MENÂKIB-I ŞEYH BEDREDDÎN (HALÎL)
Şeyh Bedreddîn menakıbnamesi
Halîl, Hâfız Halîl, Halîl ibni İsmâîl bin Şeyh (d. ? - ö. 857/1453’den sonra)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Hâfız Halîl'in, dedesi Şeyh Bedreddîn’in hayatıyla ilgili kerametlerini anlattığı menkıbe. Eserin 863/1458-59 yıllarında yazıldığı tahmin edilmektedir (Ayyıldız 2018). Dedesi idam edildiğinde on bir,  on iki yaşında bir çocuk olan Hâfız Halîl (Ayyıldız 2018: 4), Menâkıb-ı Şeyh Bedreddîn adlı eserini kaleme alırken bizzat Şeyh Bedreddîn’den duyduklarını ve birinci dereceden görgü tanıklarının topladığı bilgileri kullandığını söylemiştir (Gölpınarlı 1966: 89). Eser, Şeyh Bedreddîn cephesinin verdiği bilgilerden yola çıkılarak yazıldığı için önemlidir. Aruzun "fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün" vezniyle ve mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan metin 2395 beyitttir (Ayyıldız 2018: 4). Menâkıb-ı Şeyh Bedreddîn’in dili 15. ve 16. yüzyıl Türkçesinin özelliklerini göstermektedir (Gölpınarlı 1966: 89). Eserin içerik ve üslubundan müellifin eğitimli ve donanımlı olduğu ve Yûnus Emre, Mevlânâ gibi şairleri iyi bildiği anlaşılmaktadır. Metinde keramet unsuru yok denecek kadar azdır. Menâkıb, tarihî olaylar büyük bir doğrulukla yazıldığı ve ait olduğu dönemin sosyal ve kültürel özelliklerini iyi yansıttığı için önemli bir tarih kaynağıdır (Gölpınarlı 1966: 104-105).

Tam adı Menâkıb-ı Şeyh Bedreddîn ibni Kâdıy İsrâîl olan eserin bilinen tek nüshası Muallim Cevdet Kütüphanesi’nde K. 157 arşiv numarasıyla kaydedilmiştir (Gölpınarlı 1966: 104; Yaltkaya 1935).

Abdülbâki Gölpınarlı ve İsmet Sungurbey, Menâkıb-ı Şeyh Bedreddîn’i yayımlamıştır (1967, 2008). Gölpınarlı'nın bir de eserin geniş özetinden oluşan çalışması vardır (Gölpınarlı 1966: 106-119). Mehmet Kanar ise Menâkıb'ı Türkiye Türkçesine aktarmıştır (Hafız Halil 2015).

Şairin biyografisi için bk. "Halîl, Hâfız Halîl, Halîl ibni İsmâîl bin Şeyh". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğühttp://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/halil-hafiz-halil-halil-ibni-ismail 

Eserden Örnekler



Kaynakça


Ayyıldız, Mustafa (2018). Şeyh Bedreddin Simavî ve Tefsirdeki Metodu. Yüksek Lisans Tezi. Uşak: Uşak Üniversitesi.

Gölpınarlı, Abdulbaki (1966). Simavna Kadısıoğlu Şeyh Bedreddin. İstanbul: Eti Yayınevi.

Gölpınarlı, Abdulbaki ve İ. Sungurbey (2008). Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin Menâkıbı. İstanbul: Elif Yayınevi.

Hafız Halil (2015). Şeyh Bedreddin Menakıbnamesi. (çev. M. Kanar). İstanbul: Tekin Yay.

Yaltkaya, M. Şerefeddin (1935). “Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Bedreddin’e Dair Bir Kitap”. Türkiyat Mecmuası, (3): 233-256.

Atıf Bilgileri


Özdemir, Özlem. "MENÂKIB-I ŞEYH BEDREDDÎN (HALÎL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/menakib-i-seyh-bedreddin-halil. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 CÂMASB-NÂME (ABDÎ) Abdî, Mûsâ Prof. Dr. Müjgân Çakır
Görüntüle
2 TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
Görüntüle
3 RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Öğretmen Ece Ceylan
Görüntüle
4 NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz Doç. Dr. Recep Uslu
Görüntüle
5 DÎVÂN (ADLÎ) Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM
Görüntüle
6 DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
7 DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
8 DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) Âfitâbî Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
9 DÎVÂN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
10 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle