Ârif Süleyman’ın (d. ?/? - ö. 1183/1769) 187 beyitlik mirâciyye türündeki mesnevisi. Mirâciyye, şairin İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi 494 ve Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi 2656 numaralarda kayıtlı Dîvân nüshalarında (Okudan 2008: 32-33) ve TBMM Kütüphanesi 73-3836 numarada kayıtlı bir başka nüshada bulunmaktadır. Ârif Süleyman’a ait Mirâciyye ile aynı mahlası kullanan diğer bir şair Abdülbâkî Ârif’e ait Mirâciyye birbirine karıştırılmıştır. Bu karışıklığa Reisülküttab Ârif Efendi Dîvânı olarak basılan; ancak Ârif Süleyman’a ait olduğu tespit edilen bir divan nüshasının sebep olduğu anlaşılmaktadır (Tankuş 2002: 7). TBMM Kütüphanesi 73-3836 numarada Dîvân-ı Ârif kaydı bulunan bir nüshadaki ilk manzume, Abdülbâkî Ârif’in Mirâciyye'sidir. Bu nüshanın serlevhasında “Dîvân-ı Ârif Reʼîsü’l-küttâb” başlığında “Reʼîsü’l-küttâb” ibaresinin üstü çizilerek “Süleyman” adı eklenmiştir.

Ârif Süleyman’ın Mirâciyye'si, aruzun "mefʻûlü mefâʻilün feʻûlün" kalıbıyla yazılmıştır. Mesnevi, tasvir ağırlıklı bir giriş, miraç gecesinde gerçekleşen olayların anlatıldığı kısım ve dua olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. Mesnevide gece tasvirinin yapıldığı 19 beyitlik bir giriş bölümünü, asıl mevzu olan miraç gecesi ve bu gecede meydana gelen olaylar dizisi takip etmektedir. Cebrâil’in Allah’ın habercisi olarak Hz. Peygamber'i daveti, Hz. Peygamber'in bu davete icabeti, binek olarak “Burak”ın gönderilmesi, Mescid-i Aksâ’ya ulaşılması ve bu binek vasıtasıyla göğe yükselmenin gerçekleşmesi, Cebrâil’in bir noktada geri durması, Hz. Peygamberin Allah’ın huzuruna “Refref” adlı binek ile çıkması ve Allah’ın huzuruna ulaşması, miraç gecesinde gerçekleşen aşamalar olarak anlatılmış ve tasvir edilmiştir. Bahsedilen olaylar birkaç beyitle anıldıktan sonra daha uzun sayılabilecek ölçekte detaylandırılmıştır. Mirâciyye'nin giriş bölümüne göre daha hacimli sayılabilecek son kısmı, af ve mağfiret talebinin ifade edildiği tazarru üslubuyla yazılmış bir kısımdır. Mesnevide özellikle miraç gecesinde gerçekleşen olayların ele alındığı asıl mevzuyu işleyen beyitlerde daha canlı bir üslubun olduğu görülmektedir.

Ârif Süleyman’ın Mirâciyye'si, tenkitli metni hazırlanan Dîvân’ıyla birlikte yayımlanmıştır (Tankuş 2002: 30-43). Ârif mahlaslı şairlere ait mirâciyyeler üzerine bir yüksek lisans tezi de hazırlanmıştır (Okudan 2008).

Şairin biyografisi için bk. “Ârif, Süleyman". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/arif-suleyman