- Yazar Biyografisi (TEİS)
Celâl, Süleymân Celâleddîn - Madde Yazarı: Prof. Dr. Mehtap Erdoğan Taş
- Eser Yazılış Tarihi:1308/1890
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mevlid
- Yayın Tarihi:08/12/2021
MEVLİD-İ CENÂB-I ALÎ (CELÂL
mevlidCelâl, Süleymân Celâleddîn (d. 1254/1838 - ö. 1308/1890)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Süleymân Celâleddîn (ö. 1308/1890) tarafından kaleme alınan Hz. Ali mevlidi. 15 sayfalık manzum bir eserdir. 220 beyit, 10 bend ve üç dörtlükten oluşmaktadır. Toplam beyit sayısı 251 olup manzumenin sonunda yer alan iki takrizle bu sayı 259’a ulaşmaktadır. Eserin asıl konusu olan mevlid bölümleri aruzun “fâ‘ilâtün fâ‘ilâtün fâ‘ilün” kalıbıyla ve mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır. Bunun yanı sıra eser içerisinde kaside, gazel, murabba ve muhammes gibi nazım şekilleri de yer almaktadır.
Süleymân Celâleddîn'in Mevlid-i Cenâb-ı Alî adlı eseri kendi ifadesine göre konusunda yazılan ilk eserdir. Müellifin gayesi, Hz. Ali sevgisini esas kabul eden insanlara, onun hakiki şahsiyetini sünni İslam inançları dairesinde tanıtmak, kendisinden önceki halifeler gibi İslamiyet'e bütün varlığıyla bağlanarak Hz. Peygamber'in yolundan gittiğini belirtmektir. Süleymân Celâleddîn, Hz. Ali hakkında mevlid yazarken Süleymân Çelebi'nin mevlidinden en azından üslup açısından büyük ölçüde faydalanmıştır. Hatta her iki eser de aynı vezinle yazılmıştır. Bazı beyitler, her iki eserde de neredeyse aynı ifadeyle karşımıza çıkmaktadır (Arslan 2000: 160). Süleymân Celâleddîn'in mevlidi, diğer Hz. Ali mevlidlerinden şekil ve muhteva yönünden bazı farlılıklar göstermektedir. Şair her şeyden önce tevhid, münacat, na‘t, dört halife övgüsü gibi manzumelere yer vermiş, manzumesinde yer yer tasavvufi konulara da değinmiştir (Yekbaş 2012: 203).
Eser, müellifin vefat tarihi olan 1308/1890 yılında İstanbul’da basılmıştır. Mevlid-i Cenâb-ı Alî ‘nin matbu nüshadan çoğaltılmış bir yazma nüshası vardır (Yekbaş 2012: 204). Eser üzerine Mehmet Arslan (2000) ve Hakan Yekbaş (2012) çalışmıştır.
Şairin biyografisi için bk. “Celâl, Süleymân Celâleddîn”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/celal-suleyman-celaleddin
Eserden Örnekler
Aldı mevlûdun getirdi dârına
Hayret el verdi bütün cîrânına
Kim Ebû Tâlib görüp oldu be-kâm
Görmemiş çün oğluna benzer gulâm
Mâderi etdi ana yâ bu’l-veled
Vâlidim adını koydum ben Esed
Söyledi ol demde nev-zâd-ı velî
Ben de koydum oğlumun adın Alî
Geldiler hep akribâ vü âşinâ
Kıldılar tebrîk-i nev-zâdı edâ
Beyt içinde makdemini hayr-fâl
Etdiler bu bahse dâ’ir kîl ü kâl
Kılmadı rağbet birin sedyânına
Redd olur dest ile varan yanına
Eyledi teşrîf Muhammed Mustafâ
Aldı nev-zâdı kucağa pür-vefâ
Dedi ana merhabâ hayru’l-veled
Merhabâ bin Fâtıma bintü’l-Esed (Arslan 2000: 210).
Kaynakça
Arslan, Mehmed (2000). "Süleyman Celâleddin ve Üç Eseri: Sâkînâme, Mevlid-i Cenâb-ı Alî, Devirnâme". Osmanlı Edebiyat Tarih Kültür Makaleleri. İstanbul: Kitabevi Yay.
Yekbaş, Hakan (2012). Türk Edebiyatında Hz. Ali ve Hz. Fatıma Mevlidleri. Ankara: Asitan Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (CELÂL) | Celâl, Süleymân Celâleddîn | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
2 | SÂKÎNÂME (CELÂL) | Celâl, Süleymân Celâleddîn | Prof. Dr. Mehtap Erdoğan Taş |
Görüntüle | ||
3 | DEVİRNÂME (CELÂL) | Celâl, Süleymân Celâleddîn | Prof. Dr. Mehtap Erdoğan Taş |
Görüntüle | ||
4 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
5 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
6 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
7 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
8 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
9 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
10 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
11 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
12 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
13 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |