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
7 | FÎHÎ MÂ FÎH TERCÜME VE ŞERHİ | Aşkî, Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Şamil BAŞ |
Görüntüle | ||
8 | MİFTÂHÜ'L-KULÛB (AZMÎ) | Azmî, Hüseyin Azmî Dede | Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete |
Görüntüle | ||
9 | NUHBETÜ'L-ÂDÂB (AZMÎ) | Azmî, Hüseyin Azmî Dede | Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete |
Görüntüle | ||
10 | KENZÜ'L-FEYZ Fİ'S-SÜLÛK VE ÂDÂBİ'T-TARÎKİ'L-HALVETİYYE (HARÎRÎZÂDE) | Mehmed Kemâleddîn, Harîrî-zâde | Araş. Gör. Ayşenur Aydınlı |
Görüntüle | ||
11 | MEDÂR-I VÂHİDİYYET VE MERKEZ-İ AHADİYYET (HARÎRÎZÂDE) | Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde | Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan |
Görüntüle | ||
12 | RAVZATÜ'L-ALİYYE FÎ TARÎKATİ'Ş-ŞÂZELİYYE (HARÎRÎZÂDE) | Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde | Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan |
Görüntüle | ||
13 | SEYRÜ'L-ESMÂ VE SIRRU'L-MÜSEMMÂ FÎ ŞERHİ'L-ESMÂ'İ'L-İSNÂ AŞERE ER-RUFÂ'İYYE (HARÎRÎZÂDE) | Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde | Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan |
Görüntüle | ||
14 | ŞERH-İ TUHFETÜ'L-MÜRSELE (HARÎRÎZÂDE) | Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde | Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan |
Görüntüle | ||
15 | TİBYÂNU VESÂ'İLÜ'L-HAKÂYIK FÎ BEYÂNİ SELÂSİLİ'T-TARÂ'İK (HARÎRÎZÂDE) | Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde | Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan |
Görüntüle | ||
16 | DÎVÂN (SERMEST) | Abdullah Sermest, Kilisli | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
17 | ÂDÂBÜ’Z-ZÂKİRÎN VE NECÂTÜ’S SÂLİKÎN | Fuhûlî, Karamollazâde Şeyh Abdülhamîd | Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan |
Görüntüle |