MEKTUPLAR (KUDDÛSÎ)
tasavvufi eser
Kuddûsî, Ahmed (d. 1183/15.07.1769 - ö. 1265/1849)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Kuddûsî'nin din, tasavvuf ve nasihat muhtevalı eseridir. Müellif, mektuplarını akraba ve dostlarına yazmıştır. Toplamda sekiz adet olan mektuplardan beşinin yazma nüshası Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi, 2444 numarada kayıtlı olan Külliyât-ı Kuddûsî’nin içinde bulunmaktadır (Tenik 2011: 58). Diğer üçü ise Merhum M. Asım Köksal’ın istinsah ettiği defterde bulunmaktadır (Alıcı vd. 2019: 156).

Mevlânâ Müzesi Kütüphanesi, 2444 numarada kayıtlı olan Külliyât-ı Kuddûsî içinde yer alan mektuplardan üç tanesini kardeşleri için kaleme almıştır. Diğer iki mektuptan birini Ali Efendi’ye, ikincisini de Yusuf Efendi’ye yazmıştır. Yusuf Efendi için yazılan mektup diğerlerinden daha uzundur. Burada mutasavvıfların sözleri ve hayat hikâyelerine atıfta bulunularak, Allah’ı zikretmenin faydaları hususunda nasihatler verdiği görülmektedir (Tenik 2011: 58).

Kuddûsî, Ali Efendi için kaleme aldığı mektubunda tarikat müntesibi olsun veya olmasın, bütün insanlara zikir için verdiği izinden bahsederek Ali Efendi’ye nasihatlerde bulunmaktadır. Ayrıca mektupta keramet konusuna değinmektedir. Zikrin, keramet sahibi olmak veya cennet nimetlerini elde etmek amacıyla değil, Allah’a vuslat için yapılması gerektiğini vurgulamaktadır (Tenik 2011: 58).

Kardeşi Mahmut Efendi’ye yazdığı iki mektubun ilkinde insanların kendisine karşı takındığı olumsuz tavrı, kardeşiyle paylaştığı görülmektedir. Yakınında bulunan mürit ve öğrencilerinden çektiği sıkıntıları dile getirmektedir. İkincisinde ise sahip oldukları ilmin değerini bilerek bu ilmi, insanların faydası için kullanmalarına yönelik nasihatler bulunmaktadır (Tenik 2011: 58).

Kardeşi için yazdığı başka bir mektupta zikrin fazileti üzerinde durduğu görülmektedir. Ayrıca Kuddûsî, bu mektupta kendi tarikat anlayışı hakkında kısaca bilgi vermektedir (Tenik 2011:  58).

Müellifin biyografisi konusunda bk. “Kuddusi, Ahmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kuddusi-ahmed

Eserden Örnekler


4. Mektup

Ey Birâder-i Azîz!

Bazı kimse nas'a pend ve salahlarını iki cihanda selâmetlerini murâd eder ve bazı ahmaklar ana buğz, kin, adâvet ederler. Ol nâsıhın niyyeti, izzeti, himmeti, hizmeti lillâh olmağla a'dâsı felâh bulmazlar. Kaldı ki âriflere tasallut-ı a'dâ âdettir. Şeyh İbni Atâ buyurmuş ki; Elsinetü'l-a'dâi esvâtullâh yadribu biha'l-kulûbu'r-râkidete tahte'z-zılâli'l-izzi.

Ehlullâh düşmansız olmadığının sırrı ve hikmeti budur velâkin akrabâ ve ehibbâ ve telâmiz ve müridlerin sadîk ve üstaz ve şeyhlerine a'dâ olmakları ziyâde tehazzün ve teessüf ve telehhüf verir; anlara merhamet ettiği içün. Zîrâ ağyârın taşından anların gülü eşed ve hızlânları ağyârdan kat kat artukdur. Lâ havle velâ kuvvete illa billâhi'l-aliyyi'l-azîm (Köksal'dan Aktaran Alıcı 2017: 122-123). 


Kaynakça


Alıcı, Lütfi, Alıcı, Gülcan (2019). Mar’aşîzâde Ahmed Kuddûsî’nin Vasiyyetnâme Adlı Eseri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 16. S. 1. s. 151-166.

Alıcı, Lütfi (2017). Mar'aşî-zâde Ahmed Kuddûsî-Risâleler (Pend-nâme-Vasiyyet-nâme-İcâzet-nâme-Nasâih ve Mektuplar). Kahramanmaraş: Noya Medya Yay.

Tenik, Ali (2007). "Ahmed Kuddûsî ve Tasavvuf Düşüncesi". Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Tenik, Ali (2011). Ahmed Kuddûsî (İbnülmeraşî). Ankara: Öncü Basımevi.

Tenik, Ali (2012). Ahmed Kuddûsî ve Tasavvuf Düşüncesi. İstanbul: Borlu Ahmed Kuddûsî Vakfı Yay.

Atıf Bilgileri


Şahinkaya, Şebnem Şerife. "MEKTUPLAR (KUDDÛSÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mektuplar-kuddusi. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
2 NASÂİH-İ KUDDÛSÎ (KÜLLİYAT-I KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Lütfi Alıcı
Görüntüle
3 HAZÎNETÜ’L-ESRÂR VE GANÎMETÜ’L-EBRÂR Kuddûsî, Ahmed Diğer Meryem Özdemir
Görüntüle
4 PENDNÂME (KUDDÛSÎ) Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
5 İCÂZETNÂME-İ KUDDÛSÎ Kuddûsî, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
6 VASİYETNÂME (KUDDÛSÎ) KUDDUSİ, Ahmed Dr. Öğr. Üyesi Şebnem Şerife Şahinkaya
Görüntüle
7 MİFTÂHÜ'L-KULÛB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
8 NUHBETÜ'L-ÂDÂB (AZMÎ) Azmî, Hüseyin Azmî Dede Dr. Öğr. Üyesi Ayşegül Mete
Görüntüle
9 KENZÜ'L-FEYZ Fİ'S-SÜLÛK VE ÂDÂBİ'T-TARÎKİ'L-HALVETİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrî-zâde Araş. Gör. Ayşenur Aydınlı
Görüntüle
10 MEDÂR-I VÂHİDİYYET VE MERKEZ-İ AHADİYYET (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
11 RAVZATÜ'L-ALİYYE FÎ TARÎKATİ'Ş-ŞÂZELİYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
12 SEYRÜ'L-ESMÂ VE SIRRU'L-MÜSEMMÂ FÎ ŞERHİ'L-ESMÂ'İ'L-İSNÂ AŞERE ER-RUFÂ'İYYE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
13 ŞERH-İ TUHFETÜ'L-MÜRSELE (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
14 TİBYÂNU VESÂ'İLÜ'L-HAKÂYIK FÎ BEYÂNİ SELÂSİLİ'T-TARÂ'İK (HARÎRÎZÂDE) Mehmed Kemâleddîn, Harîrîzâde Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle
15 DÎVÂN (SERMEST) Abdullah Sermest, Kilisli Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
16 ÂDÂBÜ’Z-ZÂKİRÎN VE NECÂTÜ’S SÂLİKÎN Fuhûlî, Karamollazâde Şeyh Abdülhamîd Dr. Öğr. Üyesi Betül Saylan
Görüntüle