MECMÛ'A-İ KASÂ'İD (Milli Kütüphane, Yz B 415)
şiir mecmuası
?

ISBN: 978-9944-237-87-1


17. yüzyıla ait olduğu tahmin edilen ve derleyeni bilinmeyen şiir mecmuası. Eser, kütüphane kataloğunda “Mecmû'a-i Kasâ’id” adıyla kayıtlıdır. Derlenme tarihi belli olmamakla birlikte içerisindeki şiirlerin tamamının Seyyid Nizamoğlu Seyfullâh Efendi (ö. 1010/1601)’nin ölümü üzerine yazılmış olması,  mecmuanın 17. yüzyılda düzenlendiğini düşündürmektedir.

Mecmuada yer alan 47 adet şiirin ortak konusu Seyyid Seyfullâh Efendi’dir. Bu şiirlerin çok büyük bir kısmı Seyfullâh Efendi’nin ölümü üzerine yazılmış mersiyeler, geri kalanlar ise onun kerametlerini anlatan rüyaların nakledildiği veya ölümüne tarih düşürüldüğü şiirlerdir. Mecmua bu yönüyle ölen kimsenin ardından hazırlanan bir armağan kitap niteliği taşımaktadır. Bu eserde yer alan şiirlerin şairlerin divanlarında yer almaması eserin özellikle bu amaç için tertip edildiğini göstermektedir. Mecmuada yer alan mersiyeler hiyerarşik bir sıraya göre tertip edilmiştir. Seyfullah Efendi’ye şiir yazanların büyük çoğunluğu ulemadan, meşayihden seçkin kimselerdir. Bu durum üzerinde kendisinin de aynı zamanda divan sahibi bir şair ve sayılan bir tarikat şeyhi olmasının etkisi büyüktür. Kırım Hanı Selâmet Giray’ın şiiri ile başlayan mecmuada Şeyhülislâm Yahyâ, Abdülganizâde Nâdirî, Azmîzâde Hâletî, Şerîf Efendi, İbrâhîm Efendi, Nevâlizâde Ziya'üddîn Efendi, Şeyh Burhâneddînzâde Şerîf Şeyhî Çelebi, Şânî Efendi, Şânî Efendi, Abdurrahmân Efendi, Bâyezîd Efendi (Zekâyî), Müzezzinzâde Efendi (Fikrî), Şeyhî Efendi, Mustafâ Efendi (Neylî), Mustafâ Efendizâde Riyâzî Efendi, Nûrî Efendi, Alî Kuşçuzâde Muhammed Efendi, Mustafâ Efendi, Muhsinî Efendi, Mehmed Çelebi, Âtufî Efendi, Sinân Efendi (Ziyâyî), Füzûnî Efendi, Vahyîzâde Muhammed Efendi, Vişnezâde Mehmed Efendi, Îsâ Efendi, İştibî Emîr Efendi, Cân Âlim Efendi (Kâdirî), Subhî Efendi, Nehcî, Şem'î, Bahşî, Etyemezzâde Efendi, Mustafâ Efendi, Fikrî Çelebi, Münşî, Hâcî mahlaslı/isimli şairlerin şiirleri bulunmaktadır. Zikredilen isimler içerisinde Sinân Efendi’nin 2, diğerlerinin ise birer şiiri yer almaktadır. Mecmuadaki 1 şiirde “Şeyh Vefâ Sultân’ın şeyhi olan azîzindir.” ibaresi yer almakta, 7 şiirde ise herhangi bir isim veya mahlasa rastlanmamaktadır.

Türk mersiye edebiyatı açısından dikkat çekici bir örnek teşkil eden bu eserde 22 müseddes, 9 terkib-bend, 4 terci-bend, 3 kaside, 2 mesnevi, 2 gazel, 2 nazm, 1 müsemmen, 1 kıt'a-i kebire ve 1 muaşşer yer almaktadır.

Mecmua üzerine bir yüksek lisans tezi hazırlanmış (Karakuş 2014) ve içerisindeki bazı şiirlerle ilgili bir makale yayımlanmıştır (Karakuş 2016).

Kaynakça


Karakuş, Yasemin (2014). Seyyid Nizamoğlu Mersiyelerini İçeren Bir Şiir Mecmuası: Mecmû’a-i Kasâîd. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.

Karakuş, Yasemin (2016). “Yahyâ, Nâdirî ve Hâletî’nin Divanlarında Yer Almayan Seyyid Nizamoğlu Mersiyeleri”. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, (54): 129-145.

Atıf Bilgileri


Karakuş, Yasemin. "MECMÛ'A-İ KASÂ'İD (Milli Kütüphane, Yz B 415)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mecmu-a-i-kasa-id-milli-kutuphane-yz-b-415-tees-1480. [Erişim Tarihi: 21 Aralık 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
2 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Doç. Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
3 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
4 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
5 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
6 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
7 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
8 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
9 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
10 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle