- Yazar Biyografisi (TEİS)
Ahmet Rasim - Madde Yazarı: Araş. Gör. Ali Karahan
- Eser Yazılış Tarihi:1308/1891
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Roman
- Yayın Tarihi:10/10/2021
MEYL-İ DİL (AHMET RASİM)
romanAhmet Rasim (d. 1865 / ö. 21 Eylül 1932)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Ahmet Rasim’in Perver, Şâdi, Dilber ve Emin’in meşru olamayan ilişkilerini konu edinerek kaleme aldığı roman. İlk baskısı Matbaa-ı Ebuzziya tarafından 1891’de yapılan roman, detaylı bir ilkbahar betimlemesiyle açılır. Babası tarafından Şadi’ye emanet edilen Perver Şadi’yle gönül ilişkisi yaşamaktadır. Fakat arzularının esiri olan Şadi, Perver’e ihanet ederek Dilber’le münasebet kurar. Dilber, zevk âlemlerinde bilindik düşmüş bir kadındır. Dilber’in altı yıldır birlikte olduğu Emin ise kumar bağımlısı bir kişidir. Dilber’in tuzağa düşürdüğü âşıklarından aldığı paralarla kumar oynar. Yakalandığı frengi hastalığını Şadi’ye bulaştıran Dilber, ilk başlarda bunu saklamaya çalışır. Şadi’yi unutmaya çalışan Perver ise Emin ile tanışır. Emin’in evlilik teklifini kabul etmek için çocuğunu düşüren Perver, büyük acılar çeker ve ahlaki bozulma yaşar. Romanın sonunda Perver duyduğu acı ve pişmanlıktan dolayı intihar ederken Şadi de kandırılmanın verdiği intikam duygusuyla Dilber ve Emin’i öldürür, ardından aklını kaybederek kendini pencereden atar.
Muhatabını bilinçlendirme ve ahlaki yozlaşmaya karşı uyarma gayretinin sezildiği romanda olay örgüsü ön plandadır ve yer yer iç konuşmalar vardır. Arka planda da gayet ayrıntılı toplumsal hayat sahneleri yer alır. Olayların seyri içindeki önemli noktaları karakterlerin birbirlerine yazdıkları mektuplarla okura sunan Ahmet Rasim, araya girerek okura açıklamalar yapar. Okura nasihatler veren roman, yasak ilişkilerin doğurduğu yanlış ve kötü eylemlerin cezasız kalmayacağını anlatır.
Ahmet Rasim'in biyografisi için bk. "Ahmet Rasim". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmet-rasim.
Eserden Örnekler
İlbahar, bağda çiçek açmış, kırda çimen peyda etmiş, havada letafet ve hararet husule getirmiş; İstanbul füyûzât-ı tabiat ile dolarak bir ravza-i behiştîye dönmüş idi (Ahmet Rasim 1890: 3).
Şadi yalıdan çıkıp geldiği kayığa atladığı zaman bir ıstırab-ı fevkalade içinde idi. Daldığı tefekkürât-ı mütenevvia arasında mazinin bahşettiği tesirâtı pek zaif görüyor, Perver'in bayılışını, kendisine karşı söylediği sözleri muvakkat bir heyecana atfediyordu (Ahmet Rasim 1890: 38).
Dilber'in Şadi'ye karşı kullandığı tedabir o derece mahirne, o derece üstadane idi ki tarif kabul etmez (Ahmet Rasim 1890: 74).
Diber birkaç haftadan beri hasta idi. Şadi bunun esbab-ı mucibesini anlayamıyor, fakat Dilber, hekim celbi maddesine yanaşmıyordu (Ahmet Rasim 1890: 77).
Kaynakça
Ahmet Rasim(1308/1890). Meyl-i Dil. İstanbul: Matbaa-ı Ebuzziya.
Ahmet Rasim(2020). "Meyl-i Dil". İlk Sevgi Ahmet Rasim Kitaplığı 1. İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları.
Ahmet Rasim (1342/1924). Matbuat Hatıralarından Muharrir, Şair, Edip. İstanbul: Kanaat Kütüphane ve Matbaası.
Aktaş, Şerif (1987). Ahmet Rasim. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Gökman, Muzaffer (1989). İstanbul’u Yaşayan ve Yaşatan Adam Ahmet Rasim. İstanbul: Çelik Gülersoy Vakfı Yayınları.
Hizarcı, Suat (1953). Ahmet Rasim. İstanbul: Varlık Yayınları.
Kaya, Serkan (2005). Ahmet Rasim'in hikayeleri metin-tahlil-indeks (Mehalik-i hayat, Meyl-i Dil, Afife ve diğerleri). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Sürelsan, İsmail Baha (1977). Ahmet Rasim ve Musiki. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Yücebaş, Hilmi (1957). Ahmet Rasim Aşkları-Hatıraları. İstanbul: Dizerkonca Matbaası.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | EDEBİYAT-I GARBİYEDEN BİR NEBZE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
2 | CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ ECNEBİYE (CİLT 2) ( AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
3 | CÜMEL-İ HİKEMİYE-İ OSMANİYE( AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
4 | BORJİYALAR (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Araş. Gör. Dr. İmren Gece Özbey |
Görüntüle | ||
5 | ESKİ ROMALILAR (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
6 | EZHAR-I TARİHİYE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Öğretmen Emre Şengül |
Görüntüle | ||
7 | TARİH-İ MUHTASAR-I BEŞER (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
8 | YENİ USÛL MUHTASAR SARF-I TÜRKÎ [BİRİNCİ SENE] (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
9 | KÜÇÜK TARİH-İ OSMANÎ I. - II. SENE (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
10 | KÜÇÜK TARİH-İ İSLAM (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
11 | TESHİL-İ TEEHHÜL (MEHMET TAHİR) | Mehmed Tahir | Araş. Gör. Dr. Cemile Odunkıran |
Görüntüle | ||
12 | DEMİRHANE MÜDÜRÜ (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Prof. Dr. Nuran Özlük |
Görüntüle | ||
13 | İKİ KADIN (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Diğer Devrim Özbek |
Görüntüle | ||
14 | HÜKM-İ BEŞER YÂHUD İKİ SEVDÂZEDELER (AHMED FAHRİ MUSTAFA) | Ahmed Fahri Mustafa | Dr. Öğr. Üyesi Hanife Özer |
Görüntüle | ||
15 | HAZÎNE-İ MEKÂTİB yâhut MÜKEMMEL MÜNŞEÂT (AHMET RASİM) | Ahmet Rasim | Öğretmen İbrahim YILDIRIM |
Görüntüle | ||
16 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
18 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
19 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
20 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
21 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
22 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
23 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
24 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
25 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |