- Yazar Biyografisi (TEİS)
Nahîfî, Süleyman Nahîfî - Madde Yazarı: Prof. Dr. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mevlid
- Yayın Tarihi:17/01/2022
MEVLİDÜ'N-NEBÎ (NAHÎFÎ)
manzum mevlidNahîfî, Süleyman Nahîfî (d. 1076/1665-66 - ö. 1151/1738)
ISBN: 978-9944-237-87-1
18. yüzyıl şairi Süleyman Nahîfî'nin (d. 1076/1665-66 - ö. 1151/1738), Hz. Peygamber'in doğumu ve çocukluğunu anlattığı manzum eseri. Hz. Peygamber’in dünyaya gelişini anlatan Mevlidü’n-Nebî, 1111 beyitten oluşmaktadır. Mesnevi nazım şekliyle ve seri’ bahrinin “müfte’ilün müfte’ilün fâ’ilün” kalıbıyla yazılmış olan eserde başka bir nazım şekli ve aruz kalıbına yer verilmemiştir. Nahîfî’nin bu mesnevisinde ilim ve sanatın birleştirildiği görülür. Şairin; hadis, siyer, şemail, delail, tarih ve tefsir kitaplarını toplayıp mesnevisini bu kaynaklara müracaat ederek yazdığı anlaşılmaktadır. Eserin ilk 80 beyti, besmelenin faziletleri ile hamdele, salvele ve dua kısımlarından oluşur. 80-270 arası beyitlerde Hz. Âdem’in yaradılışından, Hz. Peygamber’in babası ve annesinin soyundan ve dünyaya gelişiyle ilgili olaylardan; 270-525 arası beyitlerde dünyaya teşrif edişi ve teşrif ettiği gece dünyanın birçok yerinde meydana gelen olaylardan; 525-985 arası beyitlerde süt annesi Hz. Halîme tarafından dedesi olan Hz. Abdulmuttalib’e teslim edilmesine kadar devam eden hayatının ayrıntılarından; 986-1111 arası beyitlerde ise kısaca hayatından ve Ravza ile Kâbe’nin faziletlerinden söz edilir.
Eserin, kütüphanelerde kayıtlı beş yazma nüshası vardır. Mevlidü’n-Nebî üzerine Abdülkadir Arpacı (1971) bitirme tezi ve Yusuf Karaca (1997) yüksek lisans tezi hazırlamış, Adem Ceyhan (2000 ) ise makalesinde eserin hem incelemesine hem de dört nüshasından hareketle tenkitli metnine yer vermiştir.
Şairin biyografisi için bk. ''Nahîfî, Süleyman''. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nahifi-suleyman
Eserden Örnekler
Âmineden oldı rivâyet-eser
Ya’ni didi mâder-i fahrü’l-beşer
Ya yakaza hâli idi yâ menâm
Bana irişdi bu dil-ârâ peyâm
Dirler idi bana sürûşân-ı gayb
Bil bu dogan serveri bî-şekk ü reyb
Efdalidür ekmelidür âlemin
Eşrefidür nev’-i benî Âdemin
Görmedi mânendin anın ümmehât
Gelmedi gelmez dahi bir böyle zât
İllet-i gâ'iyye budur âleme
Bâ'is odur halk-ı benî Âdeme
İki cihân fahri budur etme şek
Kullıgının teşnesi ins ü melek
Kân-ı kerem melce-i ümmet budur
Hâsılı âlemlere rahmet budur
Kankı oguldur ana mânend ola
İns ü melek aşkına dil-bend ola
Böyle ogul kimlere oldı nasîb
Kim ola Mevlâya resûl ü habîb
Görmedi bir vâlide bu izzeti
Halkın ola vâsıta-i rahmeti
Kankı sadefde bulınur bu güher
Zâtı ola hâdi-i cinn ü beşer
Kanda olur böyle mekârim-nişân
Hulk-i azîmin ide Mevlâ beyân (Ceyhan 2000: 124).
Kaynakça
Arpacı, Abdülkadir (1971). Süleyman Nahîfî Mevlidi (Metin-İndeks). Bitirme Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Ceyhan, Âdem (2000). "Süleyman Nahîfî’nin Mevlidü’n-Nebî Mesnevîsi". A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 14: 89-141.
Er, Şaban (2014). ‘’Mesnevî-i Şerîf’’ Mütercimi Nahîfî Süleymân Efendi Külliyâtı ve On Eserinin Tıpkıbasımı, Tercümesi, Sadeleştirilmesi. İstanbul: Kutupyıldızı Yay.
Karaca, Yusuf (1997). Süleyman Nahifi Efendi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (NAHÎFÎ) | Nahîfî, Süleyman | Prof. Dr. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU |
Görüntüle | ||
2 | TERCÜME-İ MESNEVÎ-İ ŞERÎF | Nahîfî, Süleyman | Prof. Dr. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU |
Görüntüle | ||
3 | HİCRETÜ'N-NEBÎ / HİCRET-NÂME (NAHÎFÎ) | Nahîfî, Süleyman | Prof. Dr. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU |
Görüntüle | ||
4 | RİSÂLE-İ HIZRİYYE | Nahîfî, Süleyman | Prof. Dr. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU |
Görüntüle | ||
5 | NASÎHATÜ'L-VÜZERÂ | Nahîfî, Süleyman | Prof. Dr. MURAT ALİ KARAVELİOĞLU |
Görüntüle | ||
6 | ZUHRÜ’L-ÂHİRE (NAHÎFÎ, SÜLEYMÂN) | Nahîfî, Süleymân | Dr. Öğr. Üyesi Fırat Sevinç |
Görüntüle | ||
7 | MÜNŞE'ÂT-I NAHÎFÎ | Nahîfî, Süleyman Nahîfî | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
8 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
9 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
10 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
11 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
12 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
13 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
14 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
15 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
16 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
17 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |