MENSİYYȂT (İSMAİL SAFA)
şiirler
İsmail Safa (d. 1867 - ö. 24 Mart 1901)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Şair-i Mâderzâd unvanıyla anılan İsmail Safâ’nın şiirlerinden oluşan eseri. Tevfik Fikret’e ithaf edilen eserde 63 şiir yer almaktadır. Şiirlerde genel olarak tabiat, hayat, ölüm, mukaddesat, din, ahlak, mukaddesat, millî ve manevi değerler işlenmiştir. Mesnevi, kaside, gazel, müstezat, şarkı, kıt'a gibi nazım şekillerinin ağırlıklı olduğu eserde tevhit, naat, mersiye, tarih, nazire, takriz türünde şiirler bulunmaktadır. Duygudan çok düşüncenin ağırlıklı olduğu şiirlerde lirizm yönünün zayıf olduğu görülür. Yer yer sade bir dil, akıcı ve samimi bir üslupla yazılmış şiirlere rastlansa da genel anlamda Arapça ve Farsça kelimeler ve Farsça terkiplerle yüklü ağdalı bir dil ve üslup dikkat çeker.

İlk baskısı 1312/1895, ikinci baskısı 1328/1912 yılında yapılan eser, 142 sayfadan oluşmaktadır. İki baskıda da sayfa numaraları ve şiirlerin sıralanışı aynıdır.

Eser üzerine Özcan Bayrak (2013) tarafından bir çalışma yapılmış, daha sonra İsmail Safâ’nın bütün şiirlerini ele alan bir çalışma içinde yayımlanmıştır (Selçuk vd. 2019).

Şairin biyografisi için bk. “İsmail Safa, Şâir-i mâder-zâd”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ismail-safa

Eserden Örnekler


Fazîlet

Müreccâhdır kanâʿat her zamân her türlü ikbâle

Bakıp mâdûna insân dâ‘imâ şükr etmeli hâle


Tekâsül aybdır insâna her meslekde her yerde

Çalışmakdır medâr-ı mazhariyyet cümle âmâle


Cehâlet bilmemekdir ilm ise her şeyi bilmekdir

Bilenle bilmeyenden hangisi lâyıkdır ibcâle


Ulûm erbâbı eşcâr-ı girân-bâr-ı fevâkihdir

Fakat bir meşcerin kış hâli benzer bil ki cehhâle


Neler tahsîl eder bir asr içinde bir zekî âdem

Yazıkdır cehl ile geçmiş olan bir ömr-i sâd-sâle


Saʿâdet muhtelif üç hâli cem‘ etmekle hâsıldır

Saʿâdet nâ’iliyyetdir kemâle sıhhate mâla


Eder tenzîl ilmin kadrini ahlâk noksânı

Felâtûn olsa almaz kimse bir bed-sîreti kâle


Cihânda en büyük bir hudʿa varsa doğru olmakdır

Birâder aldanırsın kimseyi kalkışma iğfâle


Hıyânet ketm olunmaz mutlakâ er geç zuhûr eyler

Kapılma tâliʿin gösterdiği cüz’îce imhâle


Bilâ-pervâ denâ’et eylemez bir kimse vicdânın

Alışmış olmadıkça emrini icrâda ihmâle


Ulu’l-ebsâra karşı nâsiyen mir’ât-ı kalbindir

Delâlet eylemez caʿlî beşâşet safvet-i bâle    (Selçuk vd. 235-236).

Kaynakça


Bayrak, Özcan (2013). İsmail Safa Mensiyyât; Hayatı-Edebî Kişiliği-İnceleme. İstanbul: Kesit Yayınları.

Güneş, Mehmet (2010). "Mersiyeden Kitabe-i Seng-i Mezara İsmail Safa’nın Ölüme Bakışı ve Mersiye Türündeki Şiirleri". Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, (19): 149-179.

İsmâil Safâ (1312/1895). Mensiyyât. (Birinci Baskı). İstanbul: Âlem Matbaası-Ahmed İhsân ve Şürekâsı.

İsmâil Safâ (1328/1912). Mensiyyât. (İkinci Baskı). İstanbul: Matbaa-i Ahmet İhsân.

Karaca, Alaattin (1990). İsmail Safa. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Selçuk, Bahir, Özcan Bayrak, Hasan Şener, Mesut Algül (2019). İsmâil Safâ Bütün Şiirleri Sünûhât-Huz Mâ Safâ-Mağdûre-i Sevdâ-Mevlid-i Pederi Ziyâret Mensiyyât-Hissiyyât-İntâk-ı Hakk’ın Tahmîsi (Çeviriyazı-Tıpkıbasım). İstanbul: Hiperyayın.

Atıf Bilgileri


Selçuk, Bahir. "MENSİYYȂT (İSMAİL SAFA)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mensiyy%C8%83t-ismail-safa. [Erişim Tarihi: 17 Mayıs 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 SÜNÛHȂT (İSMAİL SAFA) İsmail Safa Bahir Selçuk
Görüntüle
2 HUZ MȂ SAFȂ (İSMÂİL SAFÂ) İsmail Safa Bahir Selçuk
Görüntüle
3 MAĞDÛRE-İ SEVDÂ (İSMAİL SAFA) İsmail Safa Öğretmen Oktay Üzel
Görüntüle
4 MEVLİD-İ PEDERİ ZİYARET (İSMAİL SAFÂ) İsmail Safa Bahir Selçuk
Görüntüle
5 HİSSİYȂT (İSMAİL SAFA) İsmail Safa Bahir Selçuk
Görüntüle
6 İNTȂK-I HAKK’IN TAHMİSİ (İSMAİL SAFA) İsmail Safa Bahir Selçuk
Görüntüle
7 VEHȂMETLİ SEVDALAR (İSMAİL SAFA) İsmail Safa Öğretmen Oktay Üzel
Görüntüle
8 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
9 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
10 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
11 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
12 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
13 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
14 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
15 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
16 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
17 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle