- Yazar Biyografisi (TEİS)
? - Madde Yazarı: Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:17. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Derleme
- Türü/Formu:Mecmua
- Yayın Tarihi:19/10/2021
MECMÛ'A (Nuruosmaniye Kütüphanesi, 4923)
şiir mecmuası?
ISBN: 978-9944-237-87-1
17. yüzyıla ait, derleyeni bilinmeyen şiir mecmuası. 126 varaktan oluşan yazmanın bazı yapraklarının eksik olduğu, bazılarının da yıprandığı görülmektedir. Derlenme tarihi kesin olarak bilinmeyen eserin, içindeki metinlere bakarak 17. yüzyılda oluşturulduğu söylenebilir. Şekil ve içerik bakımından bir düzen bulunmayan mecmuanın metni, kimi zaman talik/talik kırması ve divani kırması kimi zaman da rika hatla yazılmıştır. Söz konusu yazı farklılıklarından yola çıkarak mecmuanın birden fazla derleyici tarafından meydana getirildiği anlaşılmaktadır.
Mecmuada 535’i gazel, 40’ı kıt’a, 32’si müfred, 20’si rubai, 5’i kaside, 3’ü müseddes, 3’ü muhammes ve 2’si terkîb-bend olmak üzere toplam 640 şiir yer almaktadır. Bu şiirlerden 588 tanesi 15 ve 17. yüzyıllar arasında yaşamış 58 şaire aittir. En çok şiiri bulunan şair; 181 gazel, 22 kıta, 3 kaside, 3 rubai, 1 terkîb-bend ve 1 beyitle Nev’î-zâde Atâyî’dir. İkinci sırada 76 gazel, 2 kıta ile Şeyhülislâm Yahyâ; üçüncü sırada ise 52 gazel, 1 kaside, 1 murabba ve 1 beyitle Hayâlî gelir. Mecmuada yer alan şair ve şiir sayıları şu şekildedir: Abdî, Âhî (5), Ahmedî, Ahmed-i Dâ’î, Ahmed Paşa, Baba Çelebi, Bahârî (2), Bâkî (48), Bağdatlı Rûhî (6), Cevrî (29), Cemâlî, Dervîş, Emîr, Fahrî, Fedâyî (3), Ferruhî, Fuzûlî, Ganî-zâde Nâdirî, Hayâlî (55), Hayretî (5), Hüseyin Vâiz Kâşifî, Işkî, Mahvî, Makâlî (2), Mihrî, Muhibbî, Nâilî (15), Necâtî (11), Nef‘î (6), Nev’î-zâde Atâyî (211), Nüvîsî (2), Ömrî (2), Özrî, Revânî (3), Rızâyî (11), Riyâzî (13), Sabrî (40), Sâdık (2), Sâ’î, Selîkî, Serîrî, Sırrî, Siyâhî, Subhî, Sultân Mehmed Gâzî [3. Mehmed?], Sürûrî, Şem’î, Şerîfî, Şeyhülislâm Yahyâ (78), Şirâzî, Tâbî, Taşlıcalı Yahyâ (2), Ulvî (2), Visâlî, Vusûlî, Yavuz Sultân Selîm, Ziyâ’î, Zuhûrî.
Bunların dışında mecmuanın farklı varaklarında, çoğunluğu beyit ve rubâî nazım şekliyle yazılmış şairi tespit edilemeyen 51 şiir bulunmaktadır. Ayrıca mecmuanın baş tarafına kaydedilmiş yedi dörtlükten oluşan halinde müellifi belli olmayan bir elif-nâme, Sultan Süleyman’ın yaptığı seferlerle ilgili mensur bir metin ve tecvidle ilgili Arapça bir şiir vardır. Yazmanın sonunda da bazı manilerle halk şiiri tarzında yazılmış çeşitli dizeler bulunmaktadır.
Mecmua, birçok farklı şairin eserini, yer yer divanlarda bulunmayan şiirleri ve şiiri/divanı henüz tespit edilmemiş şairleri barındırması bakımından incelenmeye değerdir.
Bünyamin Ayçiçeği (2016) tarafından mecmuanın genel tanıtımı yapılmıştır.
Kaynakça
Ayçiçeği, Bünyamin (2016). “Nuruosmaniye Kütüphanesi Türkçe Şiir Mecmû‘aları: İnceleme-Dizin”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, (16): 227-367.
Köksal, Mehmet Fatih (2019). “Yavuz Sultan Selîm’in Türkçe Şiirleri”. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, (40): 267-326.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) | Mahmud Cemaleddin el-Hulvî | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
2 | AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) | Za'îfî, Muhammed | Dr. Necmiye Özbek Arslan |
Görüntüle | ||
3 | KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) | Feyzî-i Kefevî | Prof. Dr. Adem Ceyhan |
Görüntüle | ||
4 | ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) | Iyânî, Cafer Iyânî Bey | Prof. Dr. Osman Ünlü |
Görüntüle | ||
5 | RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) | Kefevî, Hüseyin | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
6 | ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) | Mustafa b. Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
7 | HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) | Mustafâ b. Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
8 | HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) | Mustafâ bin Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
9 | TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) | Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
10 | KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) | Şikârî | Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür |
Görüntüle |