MERSİYE-İ KERBELÂ (NEVRES)
Kerbelâ mersiyesi
Nevres, Osman Nevres (d. 1236/1820-1821 - ö. 1293/1876)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Osman Nevres'in Kerbelâ mersiyesi. Osman Nevres, Mersiye-i Hazret-i Hüseyin (Kaya 2021) adlı manzumesinin haricinde 1290/1873-1874 yılı sonlarında  Kerbelâ Vak‘asını konu alan bir mersiye daha kaleme alır. Mersiye-i Osman Nevres adıyla Tasvîr-i Efkâr Matbaası’nda basılan eserin basım tarihi olarak M. Kayahan Özgül ve de ondan naklen Bayram Ali Kaya, Muharrem 1291/Mart 1874 tarihini vermiş olmakla birlikte (Özgül 1999: 39-40; Kaya 2017: 112-113), mersiyenin sadece İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanesinde bulabildiğimiz nüshası üzerinde herhangi bir basım tarihi bulunmamaktadır.

"Muharrem erdi yine ayş u şâdi oldu harâm / Bu ayda oldu Yezîd-i siyâh-nâma be-kâm" beytiyle başlayan eser, "Ben etmeyim mi gözüm Nîl vâ Hüseyn deyü / Ki gökde ağladı Cibrîl vâ Hüseyn deyü" beytiyle son bulmaktadır. Dîvân"da yer verilmeyen bu mersiye, bentleri on altışar mısradan oluşan 15 bentlik bir terkîb-benddir. Mersiyenin 5. bendi Arapça, 8. bendi ise Farsça kaleme alınmıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Nevres, Osman Nevres". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nevres-osman-nevres 

Eserden Örnekler


I

Olunca vâkı‘adan Zeyn Âbidîn âgâh

İki gözünden iki Nîl açup dedi eyvâh

Nedir bu girye vü feryâd u âh u vâveylâ

Meğer ki düşmen elinde yıkıldı Beytullâh

Ne oldu neydi sebep kangı kara gün doğdu

Ki âl-i beyti düşürdü belâya baht-ı siyâh

Boyandı kana zemîn eşk-rîz olup dîde

Şerâre saçdı çıkup âsumâna meş‘al-i âh

Bu gîrudârı bu âşûbı görmeyeydi gözüm

Edeydi kâşki Allâh ömrümü kûtâh

Tegallüb eyledi sad hayf sad hezâr efsûs

Bu çîre hamle-i şîrâna hîle-i rûbâh

Belim kırıldı yıkıldı evim gözüm çıkdı

Dilim tutuldu içim yandı ömrüm oldu tebâh

Düşüp Hüseyn mesâf-ı belâda oldu şehîd

Murâda erdiler İbn-i Ziyâd u âl-i Yezîd (Nevres yty.: 3).


II

Ne eylemiş idi ol yâdigâr-ı hayr-ı beşer

Ki eyledin anı ey rûzigâr haste-ciğer

Düşünmedin mi ki arş-ı mecîde seyl yürür

Ki halk-ı âlemi ağlatdın ey felek bu kadar

O cism-i pâk ki âhen erirdi şerminden

Görünce onu nasıl oldu tîre râh-güzer

Ne özr ederdin o gün sen aceb bu hâdiseyi

Gelip göreydi eğer Fâtımâyla peygamber

Kime gider sığınırsın nider ne işlersin

Dolar o gün ki figânımla arsa-i mahşer

Bükülmesin mi senin kâmetin kemân gibi kim

Musîbet oklarına eyledin Hüseyn’i siper

Tahammül eyleyebilseydi sûz-ı mâtemine

İnerdi yeryüzüne âfitâb bürehne-ser

Bu küştegâna gelip mâtem eylesin Belkîs

Yuyup sirişk ile biçsin kefenlerin İdrîs (Nevres yty.: 5).

Kaynakça


Kaya, Bayram Ali (2017). Osman Nevres Dîvânı. İstanbul: Kesit Yay.

Kaya, Bayram Ali (2021). "Mersiye-i Hazret-i Hüseyin (Nevres)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mersiye-i-hazret-i-huseyin-nevres. [Erişim Tarihi: 07 Aralık 2021].

Osman Nevres (yty.). Mersiye-i Osman Nevres. İstanbul: Tasvîr-i Efkâr Matbaası, 8 s.

Özgül, M. Kayahan (1999). Osman Nevres, Hayâtı ve Eserleri. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yay.

Atıf Bilgileri


Kaya, Bayram Ali. "MERSİYE-İ KERBELÂ (NEVRES)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mersiye-i-kerbela-nevres. [Erişim Tarihi: 29 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MERSİYE-İ HAZRET-İ HÜSEYİN (NEVRES) Nevres, Osman Nevres Prof. Dr. Bayram Ali Kaya
Görüntüle
2 DESTÂR-I HAYÂL (NEVRES) Nevres, Osman Nevres Prof. Dr. Bayram Ali Kaya
Görüntüle
3 DÎVÂN (OSMAN NEVRES) Nevres, Osman Prof. Dr. Bayram Ali Kaya
Görüntüle
4 ESER-İ NÂDİR / MECMÛATÜ’T-TARAB ALÂ LİSÂNİ’L-EDEB (NEVRES) Nevres, Osman Prof. Dr. Bayram Ali Kaya
Görüntüle
5 KÜLBE-İ AHZÂN (NEVRES) Nevres, Osman Nevres Prof. Dr. Bayram Ali Kaya
Görüntüle
6 PERÎ İLE CİVÂN (NEVRES) Nevres, Osman Nevres Prof. Dr. Bayram Ali Kaya
Görüntüle
7 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
8 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
9 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
10 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
11 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
12 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
13 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
14 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
15 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
16 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle