- Yazar Biyografisi (TEİS)
Kâmî, Şa'ban Kâmî Efendi - Madde Yazarı: Doç. Dr. Mustafa Uğurlu ARSLAN
- Eser Yazılış Tarihi:1280/1863
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mevlid
- Yayın Tarihi:22/04/2022
MEVLİD-İ ŞERÎF-İ İRFÂNİYE (KÂMÎ)
mevlidKâmî, Şa'ban Kâmî Efendi (d. 1220/1805 - ö. 1301/1884)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Kâmî’nin mevlidi. Eser, farklı nüshalarda Mevlîd-i Nebî ya da Risâle-i Mevlîd-i Şerîf-i İrfâniyye başlığı ile kaleme alındığından iki farklı nüsha gibi yorumlansa da yazma ve taş baskı nüshalarda bazı farklılıklar olmakla birlikte tek mevlid olduğu anlaşılmaktadır. Eserin tenkidli metnini neşretmiş olan Ekrem Bektaş’ın bu hususta yorumu şu şekildedir: “Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları adlı eserin yazarı Şevket Beysanoğlu, Kâmî’nin, biri matbu, biri de yazma olmak üzere iki Mevlid’i ve bir Miraciye’si olduğunu ifade eder. Hâlbuki Beysanoğlu’nun Miraciye ve biri yazma biri de matbu Mevlid olarak değerlendirdiği eserlerin üçü de tek bir Mevlid’den ibarettir. Yazarın Mevlid ile Miraciye olarak değerlendirdiği eserler, daha önce de ifade edildiği gibi, Kasîde-i Kamısiyye, Hadîka-i Ma‘neviyye ile birlikte 1280 H./1863 M. yılında İstanbul’da basılmıştır. Kâmî Mevlid’inin matbu ile iki yazma nüshası arasında yaptığımız karşılaştırmaya göre, şairin bir tek Mevlid’inin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.” (Bektaş 2014: 169).
Kâmî’nin Mevlid'i şu bölümlerden oluşmaktadır: a) Tevhid bölümü: Allâh‟ın varlığı birliğinin anlatıldığı bu bölüm, 25 beyittir. b. Na„t-ı Şerîf: Bu bölümde, Hz. Muhammed‟in âlemin kendisiyle övündüğü, âlemin yaratılmasına vesile olduğu ve nebîler serveri olduğunun anlatıldığı 26-44. beyitlerdir. c. Sebeb-i Te‟lif: 45 ila 54. beyitlerde ise Kâmî, Hz. Muhammed‟in faziletleri hakkında bir eser yazmak istediğini belirttikten sonra, ona salât ve selâm getirmenin hem dünyada, hem de ahirette insanı mutluluğa ulaştıracağını ifade eder. Kâmî Efendi, sebeb-i te‟liften sonra 55-73. beyitlerde Mevlid okuma veya okutmanın faziletini belirtmek üzere, Mısır‟da geçen bir hikâyeyi anlatmaktadır.
Eserin ikisi yazma biri matbu olmak üzere üç nüshası bulunmaktadır. Birincisi, Ankara Millî Kütüphane Yz. A 5748 numara ile kayıtlı nüshadır. İkincisi Diyarbakır İhtisas Kütüphanesi 4378 numarada kayıtlı olan nüshadır. Üçüncü nüsha ise 1280/1863 yılında İstanbul’da basılmış olan taş baskı nüshadır.
Müellifin hayatı için bk. "Kâmî, Şa'ban Kâmî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kami-saban-kami-efendi
Eserden Örnekler
Der-Beyân-ı Feżâ˒il-i Bezm-i Mevlid-i Şerif
Hazret-i Hak’dan inâyet isteyen
Meclis-i feyz-i Resûlullâh’a gel
Hem hab binden şefaat isteyen
Mevlid-i pâk-i Resûlullâh’a gel
Oldu mevlidi Resûlün çün hemân
Nûr-ı rahmetle bütün toldu cihân
Her cihetle bulmak istersen emân
Mevlid-i pâk-i Resûlullâh’a gel
Gıbṭa-hârıdır şeb-i Kadr u Berât
Leyle-i mevlidinin hep kâinât
Mağfiretle isteyen tâze hayât
Mevlid-i pâk-i Resûlullâh’a gel
Ṣıdk u ihlâṣ ile dinle âşıkân
Âteş-i aşk sizleri yaksın hemân
Bulasız rûz-ı cezâda siz emân
Mevlid-i pâk-i Resûlullâh’a gel (Bektaş 2011: 792).
Kaynakça
Arslan, Mustafa Uğurlu (2018). Diyarbekirli Kâmî Dîvânı. İstanbul: DBY Yayınları.
Bektaş, Ekrem (2014). "Diyarbakırlı Kâmî’nin Hadîka-i Ma’neviyye’si". Sosyal Bilimler Dergisi, Beşeri Bilimler Sayısı, 12 (1): 169.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (KÂMÎ) | Kâmî, Şa'ban Kâmî Efendi | Doç. Dr. Mustafa Uğurlu ARSLAN |
Görüntüle | ||
2 | HADÎKA-İ MANEVİYYE (KÂMÎ) | Kâmî, Şa'ban Kâmî Efendi | Prof. Dr. Ekrem Bektaş |
Görüntüle | ||
3 | MEVLİD-İ NEBÎ (KÂMÎ) | Kâmî, Şa'ban Kâmî Efendi | Prof. Dr. Ekrem Bektaş |
Görüntüle | ||
4 | KASÎDE-İ KAMİSİYYE (KÂMÎ) | Kâmî, Şa'ban Kâmî Efendi | Doç. Dr. Hamza KOÇ |
Görüntüle | ||
5 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
6 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
7 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
8 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
9 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
10 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
11 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
12 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
13 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
14 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |